عنوان

مظاهر خیر و شر در آثار عطار بر مبنای اندیشه‌های کلامی، عرفانی، اساطیری و اخلاقی (منطق‌الطیر، الهی‌نامه، مصیبت‌نامه، اسرارنامه),‮‭The manifestations of good and evil in the works of Attar based on theological, mystical, mythological and ethical thoughts (Mantiq al Tayr, Ilhi Nmah, Mosibat Nmah, Asrr Nmah)‬

Number

‭۲۱۲۴۹پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

مظاهر خیر و شر در آثار عطار بر مبنای اندیشه‌های کلامی، عرفانی، اساطیری و اخلاقی (منطق‌الطیر، الهی‌نامه، مصیبت‌نامه، اسرارنامه)

Parallel Title Proper

‮‭The manifestations of good and evil in the works of Attar based on theological, mystical, mythological and ethical thoughts (Mantiq al Tayr, Ilhi Nmah, Mosibat Nmah, Asrr Nmah)‬

First Statement of Responsibility

/سید علی هاشمی عرقطو

Name of Publisher, Distributor, etc.

: ادبیات فارسی و زبان های خارجی

Date of Publication, Distribution, etc.

، ‮‭۱۳۹۷‬

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۳۰۲‬ص‬

Text of Note

چاپی - الکترونیکی

Dissertation or thesis details and type of degree

دکتری

Discipline of degree

زبان و ادبیات فارسی

Date of degree

‮‭۱۳۹۷/۱۱/۰۲‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

مبحث خیر و شر یکی از مهم‌ترین مباحثی است که از گذشته تا کنون دربار آن صحبت شده است و محققان به تحقیق و بررسی پیرامون آن پرداخته‌اند .در این میان میراث ادبیات عرفانی یکی از عرصه‌هایی بوده است که در آن دیدگاه‌های مربوط به خیر و شر بروز یافته است و مثنوی‌های عطار نیشابوری، شامل منطق‌الطیر، الهی‌نامه، مصیبت‌نامه و اسرارنامه، به عنوان چهار مثنوی مهم عرفان اسلامی که به زبان فارسی سروده شده‌اند، بازتاب دهند بسیاری از دیدگاه‌های مربوط به خیر و شر هستند .در رسال‍ حاضر به بررسی دیدگاه‌های مختلف ارائه شده دربار خیر و شر پرداخته و فهرستی از مظاهر خیر و شر به کار برده شده در مثنوی‌های چهارگان‍ عطار ارائه شد و پس از بررسی چگونگی کاربرد هر کدام از این مظاهر در آثار عطار، با توجه به هر واژه، پیشینه‌ای از کاربردهای آن واژه در علم کلام، عرفان و اسطوره‌شناسی ارائه شد .در رساله حاضر حدود ‮‭۱۵۰‬ مدخل از مظاهر خیر و شر به کار رفته در آثار عطار ذکر شدند و توضیحات مرتبط با هر واژه نگاشته و سپس این واژه‌ها ابتدا بر اساس موضوع و در مرتبه بعد به صورت الفبایی مرتب شدند .بررسی آثار عطار نشان داد که عطار به طور کلی همه‌چیز عالم را، از آن جهت که منشأ خدایی دارد، خیر می‌داند ولی با وجود این، مظاهر مختلفی از عناصر طبیعت، جمادات، گیاهان، حیوانات، مجردات، اعلام) نظیر پیامبران، صحابه، پادشاهان، وزیران و (... در آثار عطار هستند که نشانه‌های خیر یا شر را به همراه خود دارند .با بررسی واژه‌های مختلف در آثار عطار این نتیجه حاصل شد که نگاه عطار دربار خیر یا شر بودن بسیاری از مظاهر با نگاه ادیان و اساطیر مطابقت دارد و به‌ویژه تضاد خاصی میان مظاهر خیر و شر در آثار او با عقاید عرفا دیده نشد همچنین ملاحظه شد که در نگاه عطار بعضی مظاهر نظیر خوراکی‌ها و حیوانات بیشتر به عنوان مظهر شر در نظر گرفته شده‌اند و در میان عناصر خیر، اعلام پیامبران، امامان و مشایخ قرار گرفته‌اند .همچنین عناصری چون پادشاهان و مظاهری نظیر ص‌تگرگ یا ص‌عنکبوت که در باورهای مختلف به عنوان مظهر شر شناخته می‌شوند از دیدگاه عطار مظهر خیر هستند و مظاهری نظیر ص‌هما، ص‌عسل، ص‌گوهر و ص‌گندم که عموما از آنها به عنوان مظهر خیر یاد می‌شود در نظر عطار شر هستند

Text of Note

‮‭"honey", "gem" and "wheat", which are generally recalled as the manifestation of the goodness, it considered as the evil in Attar's opinion‬ "ع‮‭The subject of "Goodness and evil" is one of the most important discussions that has been talked about from the past until now and the scholars, researched and studied around the topic. In the meantime, mystical literature letters were one of the areas in which the views about goodness and evil appeared. The Masnavi's of the Attar Nishabouri, including Mantiq al Tayr, Ilhi Nmah, Mosibat Nmah and Asrr Nmah as the four most important Masnavi of Islamic mysticism that composed in Farsi are reflections of many viewpoints about the "Googdness and Evil". The present thesis has examined different presented views on goodness and evil, and a list of the used manifestations of the goodness and evil in Attar's Fourth Masnavis was presented. After checking how each of these manifestations was used in the letters of Attar, according to each word, a background of the applications of that word in theology, mysticism, and mythology were presented. In the present thesis, about ۱۵۰ signs of the manifestations of the goodness and evil used in Attar's letters were mentioned, and the explanations related to each word were written and then the words were first arranged on the subject and at the next level sorted alphabetically. The analysis of the Attar's letters showed that he generally considers everything in the universe as the goodness because they originated from the Lord, but nonetheless, there are various manifestations of the elements of nature, intricacies, plants, animals, singularities, proclamations (like Prophets, companions, kings, ministers, etc.) are in the Attar's letters that accompany signs of goodness or evil by themselves. By examining different words in Attar's letters, it was concluded that Attar's view of being good or evil in many manifestations is consistent with the views of religions and mythologies, and in particular, there was no particular contradiction between the manifestations of the goodness and evil in his letters with mystic's beliefs. Also, it was considered that, in Attar's notions, some manifestations such as foods and animals were subjected as the manifestation of the evil, and the prophets, the imams and the elders placed among the elements of the goodness. Also, elements such as kings and manifestations such as "hail" or "spider" which are known to be manifestation of the evil in different beliefs, are attributed as the manifestation of the goodness in Attar's point of view, and manifestations such as "hom‬

Parallel Title

‮‭The manifestations of good and evil in the works of Attar based on theological, mystical, mythological and ethical thoughts (Mantiq al Tayr, Ilhi Nmah, Mosibat Nmah, Asrr Nmah)‬

هاشمی عرقطو، سید علی

Hashemi Arghtoo, Seyed Ali

رسمی، سکینه، استاد راهنما

واحد، اسدالله، استاد راهنما

بهادری، محمدباقر، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی