عنوان

ارزیابی شاخص‌های کیفی و ترکیبات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و تغییرات مکانی آن‌ها با استفاده از زمین آمار) مطالعه موردی :آبخوان‌های قروه، دهگلان و چاردولی(

Number

‭۱۸۰۰۰پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

ارزیابی شاخص‌های کیفی و ترکیبات شیمیایی آب‌های زیرزمینی و تغییرات مکانی آن‌ها با استفاده از زمین آمار) مطالعه موردی :آبخوان‌های قروه، دهگلان و چاردولی(

First Statement of Responsibility

/مهدی خلیانی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: کشاورزی

Date of Publication, Distribution, etc.

، ‮‭۱۳۹۶‬

Name of Manufacturer

، افشاری

Text of Note

چاپی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

مهندسی آب

Date of degree

‮‭۱۳۹۶/۰۶/۰۶‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

ارزیابی کیفیت منابع آب‌زیرزمینی از نظر آبیاری و یا شرب از اهمیت خاصی برخوردار است .به خصوص در مناطقی که سطح آب‌زیرزمینی نزدیک سطح زمین است، امکان شور شدن خاک نیز می‌تواند وجود داشته باشد .همچنین آگاهی از تغییرات مکانی پارامترهای کیفی و ترکیبات شیمیایی ابزاری مهم درجهت شناخت استعدادهای منطقه و نحوه مدیریت اراضی است .بنابراین در این پژوهش به ارزیابی و تغییرات مکانی شاخص‌های کیفی آب‌های زیرزمینی‮‭(TDS‬ ،‮‭SAR‬ ،‮‭EC‬ ،‮‭PH‬ ، ‮‭TH)‬ و ترکیبات شیمیایی) کلر، سدیم، بیکربنات، سولفات، نیترات، کلسیم و منیزیم (آنها پرداخته شد .منطقه مورد مطالعه شامل آبخوان‌صصهای قروه، دهگلان و چاردولی واقع در استان کردستان می‌صباشد .برای این منظور داده‌صهای ‮‭۱۰‬ ساله ‮‭(۸۴‬ تا ‮‭۹۳)‬ حاصل از آنالیز نمونه‌صهای آب‌زیرزمینی از شرکت آب منطقه‌ای استان کردستان دریافت شدند .نتایج حاصل از پهنه‌بندی هدایت الکتریکی نشان داد که بیشترین مقدار تغییرات در دشت چاردولی بوده است .در سه نمونه صندوق‌آباد، زنگ‌آباد و دزج مقدار هدایت الکتریکی افزایش یافته به طوری که بیشترین مقدار در نمونه دزج، از ‮‭۵۹۷‬ به ‮‭۱۲۳۵‬ میکروموس بر سانتی‌متر رسیده است .پهنه‌بندی‮‭PH‬ ، افزایش آن را در دشت قروه و قسمت مرکزی دشت دهگلان نشان داد .در جنوب دشت چاردولی تغییرات نسبت به بقیه نقاط کمتر بوده است .مقدار ‮‭PH‬ در منطقه مورد مطالعه بین ‮‭۳/۶‬ تا ‮‭۲۲۵/۸‬ بود که تقریبا با استاندارد ‮‭WHO‬ مطابقت دارد .مقدار ‮‭PH‬ تنها در نمونه دزج ‮‭۸/۵‬ بوده است .مقدار ‮‭TDS‬ در شمال غربی دشت دهگلان افزایش اما در قسمت شرقی دهگلان و شمال چاردولی کاهش یافته است .بیشترین افزایش در مقدار ‮‭TDS‬ در دزج، صندوق‌آباد و زنگ‌آباد بوده است .مقدار ‮‭TDS‬ هیچ یک از نمونه‌ها بیشتر از حد مجاز ‮‭EPA‬ نبوده و تنها نمونه زنگ آباد در سال ‮‭۹۳‬ دارای آب لب شور است . از نظر سختی، آب‌های زیرزمینی دشت عمدتا شامل آب‌های سخت می‌باشند .سختی نمونه‌های مبارک‌آباد، صندوق‌آباد، جداقیه، نارنجک، آونگان، شهاب‌الدین و زنگ‌آباد بیش از حد مجاز ‮‭EPA‬ برای آشامیدن می‌باشند .بیشترین مقدار تغییرات در ترکیبات شیمیایی در جنوب درشت دهگلان بود .با توجه به دیاگرام پایپر تیپ آب منطقه مورد مطالعه عمدتا از نوع کربناته کلسیم می‌باشد .همچنین با توجه به دیاگرام ویلکوکس به دست آمده بیش از ‮‭۹۰‬ درصد نمونه‌ها در کلاس و نمونه‌های صندوق‌آباد، دزج، جداقیه، زنگ‌آباد، نارنجک و آونگان در کلاس قرار دارند .شاخص خشکسالی ‮‭ZSI‬ برای سال ‮‭۹۳‬ نسبتا خشک به دست آمد که این می‌تواند در تغییر پارامترهای آب زیرزمینی تأثیر بسزایی داشته باشد .براساس معیارهای اندازه‌گیری خطا در پهنه‌بندی به روش کریجینگ، مدل اثر حفره‌ای کمترین خطا را نسبت به مدل‌های دیگر داشته است .در حالت کلی به غیر از مدل حفره‌ای، مدل‌های گوسی و دایره‌ای نیز برای پهنه‌بندی پارامترهای آب زیرزمینی درمنطقه مورد مطالعه مناسب می‌باشند .در مقایسه روش وزن معکوس فاصله با روش کریجینگ، روش ‮‭IDW‬ تنها در پهنه‌بندی نیترات برای سال ‮‭۸۴‬ و نسبت جذبی سدیم برای سال ‮‭۹۳‬ عملکرد بهتری نسبت به روش کریجینگ داشته است

