در اکثر مناطق جنوب فارس عنصر اصلی در خارج از حوزه شهرها که غالبا در نحوه توزیع جمعیت تاثیر قابل ملاحظهای داشت وجود عشایر شبانکاره بود که زندگی چادرنشین داشته و پیشه آن ها دام پروری و غارتگری بود. در بسیاری از مواقع روسای شبانکاره در برابر خدمات لشکری که برای سلجوقیان انجام می دادند، برخی شهر ها را به عنوان اقطاع دریافت می داشتند و همین امر در یکجانشین شدن اقوام شبانکاره تاثیر بسزایی داشت، ورود عشایر شبانکاره به منطقه فارس و در تعامل قرار گرفتن این اقوام با مردم یکجانشین، درگیریهایی را در برداشت و با گذشت زمان و آشنا شدن این اقوام با فرهنگ ساکنان این مناطق، تطبیق نسبی با محیط ایجاد شد ولی تنش های میان این اقوام تا زمان سقوط شبانکارهها ادامه یافت. لذا در این مقاله، با استفاده از منابع دسته اول تعداد طوایف شبانکاره و چگونگی راهیابی آن ها به ایالت فارس و آثار مثبت و منفی حضور شبانکارهها در این مناطق در فاصله سده های پنجم تا هشتم قمری مورد بررسی قرار خواهد گرفت سوالاتی که مطرح میشود این است که ۱. حکومت اقوام شبانکاره بر فارس چه تاثیری بر اوضاع اجتماعی این منطقه داشت؟ ۲. روابط قدرت میان ملوک شبانکاره و دیگر حکام محلی و منطقه ای بر چه اساسی استوار بوده است؟ در پاسخ به این پرسشها این فرضی ات مطرح می شود که ۱. با توجه به سبک زندگی شبانکارهها که کوچنشینی و غارتگری بود نحوه حکومتشان و هم چنین نحوه تعامل آنها با مردم این مناطق متفاوتتر از حکومت های محلی دیگر بود ۲. برآمدن و حضور کردهای شبانکاره در مناسبات قدرت عصر سلجوقی ناشی از ساخت قبیلهای پراکنده و ناهمگن اجتماعی و سیاسی جامعه ایران بوده است شبانکارهها که در ابتدا به صورت طوایف پراکنده در فارس حضور داشتند توانستند در یک فرصت سیاسی ایجاد شده دست به تشکیل حکومت بزنند که همین امر زمینه استقلال برخی قسمتهای جنوب ایران از حکومت مرکزی را در پی داشت.
TRANSLATED AS
Author
زهره ابراهیمی
UNIFORM TITLE
General Material Designation
تاثیر ورود عشایر کرد شبانکاره بر اوضاع اجتماعی فارس در دوره سلجوقیان