مطالعه جوامع گیاهی مناطق غنی از فلزات سنگین در نقاطی از آذربایجان وبررسی فیزیولوژیک تعدادی از گونه های شاخص
First Statement of Responsibility
/ناصر کاسبی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
تبریز:دانشگاه تبریز
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۳۰ص.
Other Physical Details
:مصور،جدول،نمودار۳۰*۲۹س.م+لوح فشرده
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
واژه نامه بصورت زیر نویس
Text of Note
کتابنامه ص.:۱۲۲-۱۲۵
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
علوم گیاهی فیزیولوژی گیاهی
Date of degree
۱۳۸۳/۱۲/۰۸
Body granting the degree
تبریز:دانشگاه تبریز
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
جوامع گیاهی مناطق غنی از فلزات سنگین، شامل تیکمه داش، چغانلو و خراسانک)غنی از منگنز(، قبچاق) غنی از روی(، علی علمدار، مزرعه و هیق)غنی از مس(، کلجار)غنی از آهن (و محبوب آباد، قشلاق خوی)غنی از نیکل (به روش براون- بلانکه مورد مطالعه قرار گرفت .همچنین برای هر یک از مناطق غنی از فلزات سنگین، منطقه شاهد عاری از فلز در نظر گرفته و نمونه برداری انجام شد .مناطق شاهد از نظر عوامل اکولوژیک با مناطق غنی از فلزات سنگین مشابه بودند .مجموعا تعداد ۴۲ قطعه نمونه از محل افراد جامعه برداشت گردید .تجزیه و تحلیل داده های جامعه شناسی گیاهی به روش تجزیه و تحلیل ارتباط های عاملی (AFC)و طبقه بندی سلسله مراتب بالارونده (CAH)با استفاده از نرم افزار آنافیتو انجام گرفت .تعداد ۱۸۴ گونه گیاهی جمع آوری و شناسایی شد .همچنین ۷ جامعه گیاهی در مناطق مختلف مورد مطالعه تشخیص داده شد .این جوامع هم بر روی مناطق غنی از فلزات سنگین وهم مناطق شاهد آنها استقرار یافته اند .جوامع گیاهی Astragaletum vegeti ، Tannacetieum chilliophylli ، Astragaletum hirticalycis ، Astragaletum microcephali ، Astragaletum caspici وAcantholimonetum blukelokii - Astragalo veri ، جوامع جدیدی هستند که برای اولین بار گزارش می گردند .در بین گونه های شاخص جوامع تشخیص داده شده، گونه هایی هستند که منحصرا در مناطق غنی از فلزات سنگین دیده می شوند .این گونه ها به عنوان گونه های معرف فلزات در نظر گرفته شدند .بر این اساس گونه های Onobrychis buhseana ، Leutea petiolaris ،Astragalus cancelatus و Lamium amplexicauleبه عنوان گونه های معرف فلز منگنز، گونه های Prangus uloptra ، Rheum ribes و Scrophularia variegata به عنوان گونه های معرف نیکل و گونه های Astragalus recognitus ، Gnaphalium supinum به عنوان گونه های معرف مس و گونه های Astragalus hohenakeria و Polygonum paronychioides به عنوان گونه های معرف فلز روی برای اولین بار از شمال غرب ایران گزارش می گردد.همچنین سمیت دو عنصر فلزی نیکل و روی بر روی رشد و همچنین انباشتگی این دو عنصر در شش گونه وحشی کاسنی Cichorium intybus ، چاودار کوهی Secale montanum ، علف باغDactylis glomerata ، مریم گلی Salvia sclarea ، قدومه گلریزAlyssum strigosum و سیلن Silene compacta مورد بررسی قرار گرفت .گیاهان در ۵ غلظت متفاوت از هر دو عنصر شامل ۲۵ , ۵۰ , ۷۵ , ۰ و ۱۰۰میکرومول به مدت هفت روز رشد داده شدند .طرح آزمایش مورد استفاده بلوک های کامل تصادفی بوده و هر تیمار در سه تکرار و هر تکرار شامل سه الی چهار نمونه بود .تحت تاثیر تیمار ۱۰۰ میکرومول نیکل، اندام هوایی و ریشه گونه سیلن بیشترین کاهش رشد و گونه چاودار وحشی کمترین کاهش رشد را نشان دادند .تحت تاثیر روی، اندام هوایی گونه سیلن بیشترین کاهش رشد و گونه مریم گلی کمترین کاهش رشد را نشان داد .در صورتی که در ریشه، بیشترین کاهش مربوط به سیلن و کمترین کاهش مربوط به چاودار وحشی بود. با توجه به پاسخ رشدی و نیز غلظت نیکل در ریشه و اندام هوایی، گونه علف باغ بعنوان گونه حساس و بیش انباشت گر نیکل، و گونه های سیلن و قدومه گلریز به عنوان گونه های بردبار وبیش انباشت گر نیکل و همچنین گونه چاودار وحشی به عنوان گونه بردبار و انباشت گر نیکل معرفی می گردد .در این مطالعه گونه قدومه گلریز بعنوان گونه بردبار و بیش انباشت گر روی و گونه های علف باغ و چاودار وحشی به عنوان گونه های انباشت گر روی تشخیص داده شدند .گونه مریم گلی، حساس اجتناب گر و گونه سیلن نیز از گونه های بردبار و اجتناب گر می باشد
Text of Note
Plant associations of some heavy metals-rich soils in NW Azerbaidjan including Tikmedash, Choghanlu and Khorasanak (Mn-rich), Ghebchagh(Zn-rich),Ali Alamdar, Mazraeh and Hiagh(Cu-rich), Kalejar(Fe-rich) and Mahbub Abad and Gheshlagh of Khoy(Ni-rich) were studied on the base of Braun-Blanquet method . For each studies area a site , in close vicinity and with the same ecological characteristics but without high concentration of metals in soils, were studied an control site. Forty two releves were taken from individual associations. Analysis of phytosociological data were carried using AFC and CAH method by Anaphyto Software .During this study, 184 plant species were collected and determined. seven plant associations were identified in both of heavy metal-rich soils and their control areas.Astragaletum vegeti, Tannacetietum chilliophylli, Astragaletum hirticalycis, Astragaletum microcephali, Astragaletum caspici and Astragalo veri- Acantholimonetum blukelokii are associations that are reported for the first time. Among characteristic species of identified associations, there were also species which were only in high concentration of heavy metal areas. These species were identified as indicator species. Thus, Onobrychis buhseana, Leutea petiolaris, Astragalus cancelatus and Lamium amplexicaule species were reported as Mn- indicators, Prangus uloptra, Rheum ribes and Scrophularia variegata as Ni-indicators, Astragalus recognitus and Gnaphalium supinum as Cu-indicators and Astragalus hohenackeri and Polygonum paronychioides as Zn-indicators from North west of Iran for the first time.For physiological study, toxicity of Ni and Zn on the growth and their accumulation in 6 plant species including Cichorium intybus, Secale montanum, Dactylis glomerata, Salvia sclarea, Alyssum strigosum and Silene compacta were also studied in hydroponic culture media. plants were grown in different concentration (0, 25, 50, 75 and 100 M) of each metal for one week. The randomely complete blocks was used as experimental design using three three replication Wet and dry weight of root and shoot of plants were determined separately. After obtaining samples ashes, amount of their metals were calculated with Atomic Absorbtion Spectrophotometry. Finaly the data were analysed using Spss statistical pakage by one-way analysis of variance(ANOVA) to compare the means of different treatments. Using statistical Mstatc program on the base of Lsd way.Shoots and roots of Silene compacta and Secale montanum showed the highest and lowest reduction of growth, respectively under 100 M Ni treatment. Under Zn toxicity, shoot growth reduction of Silene compacta and Salvia sclarea was the highest and lowest, respectively. However in the case of roots, the most reduction was shown in Silene and the lowest was detected in Secale montanum.Concerning growth responses of plant species and metal concentration in shoot and root, Dactylis glomerata was identified as a Ni-sensitive and hyperaccumulator, Silene compacta and Alyssum strigosum species as Ni-tolerant hyperaccumulators and Secale montanum as a Ni- tolerant and an accumulator species were introduced.In addition, Alyssum strigosum as a Zn-tolerant and a hyperaccumulator, Dactylis glomerata and Secale montanum as Zn-accumulator were introduced. Salvia sclarea as a Zn-sensetive and an excluder species, and Silene compacta as a Zn-tolerant and an excluder species were identified