ازار به عنوان نمودی از هویت شهری، مهمترین عنصر پایدار شهرهای اسلامی، نه تنها از نظر فرم و ساختار جزو برجستهترین بناهای شهر به حساب می آید، بلکه از نظر اجتماعی و اقتصادی نیز، از مهمترین ارکان حیات شهری تلقی میگردد. بازار به جز ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی، کارکردهای دیگری نیز در حیات شهرها دارد. فعالیتهای سیاسی، مذهبی و ارتباطی از نقشهای بازار در ممالک شرقی هستند. شهر خوی از جمله معدود شهرهای منطقهی آذربایجان غربی است که بازار آن سالم مانده و به عنوان قطبی تجاری در منطقه عمل می کند. از سویی دیگر بازار خوی را میتوان به عنوان مرکز بافت قدیمی شهر تلقی کرد. سوای این دو ویژگی، بازار خوی در طول حیات خود، جزو تاثیرگذارترین عناصر این شهر بوده و نقش غیر قابل انکاری در تحولات سیاسی و اجتماعی شهر داشته است. با توجه به عناصر فوق، پایاننامهی حاضر در پنج فصل تدوین گردیده است؛ که فصل اول آن به بررسی گسترهی علمی بازار و علی الخصوص بازار خوی میپردازد و لزوم پژوهش در مورد بازار خوی را، به همراه سئوالات پژوهش و اهداف آن توضیح میدهد. فصل دوم به شهر خوی میپردازد. وجه تسمهی خوی، جغرافیا و تاریخ این شهر، از مهمترین مباحث این فصل است. فصل سوم به شرح بازرگانی خوی به عنوان مرکزی تجاری، در شمال غرب کشور بر سر راه شاهرهای بازرگانی میپردازد و موقعیت تجاری خوی رادر طول تاریخ بررسی می کند. در فصل چهارم، بازار خوی به عنوان پدیدهای شهری مورد بررسی قرار می گیرد و جزئیات آن به همراه کارکردها و ویژگیهای آن مطرح میشود و فصل پنجم به نتیجه گیری از بحثهای ذکر شده می پردازد.