هیدروژئوشیمی چشمه های انتخابی دامنه جنوب شرق سبلان
First Statement of Responsibility
/محمد رضا رجائی ریزی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه تبریز: دانشکده علوم طبیعی
Date of Publication, Distribution, etc.
، خرداد ۱۳۸۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۰۵ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص. ۱۰۰-۱۰۵
CONTENTS NOTE
Text of Note
فاقد سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Body granting the degree
دانشگاه تبریز: دانشکده علوم طبیعی
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
منطقه مورد مطالعه در دامنه جنوب شرق سبلان و در بین طولهای جغرافیایی ۴۷ درجه و ۵۵ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۵ دقیقه شرقی و عرضهای ۳۸ درجه تا ۳۸ درجه و ۱۸ دقیقه شمالی واقع شده است. این منطقه قسمتی از حوضه آبریز ارس بوده و با متوسط بارش سالانه ۳۸۸ میلیمتر و متوسط حرارت ۹/۳ درجه سانتیگراد طبق طبقه بندی یونسکو جزء مناطق نیمه خشک محسوب می گردد. در این منطقه سازندهای قبل از کرتاسه رختمون نداشته و فعالیت های آتشفشانی و محصولات آن به همراه رسوبات نئوژن مهمترین سازندهای منطقه را تشکیل می دهند. تخاخل در منطقه اکثرا" از نوع درز و شکافی حاصل از حرکات تکنونیکی و نیز عملکرد گسلهای شعاعی و حلقوی می باشد. این تخلخل بویژه در محل تلاقی آنها کاملا" بارز و مشهود است و باعث جریان آب زیرزمینی و انتقال آب گرم از اعماق به سطح زمین شده است. اکثر چشمه ها نیز از درز و شکافهای حاصل از گسل خوردگی سنگهای آذرین به سطح می رسند، بطوریکه در سرعین چشمه های آبگرم بصورت خطی برروی گسل سرعین مستقر شده اند. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از تغییرات حاصله در خواص فیزیکوشیمیایی آبها در طی چرخه خود به خصوصیاتی همچون منشاء، زمان ماندگاری، ارتفاع منطقه تغذیه، درصد اختلاط آبهای سطحی با آبهای گرم عمقی و منشاء CO۲ برخی از چشمه ها پی برده شود. موقعیت آب چشمه ها در دیاگرام And D- And ۱۸ O در بین خطوط جوی جهانی و محلی تعریف شده برای منطقه قرار گرفته و دال بر منشاء جوی این آبهاست. از سوی دیگر با توجه به محتوای تریتیم چشمه ها، زمان ماندگار برخی از چشمه های آب گرم بیش از ۲۵ سال تخمین زده شده است. همچنین با استفاده از تغییرات دوتریم آب باران در اثر تغییر ارتفاع، منطقه تغذیه چشمه های مذکور در ارتفاعی بین ۲۲۰۰ تا ۳۱۰۰ متر بالاتر از سطح دریا تعیین گردید. ژئومتری سیلیس نیز دمای عمده چشمه های آب گرم منطقه را در اعماق، در حدود ۲۰۰ و ژئوترمومتر Na/K، ۲۱۰ درجه سانتیگراد برآورد کرده است. بکارگیری مدل اختلاط برای تعدادی از چشمه های منطقه نشاندهنده اختلاط بیش از ۸۰ درصد آب سطحی با کمتر از ۲۰ درصد آب گرم عمقی است. با توجه به مقدار And ۱۳ C موجود در فاز گازی نمونه ها، مخازن عمده هیدروترمال تغذیه کننده چشمه ها، سازندهای پرکامبرین و تریاس و نیز سنگ آهک لار و تیزکوه تعیین شده است