تأثیر شکل اراضی بر ویژگیهای مورفولوژیکی و کانیشناسی خاک در منطقه دشت تبریز
First Statement of Responsibility
/لیلا جهانبازی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
تبریز: دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه خاکشناسی
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۰۰ ص .
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
مهندسی کشاورزی
Date of degree
۱۳۹۰/۱۰/۲۵
Body granting the degree
تبریز: دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه خاکشناسی
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در این تحقیق ویژگیصهای کانیصشناسی و مورفولوژیکی خاک در دشت تبریز مطالعه و تأثیر شکل اراضی بر ویژگیصهای ذکر شده مورد بررسی قرار گرفت و رده بندی خاک ها نیز انجام شد .برای انجام این مطالعه ۵ خاکرخ در شکلصهای اراضی :تپه، دشت دامنهصای، دشت آبرفتی رودخانهصای، دشت آبرفتی دریاچهصای و اراضی پست حفر و رژیم رطوبتی و حرارتی بر اساس یافتهصهای قبلی مشخص گردید .از واحد تپه به سمت اراضی پست افزایش مقدار رس، کربن آلی وCEC ، عمق سالوم و کاهش ذرات درشتصتر از شن بهمراه تغییر کلاس بافتی نشان دهنده تکامل بیشتر خاکصهای واقع در پایین دست شیب نسبت به بالا دست شیب میصباشد .این امر تأییدکننده نتایج مورفولوژیکی بهصدست آمده میصباشد، به طوری که تپه با منشأ مواد مادری ماسه سنگ و مارنصهای الوان و عمق سالوم کمتر در رده انتی سول قرار گرفت و سایر لندفرمصها با منشأ مواد مادری آبرفتی و عمق سالوم بیشتر در رده اریدی سول قرار گرفتند .تجزیهصهای مینرالوژیکی حاصله از پراش پرتو ایکس، نشان داد که کانیصهای رس شامل :ایلیت، کائولینیت، کلریت منبسط شونده، کلریت، اسمکتیت و کوارتز میصباشند .به نظر میصرسد که شکل اراضی بر کلریت تأثیر گذاشته است .کلریت اولیه در افق C همه لندفرمصها و افق Bk دشت دامنهصای وجود داشت اما کلریت ثانویه در همه لندفرمصها بجز تپه حضور داشت .طبق نتایج آنالیز نیمه کمی مقدار نسبی کانیصهای رس تحت تأثیر شکل اراضی قرار گرفته اند .نتایج نشان میصدهد که مقدار نسبی بیشتری از ایلیت، کلریت و کوارتز در تپه در مقایسه با سایر شکلصهای اراضی یافت میصشود .مقدار اسمکتیت در تپه کمتر از سایر شکلصهای اراضی میصباشد که احتمالا نشان دهنده خاک باتکامل کمتر در تپه میصباشد .در نهایت خاکصهای تحت بررسی بر اساس کلید رده بندی (۲۰۱۰) در رده های Aridisol وEntisol ، زیر رده-های Calcids, Argids, Salids, Orthent ، گروهصهای بزرگ Haplocalcids, Natrargids, Haplosalids, Torriorthent زیر گروهصهای Haplocalcids, Xeric Natrargids, Typic Haplosalids, Xeric Torriorthent Xeric قرار گرفتند.
Text of Note
In this research, effect of landforms on soil morphological and mineralogical characteristics in Dasht-E-Tabriz were studied and soils classified. Five profiles in five landforms of hill, piedmont, river alluvial plain, playa and lowland were selected and moisture and temperature regimes were determined based on previous researches. From hill to lowland, increasing trend amount of clay, OC, CEC, depth of soil solum and decreasing of gravel percentage with changing of textural classes showed that more development of downstream soils in comparison with upstream soils. This confirms morphological results, that hill with colorful marn and sandstone parent material and lower depth of solum which classified as Entisol and in other landforms with alluvial parent material and higher depth of solum, which classified as Aridisol. Mineralogical analysis with XRD showed the presence of clay minerals of illite, kaolinite, swelling chlorite, chlorite, smectite and quartz. Appearance, which chlorite was affected by landform. Primary chlorite was in C horizon of all landforms and Bk horizon of piedmont but secondary chlorite was in all landforms except hill. In semi-quantitative analysis, relative clay minerals amount was affected by landforms. The results indicated that more relative amount of chlorite, illite and quartz was found in hill compared with other landforms. Amount of smectite was lower in hill than in other landforms, which can refer to soil with lower development in hilly area. Finally soils were studied and classified according to keys to soil taxonomy (2010) in Aridisol and Entisol orders, suborder of Calcids, Argids, Salids and Orthent, great groups of Haplocalcids, Natrargids, Haplosalids and Torriorthent and subgroups of Xeric Haplocalcids, Xeric Natrargids, Typic Haplosalids and Xeric Torriorthent