ارزیابی تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم در محدوده شهرستان تبریز با استفاده از روش OWA با کمیت سنج های فازی
Parallel Title Proper
( Place Suitability Evaluation for Ecotourism Development of Suburb By fuzzy-AHP-OWA (Case Study: Tabriz City
First Statement of Responsibility
/نسرین قدیمیان
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
: برنامهریزی و علوم محیطی
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۹۹
Name of Manufacturer
، راشدی
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۰۷ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی - الکترونیکی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
ی جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری گرایش برنامه ریزی منطقه ای
Date of degree
۱۳۹۹/۱۰/۰۳
Body granting the degree
تبریز
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت، از گونه های مهم گردشگری است که بیشترین سازگاری را با توسعه دارد .ارزیابی تناسب مکانی برای توسعه اکوتوریسم در برنامه ریزی گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است .شهرستان تبریز در استان آذربایجان شرقی نیز با پتانسیل بالایی که از لحاظ دارا بودن جاذبه های طبیعی و شرایط اقلیمی مناسب بخوردار است لذا در این پژوهش به ارزیابی تناسب مکانی اکوتوریستی مناسب در این منطقه صورت گرفته است .پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است .به منظور ارزیابی تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم منطقه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با استفاده از روش (OWa) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) ابتدا با توجه به وضعیت منطقه مورد مطالعه و نظرات کارشناسان گردشگری طبیعت، سازمان گردشگری و میراث فرهنگی شهرستان تبریز، سازمان حفاظت محیط زیست شهرستان تبریز در نظر گرفته شد .مجموع کل پرسشنامه ۲۰ مورد بین کارشناسان برای مقایسه و ارزیابی گزسنه های موثر در ارزیابی تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم توزیع گردید، که از این تعداد همه ۲۰ مورد برگشت داده شد .به طور کلی معیارهای فاصله از چشم اندازهای طبیعی(۰۷۵۲/۰) ، فاصله از جاذبه های تاریخی، مذهبی و باستانی(۰۷۰۷/۰) ، فاصله از امکانات و خدمات(۰۶۸۴/۰) ، فاصله از سکونتگاه های شهری و روستایی(۰۶۷۴/۰) ، فاصله از راه های ارتباطی(۰۶۶۳/۰) ، کاربری اراضی(۰۶۵۰/۰) ، فاصله از منابع آب(۰۶۳۴/۰) ، فاصله از خطوط انتقال برق(۰۶۳۲/۰) ، پوشش گیاهی(۰۶۲۹/۰) ، میزان بارش(۰۶۲۹/۰) ، میزان دمای هوا(۰۶۰۱/۰) ، میزان فرسایش پذیری خاک(۰۵۹۲/۰) ، جهت شیب(۰۵۸۷/۰) ، میزان شیب(۰۵۵۶/۰) ، طبقات ارتفاعی (۰۵۳۲/۰) و فاصله از گسل (۰۴۷۶/۰) به لحاظ اهمیت از وزن پایین تری برخوردارند .در مرحله بعد با محاسبه سوپرماتریس حد در هر پرسشنامه وزن نهایی گزینه ها در آن پرسشنامه تعیین شد و با گرفتن میانگین هندسی از وزن های حاصل از هر پرسشنامه وزن نهایی گزینه های موثر در فرآیند ارزیابی مشخص شد .در ادامه، گزینه ها به لایه های اطلاعاتی تبدیل شدند و در نهایت با استفاده از تکنیک AHP FUZZY با روش OWA در محیط GIS با ترکیب ۱۶ لایه اطلاعاتی نقشه تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه تهیه شد .براساس نتایج به دست آمده از نقشه تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه ۸/۵۲۴۹۳ هکتار و یا به عبارتی ۴۸/۲۳ درصد از منطقه در سطح بسیار مطلوب، ۸/۵۰۰۱۷ هکتار یا ۳۸/۲۲ درصد از منطقه مورد مطالعه مطلوب و ۱/۵۱۷۰۹ و یا به عبارتی ۱۳/۲۳ در سطح متوسط قرار دارد .همچنین نتایج این تحقیق نشان داد نامناسب ترین مناطق از جهت توسعه اکوتوریسم ۳/۲۴۶۵۹ و یا به عبارتی ۰۳/۱۱ درصد کل محدوده را در بر میگیرد .منطقه مرکزی شهرستان تبریز توان اکوتوریستی بالایی برخوردار می باشند .این پهنه به لحاظ معیارهای تحقیق در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد .بهطوری از نظر مهمترین معیارها اول یعنی فاصله از چشماندازهای طبیعی، فاصله از جاذبههای تاریخی، مذهبی و باستانی و فاصله از امکانات و خدمات دارای به علت نزدیکی به شهرهای همجوار از جمله خود تبریز بهعنوان مرکز استان دارای وضعیت مناسبی نسبت به سایر نقاط شهرستان تبریز است؛ از نظر فاصله از راههای ارتباطی این پهنه مستعد به دلیل قرارگیری چهارراه ارتباطی راهآهن و تراکم جادهای اطراف شهر تبریز بهعنوان مهمترین شهر و مرکز استان بسیار محسوس است؛ همچنین وجود فرودگاه تبریز نیز قابلذکر است .نتایج این تحقیق حاکی از آن است که شهرستان تبریز می تواند به لحاظ تناسب مکانی توسعه اکوتوریسم، توان و پتانسیل قابل ملاحظه ای برای توسعه اکوتوریسم در شهرستان تبریز داشته باشد
Text of Note
Ecotourism or nature tourism is one of the most important types of tourism that is most compatible with development. Spatial suitability assessment is of great importance for the development of ecotourism in tourism planning. The city of Tabriz in East Azarbaijan province also has a high potential in terms of having natural attractions and suitable climatic conditions, so in this study, the appropriate ecotourism location in this region has been evaluated. The present study is applied in terms of purpose and its research method is descriptive-analytical. In order to evaluate the spatial suitability of ecotourism development in the region using the Analytic Hierarchy Process (AHP) using the method (OWA) and Geographic Information System (GIS) First, according to the situation of the study area and the opinions of nature tourism experts, the Tourism and Cultural Heritage Organization of Tabriz, the Environmental Protection Organization of Tabriz was considered. A total of 20 questionnaires were distributed among experts to compare and evaluate effective nettles in assessing the spatial appropriateness of ecotourism development. Of these, all 20 were returned. In general, the criteria of distance from natural landscapes (0.0752), distance from historical, religious and ancient attractions (0.0707), distance from facilities and services (0.084), distance from urban and rural settlements (0674) / 0), distance from communication roads (0.063), land use (0.0650), distance from water sources (0.0634), distance from power transmission lines (0.0632), vegetation (0.0629) ), Rainfall (0.0629), air temperature (0.0601), soil erodibility (0.0592), slope direction (0.0587), slope (0.056), elevation (0532/05) 0) and the distance from the fault (0.0466) have a lower weight in terms of importance. In the next step, by calculating the limit matrix in each questionnaire, the final weight of the options in that questionnaire was determined and by taking the geometric average of the weights obtained from each questionnaire, the final weight of the effective options in the evaluation process was determined. Then, the options were transformed into information layers and finally, using AHP FUZZY technique with OWA method in GIS environment by combining 16 information layers, a spatial fit map of ecotourism development in the study area was prepared. Based on the results obtained from the spatial fit map of ecotourism development in the study area, 52493.8 hectares or in other words, 23.48 of the area at a very desirable level, 50017.8 hectares or 22.38 of the study area is desirable and 1 / 51709 or in other words, 23/23 is in the middle level. Also, the results of this study showed that the most unsuitable areas for the development of ecotourism include 24659.3 or in other words 11.03 percent of the total area. The central region of Tabriz city has a high ecotourism potential. This area is in a very favorable situation in terms of research criteria. Thus, in terms of the most important criteria, the distance from natural landscapes, distance from historical, religious and ancient attractions and distance from facilities and services due to proximity to neighboring cities such as Tabriz itself as the center of the province has a good position compared to other parts of Tabriz.; In terms of distance from the communication roads, this potential zone is very noticeable due to the location of the railway communication crossroads and the density of roads around the city of Tabriz as the most important city and center of the province; The existence of Tabriz airport is also noteworthy. The results of this study indicate that the city of Tabriz can have a considerable potential for the development of ecotourism in the city of Tabriz in terms of spatial appropriateness of ecotourism development
PARALLEL TITLE PROPER
Parallel Title
( Place Suitability Evaluation for Ecotourism Development of Suburb By fuzzy-AHP-OWA (Case Study: Tabriz City