عنوان

تنوع ژنتیکی لاین های جو از نظر مقاومت به سرمای زمستانی، ‮‭LT۵۰‬ و میزان کربوهیدرات های محلول در برگ

Number

‭۲۹۸پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

تنوع ژنتیکی لاین های جو از نظر مقاومت به سرمای زمستانی، ‮‭LT۵۰‬ و میزان کربوهیدرات های محلول در برگ

First Statement of Responsibility

/سمیرا هامیان رومیانی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: کشاورزی

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۸۵‬ ص‬

Text of Note

جدول، نمودار، عکس

Text of Note

چاپی

Text of Note

واژه نامه بصورت زیرنویس

Text of Note

کتابنامه ص.: ‮‭۷۴-۸۵‬

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

مهندسی کشاورزی- اصلاح نباتات

Date of degree

‮‭۱۳۸۹/۰۴/۲۷‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

یکی از موانع جدی برای تولید غلات زمستانی، صدمه زمستانی است که می‌صتواند گیاهان را تضعیف کرده و یا از بین ببرد .از این رو گزینش ارقام برخوردار از توان بالای زمستان گذرانی و دارای ویژگی مقاومت به سرما می‌صتواند راهکار مناسبی برای کاهش خسارت بر عملکرد در اثر تنش سرما به شمار رود .در این راستا، پژوهشی به منظور بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌صهای جو از نظر مقاومت به سرمای زمستانی، ‮‭LT۵۰‬ و میزان کربوهیدرات‌صهای محلول در برگ در دو شرایط مزرعه‌صای و گلخانه‌صای با استفاده از ‮‭۴۰‬ لاین جو انجام شد .ارزیابی مزرعه‌صای در قالب طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی با ‮‭۴‬ تکرار اجرا شد و درصد بقای زمستانی یادداشت گردید .تجزیه واریانس داده‌صها نشان داد که از نظر درصد زنده‌صمانی در مزرعه بین لاین‌ها اختلاف معنی‌صدار وجود دارد .آزمایش گلخانه‌صای در قالب طرح اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک‌صهای کامل تصادفی با دو تکرار انجام شد .لاین‌صهای جو به عنوان عامل فرعی و ‮‭۵‬ سطح دما‮‭(۸‬ -،‮‭۱۱‬ -،‮‭۱۳‬ -،‮‭۱۵‬ - و‮‭۱۷‬ - درجه سانتی‌صگراد (به عنوان عامل اصلی منظور شدند .به دلیل غیریکنواختی واریانس خطاها برای دماها، تجزیه واریانس به صورت جداگانه برای هر سطح دما در قالب طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی انجام گرفت .صفات اندازه‌صگیری شده در گلخانه شامل درصد زنده‌صمانی در آزمون‌صهای انجماد،‮‭LT۵۰‬ ، وزن تر گیاهچه، درصد وزن خشک گیاهچه، میزان کربوهیدرات‌صهای محلول در آب در شرایط قبل و بعد از عادت‌صدهی و طول و عرض برگ بودند .بین لاین‌های مورد مطالعه از نظر درصد زنده‌صمانی در دماهای‮‭۸‬ -،‮‭۱۱‬ -،‮‭۱۳‬ -،‮‭۱۵‬ - و‮‭۱۷‬ - درجه سانتی‌صگراد،‮‭LT۵۰‬ ، درصد وزن خشک گیاهچه، عرض برگ و میزان کربوهیدرات‌صهای محلول در آب در شرایط بعد از عادت‌صدهی اختلاف معنی‌صداری مشاهده شد .لاین‌صهای‮‭۹‬ ،‮‭۱۱‬ ،‮‭۱۵‬ ،‮‭۲۰‬ ،‮‭۲۲‬ ،‮‭۲۷‬ ،‮‭۲۹‬ ،‮‭۳۰‬ ، ‮‭۳۲‬ و ‮‭۳۶‬ از لحاظ صفات درصد زنده‌صمانی زمستانی در مزرعه و ‮‭LT۵۰‬ مقاومت‌صتر و لاین ‮‭۳۸‬ حساس‌صتر از سایر لاین‌صها بودند .بین درصد زنده‌صمانی در مزرعه و ‮‭LT۵۰‬ همبستگی منفی و معنی-داری وجود داشت .در عین حال ضریب تبیین مذکور کم بود .همبستگی ‮‭LT۵۰‬ با وزن تر گیاهچه مثبت و معنی‌صدار و با درصد زنده‌مانی در دماهای‮‭۱۱‬ -،‮‭۱۳‬ -،‮‭۱۵‬ - و‮‭۱۷‬ - درجه سانتی‌صگراد منفی و معنی‌صدار بود .صفات ‮‭LT۵۰‬ و عرض برگ از وراثت‌صپذیری خوبی برخوردار بودند .وراثت‌صپذیری درصد زنده‌صمانی در مزرعه، میزان قندهای محلول در شرایط بعد از عادت‌صدهی و درصد وزن خشک گیاهچه در حد متوسط و وزن تر گیاهچه پایین بود .در دمای‮‭۸‬ - درجه سانتی‌صگراد بیشترین و در دمای‮‭۱۷‬ - درجه سانتی‌صگراد کمترین میزان وراثت‌صپذیری مشاهده شد .بیشترین مربع ضریب تغییرات ژنتیکی را درصد زنده‌صمانی در دمای‮‭۱۵‬ - درجه سانتی‌صگراد دارا بود و برای سایر صفات مربع ضریب تغییرات ژنتیکی پایین بود که نمایانگر تنوع ژنتیکی پایین جمعیت مورد بررسی برای این صفات بود .در تجزیه رگرسیون صعودی درصد زنده‌صمانی در مزرعه با سایر صفات مورد مطالعه، ‮‭LT۵۰‬ و طول برگ به عنوان متغیرهای تاثیرگذار وارد مدل نهایی شدند .در تجزیه رگرسیون صعودی ‮‭LT۵۰‬ با سایر صفات مورد اندازه‌صگیری، وزن تر گیاهچه، عرض برگ و اختلاف قبل و بعد از عادت‌دهی قندهای محلول وارد مدل نهایی شدند .در عین حال صفت آخری از تاثیر معنی‌صدار برخوردار نبود .نتایج تجزیه علیت درصد زنده‌صمانی در مزرعه با سایر متغیرهای مورد مطالعه نشان داد که ‮‭LT۵۰‬ بیشترین اثر مستقیم منفی را روی درصد زنده‌صمانی در مزرعه دارد .اثرات مستقیم ‮‭LT۵۰‬ و طول برگ بر درصد زنده‌مانی در مزرعه منفی و اثرات غیرمستقیم آن‌صها ناچیز بود .بر اساس تجزیه علیت ‮‭LT۵۰‬ با سایر متغیرهای مورد مطالعه، وزن تر گیاهچه اثر مستقیم مثبت و عرض برگ اثر مستقیم منفی بر ‮‭LT۵۰‬ داشت .اثر مستقیم اختلاف قبل و بعد عادت‌صدهی قندهای محلول کم بود .گروه‌صبندی لاین‌صها بر اساس کلیه صفات مورد اندازه‌صگیری با استفاده از روش ‮‭Ward‬ و توان دوم فاصله اقلیدسی نتوانست لاین‌صها را در گروه‌صهای مقاوم‌ص‍ و حساس‌ص‍ به تنش سرما قرار دهد .نتایج حاصل از گروه‌صبندی بر اساس ‮‭LT۵۰‬ و درصد زنده‌صمانی در مزرعه به روش ‮‭Ward‬ و توان دوم فاصله اقلیدسی، لاین‌صهای‮‭۲۱‬ ،‮‭۳۹‬ ،‮‭۳۷‬ ،‮‭۳‬،‮‭۱۶‬ ،‮‭۲۶‬ ،‮‭۲۷‬ ،‮‭۳۰‬ ،‮‭۱۱‬ ،‮‭۲۳‬ ،‮‭۲۲‬ ،‮‭۳۲‬ ،‮‭۲۰‬ ،‮‭۹‬ ،‮‭۱۵‬ ،‮‭۲۹‬ ،‮‭۳۶‬ ،‮‭۵‬ ،‮‭۱۸‬ ، ‮‭۱‬ و ‮‭۳۱‬ را به عنوان لاین‌صهای مقاوم‌صترص‍ و لاین ‮‭۳۸‬ را به عنوان لاین حساس‌صتر تعیین کرد.

Text of Note

A serious obstacle for producing winter cereals, is winter damage that can make plants weak or destroy them. Hence, selection of cultivars with good overwintering potential and cold resistance ability would be a proper solution for reducing yield loss imposed by cold stress. In this regard an investigation was carried out in order to study the genetic diversity of barley lines in terms of winter survival, LT50 and leaf soluble carbohydrates under field and greenhouse conditions using 40 barley lines. The field evaluation was performed in the form of randomized complete block design (RCBD) with four replications and percentage of winter survival was recorded. Analysis of variance showed significant differences among lines for this character. The greenhouse experiment was carried out in the form of split plot design on the basis of randomized complete block design (RCBD) with two replications. Barley lines were assigned in subplots and five freezing temperatures (-8, -11, -13, -15 and -17C) were assigned in main plots. Due to the heterogeneity of error variances, analysis of variance was conducted separately for each temperature in the form of randomized complete block design. The traits measured in the greenhouse were percentage of plant survival in freezing tests, LT50, seedling fresh weight, percentage of seedling dry weight, the amount of water-soluble carbohydrates before and after hardening and leaf length and width. Significant differences were observed among studied lines in terms of survival percentage at temperatures -8, -11, -13, -15 and -17C, LT50, percentage of seedlings dry weight, leaf width and the amount of water-soluble carbohydrates after hardening. The lines 9, 11, 15, 20, 22, 27, 29, 30, 32 and 36 were more resistant and line 38 was sensitive than other lines in terms of field survival percentage and LT50. There was negative and significant correlation between field survival percentage and LT50. However, its coefficient of determination was low. The correlation of LT50 with seedling fresh weight was positive and significant and with survival percentage at temperatures -11, -13, -15 and -17C was negative and significant. The heritability of LT50 and leaf width was high. The heritability of field survival percentage, water-soluble carbohydrates after hardening and the percentage of seedling dry weight was moderate and that of seedlings fresh weight was low. The highest and lowest heritability were observed at temperatures -8C and -17C, respectively. Percentage of survival at temperature -15C had the largest squared genetic coefficient of variation and other traits had low squared genetic coefficient of variation which indicated lower genetic diversity in the population for these traits. Foreward regression analysis of field survival percentage with other parameters showed that LT50 and leaf length were most prominent variables in the model. In the foreward regression analysis of LT50 with other characters, seedling fresh weight, leaf width and the difference of soluble carbohydrates before and after hardening remained in the model. However the effect of the last character was not significant. Path analysis of field survival percentage with other variables indicated the largest negative effect of LT50 on the field survival percentage. The direct effects of LT50 and leaf length on the winter survival percentage was negative and significant, but their indirect effects were negligible. Based on the path analysis of LT50 with other variables, seedling fresh weight had positive direct effect on LT50. Furthermore leaf width had negative direct effect on LT50 but the direct effect of the difference in soluble carbohydrates before and after hardening was not significant. Classification of lines based on all characters, using Ward's algorithm and squared Euclidean distance couldn't seperate lines into resistant and sensitive groups. Grouping lines based on LT50 and field survival percentage by Ward's algorithm and squared Euclidean distance classified barley lines 21, 39, 3, 37, 16, 26, 27, 30, 11, 23, 22, 32, 20, 9, 15, 29, 36, 5, 18, 1 and 31 as more resistant group. Line 38 grouped in a single cluster as a most sensitive barley lines.

LT50

Barley

Cold acclimation

Cold stress

Field survival percentage

هامیان رومیانی، سمیرا

مقدم واحد، محمد، استاد راهنما

محمدی، سید ابوالقاسم، استاد مشاور

قاسمی گلعذانی، کاظم، استاد مشاور همکار

نمایه‌سازی قبلی