Text of Note

Assessing the quality of groundwater resources is important from the point of irrigation or drinking. Especially in areas where the groundwater surface is near the Earth's surface, Soil salinity can also exist. Also, knowledge of spatial variations of quality parameters and chemical compounds is an important tool for recognizing the possibilities of the region and the way of land management. Therefore, in this study, assessment of spatial changes in groundwater quality indices (TDS, SAR, EC, PH, and TH) and chemical compounds (chlorine, sodium, bicarbonate, sulfate, nitrate, calcium and magnesium) were investigated. The study area includes Qorveh, Dehgolan and Chardoli aquifers located in Kurdistan province. For this purpose 10 years data since 2005 to 2014, resulting from the analysis of water samples of the regional water company of Kurdistan province were obtained. The results of electrical conductivity zoning showed that the highest amount of changes was in the Chardoli plain. In three samples of the Sandoghabad, Zangabad and Dezej, the electrical conductivity increased, so that the highest amount in the sample was achieved from 597 to 1235 micromhos per cm. The zoning of PH showed an increase in the plain of Qorveh and the central part of the Dehgolan plain. Changes in the southern parts of Chardoli plain was less than the rest. The pH value in the studied region was between 6.3 and 8.225, which corresponds to the WHO standard. The pH value was only 5.7 in the Dezej sample. The amount of TDS increased in the northwest of Dehgolan Plain, but declined in the eastern part of Dehgolan and northern part of Chardoli. The highest increase in TDS value was in Dezej, Sandoghabad and Zangabad. None of the samples TDS value was greater than the EPA limit, and only Zangabad sample was in brine in 2005. In terms of hardness, plain groundwater basically consists of hard water. The hardness of the samples of Mobarakabad, Sandoghabad, Jodaghie, Narenjak, Avangan, Shahabaldin and Zangabad are over-authorized by the EPA for drinking. The largest amount of changes in chemical composition was in the southern part of Dehgolan. According to the Piper diagram, the study area water type is mainly calcium carbonate. Also, according to the Wilcox diagram, more than 90 percent of the samples are in the C2-S1 class, and samples from Sandoghabad, Dezej, Jodaghie, zangabad, Narenjak and Avangan are in the C3-S1 class. The ZSI drought index was relatively dry in 2005, which can have a significant effect on the variation of groundwater parameters. Based on Kriging's zoning error calculation, the hole effect model had the least error compared to other models. In general, except the hole model, Gaussian and circular models are also suitable for zoning groundwater parameters in the studied region. Comparing the method of Inverse Distance Weighted with the Kriging method the IDW method only in nitrate zoning for the year 2006 and the sodium absorption ratio for year 2014 had better performance than the Kriging method

خلیانی، مهدی

ناظمی، امیر حسین، استاد راهنما

رسول زاده، علی، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی