بررسی و ارزیابی نقش و کارکرد شهرهای استان آذربایجان شرقی طی ۴ دهه اخیر
Parallel Title Proper
Study and assessment of the role and function of the cities of East Azerbaijan during last four decades
First Statement of Responsibility
/عباس صادقزاده
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
: برنامهریزی و علوم محیطی
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۹۷
Name of Manufacturer
، راشدی
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۵۴ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی - الکترونیکی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
جغرافیا و برنامه ریزی شهری گرایش آمایش شهری
Date of degree
۱۳۹۷/۱۱/۰۷
Body granting the degree
تبریز
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
توسعه فزاینده شهری در کشورهای جهان سوم جمعیت را در شهرهای بزرگ متمرکز نموده است .اما طی دهههای اخیر بررسی روندها نشان میدهد که شهرهای میانی و کوچک و روستا شهرها نیز کانون جذب جمعیت میباشند .اکنون در اکثر کشورهای رو به رشد یکی از وجوه مشخص سیاستهای برنامهریزی و عمران منطقهای جهتگیری به سود شهرهای کوچک و میانی میباشد .از دیدگاه آنها شهرهای بزرگ بیشازحد رشد کردهاند و چون نیروهای اقتصادی قادر به مهار رشدشان نیست باید سیاستهای عمدی جهت تمرکززدایی مکانی و حمایت از مراکز شهری کوچک و متوسط پیگیری شود .شهرهای کوچک و متوسط با ظرفیت بالقوهای که دارند قادر هستند به شکلهای مختلف تعادل و توازن را در سطح مناطق ایجاد نمایند .هدف از پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی تغییرات و اندازه نقش شهر در استان آذربایجان شرقی طی چهار دهه اخیر میباشد برای این منظور از مدلهای رتبه اندازه، تغییر سهم و مکان، شاخصهای تمرکز شهری استفاده شد .نتایج بررسی مدل رتبه اندازه در شهرهای استان آذربایجان شرقی از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ نشان میدهد که سلسلهمراتب شهرهای استان از این قاعده پیروی نمیکنند .جمعیت شهرهای استان از حد مطلوب فاصله زیادی داشته و شهرنشینی در استان دائما در حال افزایش بوده و از رشد بالایی برخوردار بوده است و در این میان شهرهای کوچک استان ازنظر تعداد در حال افزایش بوده ولی ازلحاظ جذب جمعیت موفق نبوده و مهاجر فرست بودند .بر اساس آمار موجود میتوان نتیجه گرفت که شهر تبریز بهعنوان نخست شهر استان فاصله زیادی با شهرهای پایینتر از خود دارد و بیشترین درصد کل جمعیت شهری استان را به خود اختصاص داده است .یافتههای مربوط به شاخص نخست شهری بر پایهی فرمول مهتا نشان از فوق برتری شهر تبریز طی سالهای ۶۵ تا ۹۵ داشته و این مهم بهصورت تمرکز بیشازحد جمعیت در شهر تبریز مشاهده میشود .چنانکه عدد بهدستآمده در سالهای ۷۵ ، ۸۵و ۹۵ ، برابر با ۷۹/۰ میباشد که نشان از فوق برتری شهر تبریز میباشد .نتایج مدل سهم و مکان نشان میدهد که از سال ۱۳۶۵ تا سال ۱۳۷۵ پویاترین بخش در استان آذربایجان شرقی بخش صنعت بوده که بیشترین جذب نیروی کار را داشتهاند و در بخش کشاورزی و خدمات رکود بوده و بخشی از جمعیت شاغل خود را ازدستدادهاند .نتایج یافتهها از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ نشان میدهد که استان در بخش کشاورزی۸/۱درصد از شاغلین خود را ازدستداده ولی در بخش صنعت رشد شهرها مثبت بوده و ۲/۲درصد به شاغلین بخش صنعت افزوده شده، همچنین بخش خدمات با جذب ۱۸۰۸۴ نفر نیروی کار، معادل ۵/۴ درصد شاغلین خود، پویاترین بخش استان محسوب میشود .نتایج یافتهها از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۰ نشان میدهد که بخش خدمات با جذب۲۱۹۷ ، نفر معادل ۸/۰ درصد پویا بوده و بخش صنعت با از دست دادن ۲/۱درصد از شاغلین خود، رشد منفی داشته است
Text of Note
The growing urban development in Third World countries has focused on the population in large cities. But in recent decades, studying trends shows that middle and small towns and village towns are also attracted to the population. Now, in most of the developing countries, one of the main features of regional planning and planning policies is to benefit small and medium-sized cities. From their point of view, large cities have grown too much, and because economic forces are not able to curb their growth, deliberate policies should be pursued for the decentralization of space and the support of small and medium-sized urban centers. Small and medium-sized cities with potential capacity are able to create different levels of balance and balance at the region level. The purpose of this study was to investigate and evaluate the city's role and size in East Azerbaijan province during the last four decades. For this purpose, rank-size models, share and location models, urban concentration indicators were used. The results of the rank-size model in the cities of East Azarbayijan Province from 1365 to 1395 indicate that the hierarchy of provincial cities does not follow this rule. The population of the cities of the province is far from desirable, and urbanization in the province is constantly rising and has grown high, among which the small towns of the province have been increasing in number, but have not succeeded in attracting the population and emigrating. Based on the available data, it can be concluded that the city of Tabriz, as the city's first city, is far from cities with the highest percentage of the total urban population of the province. Findings of the urban index based on the formula of the Mitha indicate that Tabriz's supremacy has increased over the years 65-95, and this is seen as an over-concentration of population in Tabriz city. As the result obtained in the years 75, 85 and 95 is equal to 0.79, which indicates the superiority of Tabriz city. The results of the share model and location show that from 1365 to 1996, the most dynamic sector in the East Azerbaijani province was the industrial sector, which had the highest recruitment, and has suffered stagnation in agriculture and services and has lost some of its working population. The results of the results from 1996 to 2006 show that the province lost 661 workers in the agricultural sector, but in the industrial sector the cities grew and 6186 people were added to their employees, as well as the service sector with 18084 employees, the most dynamic part of the province is considered. The results of the results from 2006 to 2011 indicate that the service with a recruitment of 2197 people was dynamic and the industry sector had a negative growth with a loss of 3366 people
PARALLEL TITLE PROPER
Parallel Title
Study and assessment of the role and function of the cities of East Azerbaijan during last four decades