عنوان

ارزیابی چند عصاره‌گیر برای تعیین فسفر قابل جذب ذرت و سطح بحرانی آن در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

Number

‭۱۰۷۵۱پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

ارزیابی چند عصاره‌گیر برای تعیین فسفر قابل جذب ذرت و سطح بحرانی آن در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

First Statement of Responsibility

/محمدرضا مقصودی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: دانشکده کشاورزی

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۱۱۷‬ص‬

Text of Note

چاپی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

علوم خاک گرایش شیمی و حاصلخیزی خاک

Date of degree

‮‭۱۳۹۱/۱۱/۱۷‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

ذرت بعد از گندم و برنج سومین گیاه استراتژیک کشور بوده و مصارف بسیار زیادی در تغذیه انسان، طیور و دام‌ص‍، صنایع دارو-سازی، تولید نشاسته، الکل، روغن، چسب، کاغذ دیواری و غیره دارد .فسفر هم بعد از نیتروژن مهم‌صترین عنصر غذایی پرصمصرف گیاهان است .کمبود و بیش‌صبود این عنصر در خاک‌صهای کشور ما به دلیل مصرف نامتعادل کودهای فسفری گزارش شده است .از اثرهای نامطلوب مصرف نامتعادل کودها می‌صتوان به کاهش عملکرد محصولات در واحد سطح، آلودگی آب‌صهای سطحی و زیرزمینی، تغذیه نامتعادل گیاهان و در نتیجه ایجاد سوءتغدیه در انسان اشاره کرد .برای انجام این پژوهش ‮‭۲۵‬ نمونه مرکب خاک‌ص‍ از استان آذربایجان شرقی طوری انتخاب شدند که از دامنه نسبتا وسیع ویژگی‌صهای فیزیکی و شیمیایی برخوردار باشند .در ابتدا با استفاده از عصاره‌صگیرهای اولسن، کالول، سلطان‌صپور و شواب، آب مقطر، مورگان، کلرید کلسیم ‮‭۰۱/۰‬ مولار، کلونا ‮‭۲‬ و روش نوارهای کاغذی میزان فسفر قابل جذب گیاه اندازه‌صگیری شد .سپس در یک آزمایش گلخانه‌صای در خاک‌صهای مورد مطالعه با سه تکرار و دو سطح فسفر) صفر و ‮‭۴۰‬ میلی‌صگرم فسفر بر کیلوگرم خاک از منبع مونوکلسیم فسفات (گیاه ذرت رقم سینگل کراس ‮‭۷۰۴‬ کشت شد .بعد از ‮‭۶۰‬ روز، شاخص‌صهای رشد، غلظت فسفر و مقدار آن اندازه‌گیری شد .انتخاب عصاره‌صگیر یا عصاره‌صگیرهای مناسب با توجه به مقدار ضریب همبستگی خطی بین فسفر استخراج شده توسط عصاره‌صگیرها با شاخص‌صهای رشد گیاهی انجام گرفت .بر طبق نتایج حاصل فسفر قابل استخراج توسط بی‌کربنات سدیم بیشترین ضریب همبستگی خطی‮‭۶۷/۰= r - (۷۵/۰‬ و ‮‭۰۱/۰>p)‬ را با شاخص‌صهای رشد گیاه ذرت نشان داد .بین ضرایب همبستگی بدست آمده از مقدار فسفر استخراج شده با روش اولسن و روش‌صهای تغییر یافته اولسن با شاخص‌صهای رشد گیاه ذرت تفاوت معنی-داری وجود نداشت .ظرفیت بافری فسفر ( ‮‭(PBC‬ که در این تحقیق نسبت مقدار فسفر استخراج شده توسط روش اولسن به مقدار فسفر استخراج شده توسط روش پاو است، به‌طور نسبی توانست فسفر جذب شده توسط گیاه ذرت را با دقت بیشتری پیش‌صبینی کند .بنابراین در این تحقیق ‮‭PBC‬ به عنوان روشی مناسب برای پیش‌صبینی فسفر قابل جذب گیاه پیشنهاد شد .سطح بحرانی فسفر خاک برای گیاه ذرت توسط روش تصویری و آماری کیت-نلسون و روش مچرلیخ-بری با ‮‭PBC‬ محاسبه شد که به ترتیب برابر‮‭۲/۲‬ ، ‮‭۴/۲‬ و) ‮‭۱۹/۱‬ بدون واحد (بود .ضرایب ‮‭C۱‬ و ‮‭C‬ معادله میچرلیخ-بری نیز برای روش ‮‭PBC‬ به‌طور میانگین بترتیب برابر ‮‭۸۴۱۱/۰‬ و) ‮‭۰۱۲۲/۰‬ بدون واحد (محاسبه شد .سطح بحرانی فسفر خاک‌صهای مورد مطالعه برای گیاه ذرت توسط روش تصویری و آماری کیت-نلسون و روش مچرلیخ-بری با عصاره‌صگیر اولسن نیز محاسبه شد که به ترتیب برابر‮‭۱۲‬، ‮‭۴۴/۱۴‬ و ‮‭۴۶/۱۰‬ میلی‌صگرم فسفر بر کیلوگرم خاک بود .ضرایب ‮‭C۱‬ و ‮‭C‬ معادله میچرلیخ-بری نیز برای روش اولسن به‌طور میانگین بترتیب برابر ‮‭۰۹۵۶/۰‬ و ‮‭۰۰۷۳/۰ ۰‬ کیلوگرم خاک بر میلی‌صگرم فسفر محاسبه شد .مطالعات سینتیکی با استفاده از عصاره-گیر بی‌کربنات سدیم در زمان‌صهای مختلف ‮‭(۱۵‬ دقیقه تا ‮‭۱۶‬ ساعت (انجام شد .معادلات مرتبه صفر، اول، دوم و سوم نتوانستند آزاد شدن فسفر را توسط عصاره‌صگیر بی‌کربنات سدیم توصیف کنند و سه معادله الوویچ ساده شده، پخشیدگی پارابولیک و دوثابته برازش خوبی داشتند و به عنوان معادله برتر شناخته شدند .ضرایب ‮‭a‬ و ‮‭ab‬ معادله دو ثابته و وزن خشک بخش هوایی ذرت همبستگی بالا و معنی‌صدار داشتند ‮‭(r‬ به ترتیب ‮‭۷۲/۰‬ و .‮‭۷۶/۰ ۰۱/۰>p)‬ همبستگی بین ضریب) ‮‭kp‬ ثابت سرعت پخشیدگی (معادله پخشیدگی پارابولیک با وزن خشک بخش هوایی ذرت ‮‭(۷۴/۰=r‬ و ‮‭۰۱/۰>p)‬ نشان داد احتمالا مکانیسم اصلی فراهمی فسفر برای گیاه ذرت پخشیدگی است .نتایج این پژوهش نشان داد آزمون خاک برای فسفر) روش اولسن (که در یک زمان کوتاه فسفر را عصاره‌گیری می‌صکند ممکن است فسفر قابل جذب گیاه در خاک را کمتر از مقدار واقعی برآورد کند

Text of Note

constant equations. Constants a and ab positively correlated to corn dry weight of shoot-diffusion and experimental two-, second and third order equations, did not adequately describe P extraction kinetics. The best models for describing extraction data were simple Elovich, parabolic-, first-1 P), respectively. Kinetic of P extraction by sodium bicarbonate (NaHCO3) from 12 soils was investigated. Soils were equilibrated with 0.5 M NaHCO3 solution for 0.25 to 16 h. Zero-P, were 0.0956 and 0.0073 (kg soil mg-Bray equation coefficients, C1 and C, for Olsen-1 soil) respectively. Mitscherlich-P were 12, 14.44 and 10.46 (mg P kg-Bray equation coefficients, C1 and C, with PBC, were 0.8411 and 0.0122, respectively. Critical level of soil P for corn with Olsen-Bray instructions were 2.2, 2.4 and 1.19, respectively. Mitscherlich-Nelson methods and Mitscherlich-P, could predict adequately P uptake by corn plants. Therefore PBC, as a suitable method to predict plant P uptake, was proposed. Calculated critical level of soil P for corn by PBC and with graphical and statistical Cate-P / Paauw-calcium phosphate) with three replications. After 60 days, the plant growth parameters, such as, dry matter, concentrations of P and P content in shoot and root were measured. Selection of appropriate extractants according to correlation coefficients between the amounts of extracted P with plant growth parameters were done. According to the results, extracted P by sodium bicarbonate was positively correlated with the growth parameters of the corn plant. No significant differences observed between correlation coefficients of extracted P by Olsen method and modified Olsen methods. In this reaserch, phosphorus buffering capacity (PBC), that was Olsen-1 soil, as a mono-Corn is the third important crop following wheat and rice in our country and are used in human nutrition, poultry and livestock in pharmaceuticals, starch, alcohol, oil, glue and wallpaper production. Phosphorus (P) is second limiting nutrient in soils for crop production. Excessive and deficiencies of P in soils around country because of unbalanced application of P fertilizers has been reported. The harmful results of unbalanced P application are low crop yield per unit area, groundwater and surface water pollution, malnutrition in humans and plants. In this research, 25 combined soils samples of East Azerbaijan province were selected so that have the relatively wide range of physicochemical properties. Initially, by some conventional extractants and soil P testing methods such as distilled water, calcium chloride 0.01 M, Filter paper impregnated with iron oxide, Olsen, Colwell, Soltanpour and Schwab, Morgan and Kelowna methods the amount of P in soils were measured. Then in a greenhouse experiment, corn plant single cross 704 cultivar have been cultivated in two levels of P (zero and 40 mg P kg

مقصودی، محمدرضا

ریحانی تبار، عادل، استاد راهنما

نجفی، نصرت اله، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی