عنوان

اثر توأم شوری و تراکم خاک بر برخی شاخص های رشد ذرت

Number

‭۱۲۱۱۱پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

اثر توأم شوری و تراکم خاک بر برخی شاخص های رشد ذرت

First Statement of Responsibility

/رضا حسن پور

Name of Publisher, Distributor, etc.

: دانشکده کشاورزی

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۹۹‬ص‬

Text of Note

چاپی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

در رشته‌ی علوم خاک گرایش فیزیک و حفاظت خاک

Date of degree

‮‭۱۳۹۲/۰۶/۲۵‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

شوری و تراکم خاک از مهم‌ترین محدودیت‌های رشد و تولید گیاهان زراعی به حساب می‌آیند .کنترل این دو پدیده یکی از کلیدهای مدیریت تولید محصول است که پایداری و ثبات تولید و استفاده بهینه از زمین را تضمین می‌صنماید .در چنین شرایطی برای دستیابی به عملکرد مطلوب، ضمن شناخت ویژگی‌های آب و خاک، اطلاع از رفتار گیاهان مختلف در مقابل شوری و تراکم خاک می‌صتواند کاری بنیادی تلقی شود .در ارتباط با تأثیر توأم شوری و تراکم خاک مطالعات چندانی صورت نگرفته است و به خصوص در ایران اطلاعاتی در خصوص تأثیر تراکم خاک بر رشد و عملکرد محصول در خاک‌های شور وجود ندارد .لذا این تحقیق با هدف بررسی تأثیر توأم شوری خاک در سه سطح با ‮‭EC‬ عصاره گل اشباع‮‭۵/۱‬ ، ‮‭۵/۲‬ و ‮‭۵/۴‬ دسی‌صزیمنس بر متر و تراکم خاک در سه سطح با جرم مخصوص ظاهری‮‭۳/۱‬ ، ‮‭۵۵/۱‬ و ‮‭۷۵/۱‬ گرم بر سانتی‌صمتر مکعب به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی و در سه تکرار روی برخی شاخص‌صهای رشد از جمله :ارتفاع گیاه، وزن ماده خشک) اندام‌صهای هوایی و ریشه(، سطح برگ و برخی خصوصیات فیزیولوژیک مرتبط مثل شاخص کلروفیل، پتانسیل آب برگ،‮‭RWC‬ ، مقاومت روزنه‌صای، غلظت پرولین و غلظت سدیم و پتاسیم در ذرت انجام گرفت .این آزمایش به صورت گلدانی و در گلخانه انجام شد .برای ایجاد شوری، مقادیر مختلف ‮‭NaCl‬ در حجم آب مقطر لازم برای رساندن رطوبت جرمی به ‮‭۱۶‬ درصد، حل و سپس به خاک اضافه گردید .برای ایجاد تراکم خاک، از وزنه ‮‭۵/۴‬ کیلوگرمی که از ارتفاع ‮‭۴۵‬ سانتی‌متری بر سطح خاک درون گلدان‌ها رها می‌شد، استفاده گردید .آبیاری گلدان‌ها در طول سه ماه آزمایش از طریق توزین و با آب مقطر انجام گرفت .بعضی شاخص‌صها مثل ارتفاع گیاه، مقاومت روزنه‌صای، شاخص کلروفیل، ‮‭RWC‬ و پتانسیل آب برگ در طول مدت آزمایش و بقیه فاکتورها در پایان آزمایش اندازه‌صگیری شدند .تجزیه و تحلیل داده‌صها نشان داد که شوری خاک باعث کاهش معنی‌صدار ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل و نسبت پتاسیم به سدیم و افزایش معنی‌صدار مقاومت روزنه‌صای، غلظت پرولین و غلظت سدیم در بخش هوایی گردید .تراکم خاک باعث کاهش معنی‌صدار ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل و پتانسیل آب برگ و افزایش معنی‌صدار مقاومت روزنه‌صای شد .اثر متقابل شوری و تراکم خاک بر ارتفاع و وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک و حجم ریشه، شاخص کلروفیل و مقاومت روزنه‌صای معنی‌صدار ولی بر بقیه صفات غیر معنی‌صدار شد .افزایش توأم جرم مخصوص ظاهری از ‮‭۳/۱‬ به ‮‭۷۵/۱‬ گرم بر سانتی‌صمتر مکعب و ‮‭EC‬ از ‮‭۵/۱‬ به ‮‭۵/۴‬ دسی‌صزیمنس بر متر، باعث کاهش‮‭۲۲‬ ،‮‭۴۰‬ ،‮‭۳۹‬ ،‮‭۲۱‬ ،‮‭۲۹‬ ،‮‭۷۳‬ ،‮‭۲۲‬ ، ‮‭۳‬ و ‮‭۱۵‬ درصدی به ترتیب در ارتفاع، وزن خشک بخش هوایی، وزن خشک ریشه، حجم ریشه، سطح برگ، شاخص کلروفیل، پتانسیل آب برگ، ‮‭RWC‬ و غلظت پتاسیم و افزایش‮‭۶۵‬ ، ‮‭۳۳‬ و ‮‭۵۸‬ درصدی به ترتیب در مقاومت روزنه‌صای، غلظت پرولین و غلظت سدیم گردید .با توجه به نتایج به دست آمده از این آزمایش می‌صتوان گفت که شوری و تراکم خاک در تأثیر بر شاخص‌صها و مولفه‌صهای رشد ذرت اثر منفی همدیگر را تشدید کردند .بنابراین یکی از راههای غیر مستقیم تعدیل شوری، پایین نگهداشتن یا اجتناب از تراکم خاک می‌صتواند باشد

