یکی از اهداف توسعه پایدار حفاظت از محیط طبیعی، استفاده حداقل از منابع تجدید ناپذیر و استفاده بهینه از منابع تجدیدپذیر می باشد، زاینده رود به عنوان شاهرگ حیاتی داخل فلات مرکزی ایران یکی از این ذخایر طبیعی است که تنوع زیستی بسیاری را شامل شده و از دیرباز نقش بسزایی در شکل گیری هسته های جوامع مدنی در فلات ایران داشته است اما در حال حاضر با توسعه کالبدی بی رویه و فاقد برنامه ریزی مطلوب و نیز بدون فعالیتهای مناسب بهره برداری ظرفیتهای اکولوژیک و توانایی های این اکوسیستم برای تولید منابع خسارت دیده، فرصتهای سبز و اراضی کشاورزی حاشیه آن روز به روز محدوده تر می گردند لذا با توجه به اهمیت سرمایه های زیست - محیطی و لزوم حفظ و توسعه پتانسیل های طبیعی این زیست بوم، مقاله حاضر به بررسی الگوهای شکل گیری و توسعه سکونتگاهها در امتداد زاینده رود می پردازند