عنوان

شهر و مناسبات اجتماعی شهرنشینی در دوره آل بویه,‮‭DS‬

Number

‭۱۴۶۱۰پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

شهر و مناسبات اجتماعی شهرنشینی در دوره آل بویه

Parallel Title Proper

‮‭DS‬

First Statement of Responsibility

/محمد رضائی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: حقوق و علوم اجتماعی

Date of Publication, Distribution, etc.

، ‮‭۱۳۹۴‬

Name of Manufacturer

، راشدی

Text of Note

چاپی

Dissertation or thesis details and type of degree

دکتری

Discipline of degree

تاریخ گرایش ایران دوره اسلام

Date of degree

‮‭۱۳۹۴/۱۱/۰۷‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

سده چهارم و اوایل سده پنجم هجری، به‌عنوان عصر گذار، یکی از تأثیرگذارترین ادوار در حوزه فرهنگ و تمدن ایران و اسلام به‌ویژه در مناطق تحت سلطه آل بویه به شمار می‌رود که در شهرها به عنوان محل تجلی مناسبات و نیازهای انسانی نمود یافته است .شهر از سه عامل انسان، اندیشه و کالبد شکل‌گرفته و کالبد شهرها حاصل تأثیر اندیشه و کنش انسانی به شمار می‌روند .این شهرها در پی حملات اعراب دوره‌ای همراه با رکود را تجربه کرده و اندکی قبل از روی کار آمدن این سلسله در پی تکمیل فرایند تغییر دینی روند جدیدی را در رشد و شکوفایی آغاز کردند .با شکل‌گیری آل بویه هم زمان با رشد و توسعه شهرنشینی تحولی مهم در عرصه کالبدی و مناسبات اجتماعی شهرها آغاز شد .تشکیل این سلسله در نیمه مرکزی و غربی در شهرها اثر نهاد و مرحله شکوفایی در ابعاد اجتماعی با ویژگی خاصی شکل گرفت .شهرهای این دوره از نظر عناصر کالبدی تداوم سنت‌های ایرانی بوده که به‌مرور در پی اسلام پذیری دچار تغییرات چندی شده و شهر ایرانی به سمت تبدیل به شهر ایرانی- اسلامی شروع به تحول نمود .این تحول حاصل تأثیر عامل انسانی از راه‌های مختلف به شکل گروه‌ها، قشرها و نهادهای اجتماعی و مؤلفه‌های ناشی از آن بوده است .با توجه به اینکه شهر پژوهی و شناخت مناسبات شهر و شهرنشینی از مباحث مهم تاریخ اجتماعی ایران به شمار می‌رود و قلمرو آل بویه به لحاظ شهرهای متعدد باسابقه تاریخی که با فراز و نشیب‌هایی به حیات خود ادامه داده و محل تجلی روابط اجتماعی بوده‌اند، بنابر این بررسی شهرهای این دوره و مناسبات اجتماعی حاکم بر آن از مسائل قابل توجه و مهم آن دوره محسوب می‌شود .در این رساله شهر و مناسبات اجتماعی شهرنشینی مورد بازشناسی و تجزیه‌وتحلیل قرار می‌گیرد .حوزه پژوهش از نظر مکانی قلمرو فرهنگی و تمدنی ایرانی در مناطق جنوبی وقسمتی از جنوب شرقی، مرکزی و نیمه غربی) فارس، جبال، کرمان (و از لحاظ زمانی قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری) دهم و یازدهم میلادی (را شامل است .موضوع اصلی این پژوهش بررسی وضعیت شهر و مهم‌ترین عوامل اجتماعی تأثیرگذار بر مناسبات شهری در دوره آل بویه و هدف آن ارزیابی اثرات تحولات اجتماعی این دوره و اقدامات آل‌بویه بر شهرها و حیات شهری در ایران است .این پژوهش با استفاده از روش تحقیق تاریخی به‌صورت توصیفی تحلیلی انجام و با توجه به موضوع از مطالعات و آگاهی مبتنی بر منابع جغرافیا نگاری و تاریخی به‌ویژه تواریخ محلی سامان یافته است .دستاوردها و نتایج این پژوهش عبارت است از بررسی وضعیت ظاهری و کالبدی شهر، سبک‌های زندگی، نظام شهری، مسائل گوناگون اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر حیات شهری و بالندگی شهرهای قلمرو آل بویه، آداب، رسوم، آئین‌ها و معتقدات و رفتارهای ناشی از آن و تأثیر آنها بر شهر و مناسبات شهری است و در این راستا شهر در دوره مورد نظر بر پایه مسائل اجتماعی موردبررسی قرار گرفته است

Text of Note

Fourth and early fifth century, the era of transition, are considered as one of the most influential periods in the scope of Iranian and Islamic culture and civilization, particularly in areas dominated by Buyid dynasty of which is appeared as the manifestation of human needs and relations in the cities. The city is shaped by three factors (people, ideas and physical environment of the city); furthermore, physical environment of cities are the outcome of human thoughts and actions. These cities experienced a slump as a result of Arabs attack and shortly before these dynasty, they initiated a new trend of development and growth as the completion process of religious changes. Simultaneously by the establishment of Buyid dynasty and the development and growth of urbanization, a significant evolution was begun in the field of physical environment and social relationships. The formation of this dynasty had an influence on the semi-central and western areas of cities and in the social levels, effloresce was shaped with particular characteristics. In the term of the physical elements, the cities of that are were continuation of Iranian traditions of which were gradually changed in the course of Islam acceptance, of which an Iranian city has started to turn into an Iranian-Islamic city. This development was due to human factors in various ways in forms of groups, stratums and social institutions and their components. Since the urban research and identifying the urban relations and the urbanization are considered as one of the serious issues of Iranian social history, as well as the territory of Buyid dynasty regarding its numerous historical cities which survived on ups and downs of which were the manifest of social relations, in this research city and social relations of urbanization are to be reconsidered and analyzed. In terms of place, cultural dominance and Iranian civilization, the scope of research covered central and semi-western areas such as Fars, Jibal and Kerman and in terms of the time, it covered fourth and early fifth century A.H (tenth and eleventh). The main subject of this study is to investigate the statue of the city and the social factors affecting urban relations during Buyid dynasty and its aim is to evaluate the effects of social changes on that era as well as the actions of Buyid dynasty in cities and urban lives. This study was performed by a historical research method as descriptive - analytical and according to the subject, it is organized by interdisciplinary methods of studying and knowledge based on geographical and historical resources, particularly local history. Achievements and results of this research are the evaluation of the appearance and the physical environment of the city, lifestyles, urban systems, different social and cultural issues affecting urban life and development of cities in the territory of Buyid dynasty, customs, rituals and beliefs as well as their resulted behavior and their impact on cities and urban relations; besides, the city was studied regarding social issues during the mentioned era

Parallel Title

‮‭DS‬

رضائی، محمد

اروجی، فاطمه، استاد راهنما

یوسفی فر، شهرام، استاد مشاور

قدیمی قیداری،عباس، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی