عنوان

Examination of Human Centric Lighting Physiological and Psychological Effects of at Different Environments

Number

TLpq2499374311

.Language of Text, Soundtrack etc

tur

Title Proper

Examination of Human Centric Lighting Physiological and Psychological Effects of at Different Environments

General Material Designation

[Thesis]

First Statement of Responsibility

Memiş, Özge

Subsequent Statement of Responsibility

Ekren, Nazmi

Name of Publisher, Distributor, etc.

Marmara Universitesi (Turkey)

Date of Publication, Distribution, etc.

2019

Specific Material Designation and Extent of Item

84

Dissertation or thesis details and type of degree

Master's

Body granting the degree

Marmara Universitesi (Turkey)

Text preceding or following the note

2019

Text of Note

Geçmiş zamanlarda insanlar vakitlerinin çoğunu dış ortamlarda ve güneş ışığı altında geçirmekteydi. Günümüzde ise insanlar vakitlerinin çoğunu ev, ofis, hastane, okul gibi kapalı ortamlarda ve yapay aydınlatma kaynaklarının oluşturduğu ışıklar altında geçirmektedir. Gün ışığı, güneşin konumundaki değişime göre gün içerisinde renk sıcaklığı, ışık şiddeti, ışık rengi gibi parametrelerde değişim gösterdiğinden dolayı dinamik yapılıdır. Buna karşın yapay aydınlatma kaynakları ile sağlanan ışık gün boyu sabittir. İnsan sirkadiyen ritmi ve buna bağlı biyolojik saati dünyanın aydınlık-karanlık döngüsü ile senkronizedir. Dolayısıyla kapalı ortamlarda maruz kalınan aydınlatmaya bağlı olarak sirkadiyen ritim bozulmaları oluşabilir. Sirkadiyen ritim, beynin ön hipotalamusunda bulunan suprakiazmatik çekirdekte dahili bir biyolojik saat tarafından düzenlenir. Işık, biyolojik saati güneş gününe göre senkronize eden ana girdidir. Görme olayının gerçekleşmesini sağlayan ışık, aynı zamanda insan metabolizmasının fizyolojik ve psikolojik faaliyetleri için de son derece önemlidir. İnsan retinasında üçüncü bir fotoreseptör olan ipRGC (intrinsically photosensitive retinal ganglion cells ) hücrelerinin keşfi, ışığın görsel olmayan etkileriyle ilgili bilgiyi önemli ölçüde geliştirilmiştir. Işık, biyolojik saat üzerinde hem akut hem de faz değiştiren bir etkiye sahip olabilir. Işık miktarı, ışık kaynağının spektral güç dağılımı, ışığa maruz kalma süresi, zamanlama, mekânsal dağılım, ışığa maruz kalma geçmişi gibi faktörler sirkadiyen ritme etki eden aydınlatma parametreleridir. Işık son yıllarda mühendisler, kronobiyologlar ve sinirbilimciler tarafından araştırılan önemli bir konu haline gelmiştir. İnsanların yaşam ve çalışma alanlarına güneş ışığının dinamik atmosferinin taşınması ve biyolojik saat ile sirkadiyen ritimlerinin bozulmasının önlenmesi amacından "insan odaklı aydınlatma" fikri doğmuştur. İnsan odaklı aydınlatma, gün ışığının psikolojik ve fizyolojik etkilerini elde etmek için uygulanan teknik yöntemler bütünüdür. Aydınlatma tasarımı ve uygulamalarında kullanılacak ışık parametreleri, ışığın görsel, biyolojik ve duygusal etkilerinin birleşimi şeklinde olmalıdır. İnsan odaklı aydınlatma, sağlık, refah ve aydınlatma arasındaki bağlantıyı tanımlayan bir kavramdır. Tez çalışmasında bu kavrama ve konuyla ilgili diğer parametrelere yönelik akademik bir literatür taraması yapılmıştır.

Circadian rhythm

Light

Lighting

Neurosciences

Shift work

Ekren, Nazmi

Memiş, Özge

Electronic name

p

[Thesis]

276903

a

Y