عنوان

بررسی رابطة بوروکراسی و دموکراسی در ادارة آموزش و پرورش ناحیة دو ارومیه

Number

‭۱۳۰۷پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

بررسی رابطة بوروکراسی و دموکراسی در ادارة آموزش و پرورش ناحیة دو ارومیه

First Statement of Responsibility

/حسین هاشمی‌فر

Name of Publisher, Distributor, etc.

تبریز: دانشگاه تبریز

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۱۵۸‬ ص.‬

Other Physical Details

:مصور، جدول، نمودار‮‭۳۰‬*‮‭۲۹‬ س.م -+ لوح فشرده

Text of Note

چاپی

Text of Note

کتابنامه ص.:‮‭۱۵۵-۱۵۸‬

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

علوم اجتماعی گرایش جامعه شناسی

Date of degree

‮‭۱۳۸۱/۰۸/۲۷‬

Body granting the degree

تبریز: دانشگاه تبریز

Text of Note

دموکراسی مهمترین دستاورد فرهنگی -- سیاسی بشر در جهان معاصر است .با این همه دموکراسی بدون یک بوروکراسی عقلانی و کارآمد نمی‌تواند وجود داشته باشد .همچنین انتظار می‌رود که بوروکراسی ، آزادی و شخصیت انسانها را مضمحل نکند .در تحقیق حاضر نیز رابطة بین بوروکراسی و دموکراسی در میان کارکنان ادارة آموزش و پرورش ناحیة ‮‭۲‬ ارومیه در نمونه‌ای ‮‭۳۰۹‬ نفری مورد آزمون قرار گرفته است .ابزارهای جمع‌آوری اطلاعات شامل : پرسشنامة کتبی ، مصاحبه ، مشاهدة مشارکتی و مطالعة اسنادی بوده است .متغیرهای اصلی این تحقیق براساس تئوریهای جامعه‌شناختی و نتایج حاصل از تحقیقات مرتبط عبارتند از : بوروکراسی ، دموکراسی ، برداشت کارکنان از دموکراسی ، امکان عضویت کارکنان در تشکلهای سیاسی مستقل ، حجم بوروکراسی .برای بررسی رابطة بین متغیرهای فوق از تئوری‌های ماکس وبر ، روبرت مایکلز ، اتزیونی هالوی ، ماریان یانگ و ... استفاده شده است .نتایج حاصله حاکی از وجود رابطة معنی‌دار بین متغیرهای فوق است .علاوه بر این نتایج تحلیل چندمتغیرة تحقیق ، معنی‌داری مدل‌های رگرسیونی را تأیید می‌کند .در کل نتایج حاصله از تحقیق به شرح زیر می‌باشد : اولا بین برداشت کارکنان از دموکراسی و بوروکراسی رابطة معنی‌دار وجود دارد . ثانیا به نظر ماکس وبر بیشترین منبع تهدید دموکراسی در قوانین مبهم و پنهان‌کاری بوروکراسی است که این نکته جزو یافته‌های تحقیق حاضر نیز می‌باشد .با این همه در این تحقیق عوامل مهم دیگری نیز در بوروکراسی وجود دارند که به عنوان متغیر مستقل بر روی دموکراسی تأثیر می‌گذارند که از جملة آنها شایسته‌سالاری است .ثالثا وبر معتقد است که دموکراسی توسعة بوروکراسی را به دلیل مبارزه با قوانین سنتی ، تسریع می‌کند .در تحقیق حاضر نیز تغییراتی در بوروکراسی آموزش و پرورش ناحیة ‮‭۲‬ ارومیه در این مورد به چشم می‌خورد که از جملة آنها کاهش نقش مذهب و اخلاقیات در استخدام و اشتغال کارکنان می‌باشد .سرانجام به نظر وبر یک دموکراسی مدرن بدون یک بوروکراسی نسبتا مستقل و قدرتمند نمی‌تواند وجود داشته باشد .از این رو آموزش و پرورش ناحیة ‮‭۲‬ ارومیه به دلیل فقدان خودمختاری نسبی ، عدم وجود شایسته‌سالاری و به دلیل حجم گستردة آن نمی‌تواند در مسیر دموکراسی گام بردارد.

Text of Note

Democracy is the most significant political artifact of human being in the modern world. But democracy would be impossible to survive without an efficient bureaucracy, on the one hand, and bureaucracy would never lead to the disempowerment of individuals, on the other. In this study, the relations between bureaucracy and democracy were investigated in the Local Education Authority (LEA) of Urmieh. To do so, both qualitative and quantitative research methods were employed. Using participant observation in public places (schools and LEA), analysis of documentary evidences and a survey of opinions among 309 teachers and officials by distributing questionnaires and conducting interviews, the aim of this thesis was to explore dialectic between bureaucracy and democracy under Islamic state after the revolution. Utilisation of Max Weber's interpretative sociology was also useful in this research. Adopting the theoretical frameworks of Max Weber, Michels, Etzioni Halevey and Marian Young, the following variables were investigated: democracy, bureaucracy, attitudes of officials toward democracy, possibility of membership in the possible independent parties. Major findings were: a)there were meaningful relations between the above-mentioned variables; b)there were meaningful relations between the officials' attitudes of democracy and the bureaucracy of LEA; c)Weber's claim, that bureaucratic secrecy could be a threat to modern democracy, was most confirmed in my research, although other factors like lack of enough meritocracy and further centralization also affected the process of democratisation; d)Weber's suggestion that democracy would promote the development of rational-legal bureaucracy by its struggle against traditional notables was also affirmed by my research when some evidences were considered that the partially democratization of education, under Khatami's office, required the relaxation of religious requirements for being employed in LEA.

هاشمی‌فر، حسین

گدازگر، حسین، استاد راهنما

فتحی‌آذر، اسکندر، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی