19. yy. İstanbulu'Nda Ticaret yıllıklarına Bir örnek :
General Material Designation
[Thesis]
First Statement of Responsibility
Şimşek, Salih
Title Proper by Another Author
Takvim-i Ticaret
Subsequent Statement of Responsibility
Albayrak, Gökçen Coşkun
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
Marmara Universitesi (Turkey)
Date of Publication, Distribution, etc.
2019
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
181
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
Master's
Body granting the degree
Marmara Universitesi (Turkey)
Text preceding or following the note
2019
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
Bu çalışmada Osmanlı İmparatorluğu'na uzun yıllar başkentlik yapmış ve günümüzde hala küresel düzeyde ekonomik ve sosyo-kültürel açıdan değerli bir şehir olan İstanbul'un 19. yüzyılın sonlarındaki iktisadi durumunun o dönem yayınlanan ticaret yıllıklarında yer alan meslek faaliyetleri üzerinden incelenmesi amaçlanmıştır. İstanbul İpek Yolu güzergâhı üzerinde olması ve ticaret limanına sahip olması nedeniyle dünya ticareti içinde yüzyıllar boyunca önemli bir konumda yer almıştır. 1453 yılında İstanbul'un fethi ve İpek Yolu'nun Osmanlıların eline geçmesiyle bu önemli ticaret merkezi Osmanlıların kontrolüne girmiştir. Buharlı makinelerin kullanılmaya başlanması, seri üretime geçilmesi, farklı iletişim ve ulaşım ağlarının ortaya çıkması ve daha birçok teknolojik gelişme bir süre sonra Osmanlı'nın ticaret üstünlüğünü elinden almış ve ülke ekonomik olarak dışa bağımlı bir hale gelmiştir. Ġstanbul İmparatorluğun Batı'daki yenilikleri politika olarak uygulamaya başlaması devletin izdüşümü niteliğindeki İstanbul üzerinden rahatlıkla seyredilebilmekteydi. Osmanlı Devleti için, ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan önemli bir dönem olan 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren İstanbul'da iktisadi hayat değişmeye başlamıştır. Eski İstanbul bölgesinde (Eminönü, Mahmutpaşa, Beyazıt) bulunan ticari faaliyetler değişen iktisadi hayat neticesinde Galata-Pera ve Beyoğlu bölgesine kaymış, iktisadi çeşitlilik oluşmuş ve ticari canlılık artış göstermeye başlamıştır. Bu canlılığı 1880'li yıllarda İstanbul limanına gelen yabancı tüccarlara bilgi vermek amacıyla hazırlanmaya başlanan ticaret yıllıklarından görebilmekteyiz. Ticaret yıllıklarında, dönemin Osmanlı sınırları içerisindeki vilayetlerin çarşı ve sokaklarındaki tüccar, esnaf ve zanaatkârlar ayrıntılı olarak kaydedilmiştir. Daha sonraki dönemlerde ise Devlet ticaret yıllıklarını kendisi çıkarmaya başlamış ve bu yıllıklar günümüze kadar ulaşmış değerli bilgi kaynakları halini almışlardır. Bu çalışmanın temel kaynağını ise 19. yüzyılın sonunda İstanbul'da A. İrfan Bey'in şahsi gayretleri ile Takvim-i Ticaret adıyla iki sene yayınlanan bir ticaret yıllığı oluşturmaktadır. 19. yüzyılın sonunda İstanbul'un değişen iktisadi hayatı bu yıllıkta verilen ilanlar üzerinden incelenmiştir.