پژوهشهای باستان شناختی در ارتباط با تولید سفال، بیشتر متمرکز بر مطالعهی خود سفال بود و کارگاههای سفالگری کمتر مورد توجه قرار گرفته است .اگر چه سفال یکی از مهمترین و فراوانترین دادههای باستانشناختی است که در تجزیه و تحلیل از اهمیت ویژهای برخوردار است .سفال به عنوان قدیمیترین صنعت در ایران همواره از موضوعات مهم در پژوهشهای باستانشناسی بوده است .سفال با توجه به جنبههای فناورانه و کاربرد در جوامع پیش از تاریخ، بیش از دیگر دادههای باستانشناختی مورد توجه قرار گرفته است .این دلایل موجب گردیده تا بیشتر مطالعات صورت گرفته بر روی خود سفال بوده تا تاسیسات و کارگاههای سفالگری، کمی مطالعات صورت گرفته در مورد کارگاههای سفالگری شاید به دلیل مضطرب بودن بقایای کارگاههای به دست آمده از کاوشها و حجم کم کاوشهای صورت گرفته در فضاهای کارگاهی است .در دسترس و مناسب بودن منابع لازم برای تولید سفال؛ مهمترین عامل در تحول سفالگری محسوب میشود .منابع اصلی در تولید سفال گل، آب و سوخت هستند .تهیهی سوخت به عنوان یک مادهی خام کار دشواری بوده و چگونگی به کار بردن این سوخت عامل مهمی در تولید سفال بوده است .دو متغیر کلیدی در مراحل پخت سفال، زمان و درجه حرارت بوده و هر کدام به طور مستقل اثرگذار خواهند بود، اگر چه ارتباط بین این دو را نباید نادیده انگاشت، به طور کلی یکی از مزایای کورهها توزیع یکنواخت حرارت و حفظ انرژی و در نتیجه تولید سفالی است که به صورت یکسان پخته شده است .نگارندگان در این نوشتار سعی دارند تا با استفاده از مدراک و شواهد کورههای بر جای مانده از محوطههایی چون گوهر تپه بهشهر و قلعهکش آمل به توضیح و تشریح این کورهها بپردازند .همچنین با استفاده از مطالعات قوم باستانشناسی در منطقهی شمال ایران همچون محلهی) هم صفا (شهرستان نور، چگونگی ساختار و کاربرد کورهها در تولید سفال را مورد مطالعه قرار دهند.
TRANSLATED AS
Author
مجتبی صفری، جمشید محمدی، امید مبارکی
UNIFORM TITLE
General Material Designation
نقش کورههای سفالگری در ارتباط با تولید سفال با تکیه بر مطالعات قوم باستانشناسی منطقه شمال ایران