ژوهشهای اندک انجام گرفته دربار تذهیب و کتابصآرایی دور قاجار عمدتا زیر سایه تذهیب سدههای پیشین دیده شده است .واکاوی هنر کتابآرایی این زمان نسبتا طولانی در کنار دیگر دورهها و مقایسه آنها نیز شوربختانه درگیر پیشفرضصهای کلیشهصای و سطحینگری است .کتابآرایی و تذهیب دور قاجار، اگرچه در ادام سنت دیرین کتابآرایی ایرانی است، اما ویژگیهای خود را دارد .تحولات گسترده اجتماعی و اقتصادی و گسترش تبادلات فرهنگی با غرب در این دوره، موجب تغییراتی در فعالیت هم مشاغل و از جمله کتابآرایی شد .از این پس این هنر در پی نوآوری برای همسو شدن با جریان فرهنگی و اجتماعی جامعه و ادامه حیات است .در نگاه نخستین به دوصفحه آغاز نسخهصهای خطی، میتوان به خلاقیت و سبک کار هنرمند، اوضاع اقتصادی، حضور حامی، اهمیت کتاب و بسیاری نکات دیگر پی برد .هر مکتب کتابآرایی دوره قاجار شاخصهصهایی دارد و گویی هنرمند مذهب امضای خود را نه در پایان کار که در آغاز و در سرلوح قرار داده است .با جستجو در کتابخانههای ایران و جهان و در لابلای نسخهای خطی به نمونههایی میرسیم که نیاز به بررسی جدی دارند .بررسی عوامل موثری چون تغییر پایتخت، ارتباط با اروپا و تحولات اجتماعی موثر میتواند بخشی از انگارههای منفی پیرامون تذهیب این دوره را برطرف کند و با طرح پرسشهای جدید پژوهشگران را به مطالعه عمیق ترغیب کند .این پژوهش تلاش دارد تا با مستقل دیدن هنر سرلوحصسازی دور قاجار، با تبیین ویژگیص و سبک شناسی این هنر، دلایل تفاوتهای این دوره و تحولات ایجاد شده نسبت به دورهصهای پیش را به شکلی مستند مورد بررسی قرار گیرد .
UNIFORM TITLE
General Material Designation
سرلوح در نسخههای خطی دوره قاجار و تاثیرپذیری آن از دوره صفوی