عنوان

محاسبه شاخص امنیت آب در ایران و بررسی تاثیر عوامل اقتصادی بر آن,‮‭Calculating of water security in Iran and studing the effect of economics factors on it‬

Number

‭۲۰۵۴۹پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

محاسبه شاخص امنیت آب در ایران و بررسی تاثیر عوامل اقتصادی بر آن

Parallel Title Proper

‮‭Calculating of water security in Iran and studing the effect of economics factors on it‬

First Statement of Responsibility

/امین تسلیمی بابلی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: اقتصاد، مدیریت و بازرگانی

Date of Publication, Distribution, etc.

، ‮‭۱۳۹۷‬

Name of Manufacturer

، راشدی

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۱۰۵‬ص‬

Text of Note

چاپی - الکترونیکی

Dissertation or thesis details and type of degree

دکتری

Discipline of degree

اقتصاد، گرایش توسعه اقتصادی و برنامه‌صریزی

Date of degree

‮‭۱۳۹۷/۰۶/۳۰‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

مسئله کم آبی، بحران آب و مدیریت منابع آب به یکی از موضوعات کلیدی دولتی در سال‌صهای اخیر در ایران بدل شده است .اما مسئله امنیت آب در ایران موضوعی است که کمتر به آن توجه شده است .بر خلاف روش‌صهای معمول صورت گرفته در مطالعات پیشین، در پژوهش حاضر برای محاسبه امنیت آب از نظریه فاجعه و سیستم ارزیابی چند شاخصه برای محاسبه شاخص امنیت آب استفاده شده است .زیر شاخص‌صهای اصلی امنیت آب شامل امنیت محیط خارجی، امنیت منابع آب، امنیت اقتصادی آب، امنیت اجتماعی آب و در نهایت امنیت محیط زیستی آب است .نتایج حاصل از محاسبه امنیت آب طی دوره‮‭۱۳۹۴ - ۱۳۶۸‬نشان دهنده سیر نزولی روند امنیت آب و شاخص‌صهای زیر مجموعه آن است که نشان از بدتر شدن وضعیت امنیت آب در ایران طی سال‌صهای مورد مطالعه است .به عبارت دیگر، با ادامه روند فعلی چه از نظر منابع و چه از نظر مدیریت تولید و مصرف وضعیت منابع آبی کشور رفته رفته در حال از بین رفتن است و ایران از نظر منابع آب در حال فقیرتر شدن است .در این رساله علاوه بر شاخص امنیت آب شخص فقر آب نیز محاسبه شده است .زیر شاخص‌های مورد استفاده در محاسبه شاخص فقر آب شامل منابع آب، دسترسی به آب، ظرفیت سفره‌صهای زیر زمینی، استفاده از منابع آب و تمامیت زیست محیطی است .نتایج حاصل از محاسبه شاخص فقر آب طی دوره مورد مطالعه نشان دهنده سیر صعودی روند این شاخص و مولفه‌صهای زیر مجموعه آن است .در ادامه با استفاده از روش توبیت تاثیر عوامل اقتصادی بر امنیت آب و فقر آب طی چند مدل اقتصاد سنجی برآورد گردید .در این مدلها متغیر ارزش افزوده بخش کشاورزی به تولید ناخالص داخلی متغیری بود که همواره بر امنیت آب از لحاظ آماری تاثیر معنی داری داشت .در تحلیل حساسیت‌های انجام شده در زمانی که مدل از دو یا سه متغیر مستقل فقط تشکیل شده بود، ملاحضه گردید که متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص توسعه انسانی و جمعیت در کنار ارزش افزوده بخش کشاورزی به تولید ناخالص داخلی تاثیر معنی داری بر امنیت آب داشتند .در سری دوم مدل‌های برآوردی با الگوی توبیت صرفا جمعیت تنها متغیری بود که تاثیر آن بر فقر آب معنی‌دار بود .بر اساس یافتههای تحقیق پیشنهاد می گردد که در طی برنامه‌های اقتصادی ‮‭۵‬ ساله جاری و طی برنامه‌های اقتصادی بعدی در کنار چشم انداز ‮‭۲۰‬ ساله ‮‭۱۴۰۴‬ به جای نگرش صرف به داشتن رشد اقتصادی ‮‭۵‬ یا ‮‭۶‬ درصدی به عنوان هدف و یا رسیدن به توسعه اقتصادی به هر قیمتی، به مقوله توسعه اقتصادی پایدار و رشد اقتصادی سبز بیش از پیش توجه شود .صرف رسیدن به رشد اقتصادی بالا به هر قیمتی، نتیجه ای به جز از بین رفتن منابع طبیعی، منابع انرژی خشک شدن دریاچه ها تالاب‌ها و رودخانه ها ندارد

Text of Note

The problem of water scarcity, water crisis and water resource management has become one of the key issues of government in Iran in recent years. But the problem of water security in Iran is a subject that has not been paid attention. Unlike the usual methods used in previous studies, this study used castraphoe system method to calculate water security index. The main sub-indicators of water security are: external environment security, water resources security, water-economic security, water-society security and water-environmental security. The results of the calculation of water security during the period of 1989-2015 indicates that: decreasing the index of water security and its subset indicators, which indicates the deterioration of water security in Iran during the period of study. In the other words, as the current trend continues, both in terms of resources and in terms of managing the production and consumption of the Iran water resources, Iran is becoming poorer in terms of water resources. In addition to the water security index, the water poverty index has been calculated. The sub-indicators used to calculate the water poverty index include water resources, access to water, capacity of underground aquifers, use of water resources and environmental integrity. The results of calculating the water poverty index during the study period indicates that: upward trend of this indicator and its subset components. We used Tobit method, to study the impact of economic factors on water security and water poverty in several econometric models. In these models, the agricultural sector's value added increment to gross domestic product was the variable that always had a significant statistical effect on water security. In sensitivity analysis, when the model was composed of two independent variables, it was considered that GDP, human development index and population along with agricultural value added to gross domestic product had a significant effect on water security. In the second series, estimating models with the Tobit model were merely the populations of the only variable whose effect on water poverty was significant. Based on the findings of the research, it is suggested that during the current five-year economic programs and in the next economic programs, 20-year-prespective of 2025 instead of the mere attitude of 5 or 6 percent economic growth as a target or to achieve economic development at any cost, the issue of sustainable economic development and green economic growth are becoming more and more preoccupied. To reach high economic growth at any cost, due to the loss of natural resources, energy sources, and the drying of lakes in wetlands and rivers

Parallel Title

‮‭Calculating of water security in Iran and studing the effect of economics factors on it‬

تسلیمی بابلی، امین

Taslimi Baboli, Amin

رنج پور، رضا، استاد راهنما

صادقی، سید کمال، استاد راهنما

متفکر آزاد، محمدعلی، استاد مشاور

بهبودی، داود، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی