بررسی و تفسیر وضعیت مخزنی افق نفتی آسماری ساختمان بینک با استفاده از اطلاعات ژئوفیزیک و چاهپیمایی با بکارگیری شبکه عصبی مصنوعی
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/آینور ناصری
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه صنعتی سهند
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۸۵
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۰۷ص ۰
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی - الکترونیکی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه در آخر پایان نامه
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
مهندسی معدن
Body granting the degree
دانشگاه صنعتی سهند
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
نحوه رفتار هیدروکربن در داخل مخزن عمدتا" بوسیله بعضی خواص ذاتی سیالات درون مخزن و محیط متخلخل کنترل میشود و در صورت فقدان اطلاعات کافی، نمیتوان تفسیر دقیق و واقعی از سنگ شناسی و ویژگیهای سیالات درون آن ارائه نمود۰ در ارزیابی یک مخزن از کلیه تکنیکها و روشها استفاده میشود تا بتوان پارامترهای زمینشناسی و پتروفیزیکی کنترل کننده حرکت سیال را در آن مشخص نمود و با استفاده از آنها به تعیین ویژگیهای ذخیره و ظرفیت آن و پیشبینی رفتار مخزن در طی تولید پرداخت جهت توصیف مخزن و تعیین ویژگیهای پتروفیزیکی آن معمولا" از اطلاعات مربوط به مغزهها، نمودارها، آزمایش چاه و ۰۰۰ استفاده میشود۰ اما در یک میدان وسیع بدلیل بالا بودن حجم عملیات و هزینه بر بودن و وقت گیربودن آن نمیتوان تمام منطقه را چاه زد۰ بنابراین وجود ابزاری قدرتمند که مهندسین را در نیل به این هدف (توصیف مخزن) یاری نماید، لازم و ضروری است۰ روش هوشمند شبکههای عصبی مصنوعی یکی از روشهای عددی حل مسائل است که در سالهای اخیر کاربرد فراوانی در حل مسائل زمین شناسی، ژئوفیزیک و مهندسی نفت داشته است۰ شبکههای عصبی مصنوعی در حقیقت، نوع شبیهسازی شده شبکههای عصبی بیولوژیکی میباشد۰ این شبکهها را میتوان بعنوان یک سیستم پردازش اطلاعات معرفی نمود که قادر به تخمین، پیش بینی، شناسایی الگو و طبقهبندی هستند۰ در این پروژه از شبکههای عصبی جهت تخمین پارامترهای پتروفیزیکی سنگ مخزن افق آسماری در میدان نفتی بینک استفاده شده است۰ این میدان نفتی در قسمت جنوب غرب ایران، بین بندرگناوه و بندر دیلم در استان بوشهر قرار گرفته و دارای امتداد شمالغربی - جنوب شرقی میباشد۰ آنومالی آن بوسیله روش گرانی سنجی شناسایی شده است و در ادامه، تفسیر چاهپیمایی آن انجام شده است۰ تخلخل یکی از پارامترهای بسیار مهم و اساسی در ارزیابی خصوصیات پتروفیزیکی مخازن هیدروکربنی محسوب میشود۰ امروزه در صنعت نفت این پارامتر با استفاده از تزریق گاز هلیم بر روی نمونههای مغزه بدست میاید۰ با این وجود، بدلیل دشوار و پرهزینهبودن عمل مغزهگیری و عدم امکان مغزهگیری در برخی چاهها ، در این مطالعه از تکنیک شبکههای عصبی مصنوعی بعنوان یک رهیافت جدید برای محاسبه تخلخل استفاده شده است۰ برای تعیین تخلخل، دادههای چاه به سه دسته آموزشی (Training)، آزمون یا اعتبار سنجی (cross validation) و دادههای تست (Testing) تقسیم شدند و پس از آموزش و تست، مقادیر حاصل از تخمین با مقادیر واقعی مقایسه گردید۰ نتیجه حاصل از مقایسه بیانگر عملکرد مطلوب شبکه و قابلیت اعتمار شبکههای عصبی جهت تخمین تخلخل مخزن نفتی با استفاده از نمودارهای (لاگ های) چاهپیایی میباشد۰ نفوذپذیری از مهمترین ویژگیهای سازندهای نفت دار است که داشتن اطلاعات دقیق از آن بعنوان ابزاری مهم در طراحی و مدیریت عملیاتهای تولید و بازیابی نفت بشمار می آید۰ در صنعت نفت برای تعیین نفوذپذیری از دو روش مغزه و آزمایش چاه (Well testing) استفاده میشود۰ بدلیل تغییرات سنگشناسی و رسوبگذاری پیچیده سازند آسماری و بدلیل تغییرات و نبود دادههای لازم از مغزه و آزمایش چاه، نمیتوان پارامتر نفوذپذیری را با دقت مناسبی تغیین کرد۰ بنابراین در این پروژه از شبکههای عصبی مصنوعی جهت تخمین نفوذ پذیری با در نظر گرفتن نمودارهای پتروفیزیکی استفاده شده است برای تعیین نفوذپذیری، دادههای چاه به سه دسته آموزشی، آزمون و دادههای تست تقسیم شدند و پس از آموزش و تست مقادیر حاصل از تخمین با مقادیر واقعی مقایسه گردید۰ نتیجه حاصل از مقایسه بیانگر عملکرد رضایتبخش شبکه عصبی جهت تخمین نفوذپذیری مخزن نفتی میباشد۰ شناخت و ارزیابی پارامترهای پتروفیزیکی و سنگ شناسی مخازن نفتی و گازی با استفاده از دادههای چاه نگاری مستلزم در دسترس بودن انواع نمودارهای پتروفیزیکی میباشد۰ در پارهای موارد بدلیل آسیبدیدگی نمودارهای قدیمی و یا عدم وجود نمودارهای پیشرفته جدید در بعضی از چاهها، امکان ارزیابی دقیق پتروفیزیکی یک چاه میسر نمیباشد و نمی توان یک تفسیر دقیق و واقعی از سنگ شناسی و اشباع سیالات درون چاه ارائه نمود لذا تخمین مجدد نمودارهای قدیمی و یا نمودارهای جدید لازم و ضروری است۰ در این مطالعه سعی شده است با استفاده از شبکههای عصبی کار تخمین نمودارهای خام چاهپیمایی (مثلا" نمودار صوتی) از روی سایر نمودارهای موجود انجام گیرد۰ پس از دستهبندی دادهها و آموزش آنها و یافتن شبکه بهینه ، تست روی دادههای غیرآموزشی انجام شد۰ نتایج حاصل از تست حاکی از عملکرد مطلوب شبکه بود سنگشناسی زیرسطحی با توجه به اینکه هم بیانگر اطلاعات مربوط به واحدهای سنگی و ویژگیهای سیالات زیرسطحی بوده و هم میتواند جهت کرولاسیون بسیاری از ویژگیهای سنگ مخزن بکار رود بنابراین یکی از مسایل مهم برای زمین شناسان و مهندسان زمین شناسی است و وجود روشی که بتواند در راستای پیش بینی نوع سنگ به مهندسین کمک کند لازم و ضروری است۰ یکی از روشهای مستقیم شناسایی نوع سنگ مشاهده مغزههای حاصل از حفاری است اما بدلیل زمان بر بودن و گران بودن عملیات مغزهگیری ، به یک روش مشابهی که بتواند از نظر فنی و اقتصادی به صرفه باشد نیاز است۰ در این بخش، جهت پیشبینی واحدهای سنگی از شبکه عصبی استفاده شده است ۰ با مقایسه مقادیر واقعی و تخمینی و نتیجه مطلوب شبکه، چنین بر میآید که بکارگیری شبکه عصبی در ارزیابی محیطهای زمینشناختی و فضای اطراف چاههای حفاری میتواند مفید واقع گردد۰