Text of Note

concentration in corn in a factorial experiment on the basis of randomized complete block design with three replications. This experiment was performed in pot and greenhouse conditions. For creating soil compaction a cylinder mass with 4.5 kg weight was allowed to fall freely on the soil surface in the pots from 45 cm elevation. During the 3 month of experimental period, through regular weighing of the pots, they were irrigated with distilled water. Some indices for example plant height, stomatal resistance, chlorophyll index, leaf water potential and RWC were measured during experimental period and the other factors were measured only at the end of experimental period. Data analysis and results showed that soil salinity led to significant reduction in plant height, aerial dry matter, volume and dry matter of roots, leaf area, chlorophyll index and K/Na, and significant increase in stomatal resistance, proline and Na concentration. Soil compaction led also to significant reduction in plant height, aerial dry matter, volume and dry matter of roots, leaf area, chlorophyll index and leaf water potential and significant increase in stomatal resistance. Combined effect of soil salinity and compaction became greatly significant on plant height, aerial dry matter, volume and root dry matter, chlorophyll and stomatal resistance. Combined increase in soil salinity from 1.5 to 4.5 dS/m and in soil compaction from 1.3 to 1.75 g/cm3 depressed respectively 22, 40, 39, 21, 29, 73, 22, 3 and 15 percentage of plant height, aerial dry matter, root dry matter, root volume, leaf area, chlorophyll index, leaf water potential, RWC and K concentration and caused on increase of as much as 65, 33 and 58 percentage in stomatal resistance, proline and Na concentration, respectively. The experimental results clearly imply that soil salinity and compaction together intensified their effect on the corn growth indices. Therefore, one of the approaches of soil salinity alleviation may be to avoid or reduce soil compaction+ and K+Soil salinity and compaction are probably the most prevailed limitations for crop growth and yield. Their mitigation and control may be important crop management keys that can ensure yield sustainability and optimum use of land and water. In such conditions to achieve to optimal performance after knowing the soil and water properties, taking information about behavior of various crops against salinity and compaction of soil can be to consider a fundamental research work. Considering the combined effect of salinity and compaction few studies have been carried out, and especially in Iran, there are almost no information about the effect of soil compaction on crop growth and performance in saline soils. Therefore, this research was performed to investigate the combined effect of soil salinity at three levels of ECe (1.5, 2.5 and 4.5 dS/m) and soil compaction at three levels of bulk density (1.3, 1.55 and 1.75 g/cm3) on some growth indices such as plant height, dry matter (aerial and root), root volume, leaf area, chlorophyll index and some physiological characteristics such as leaf water potential, RWC, stomatal resistance, proline concentration, Na

حسن پور، رضا

نیشابوری، محمدرضا، استاد راهنما

زارع حقی، داود، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی