بررسی الگوی کیفیت خدمات و هزینه درمان بیماران فشارخون براساس پایگاه داده نسخ بیمه سلامت ایران در سال های ۱۳۹۱-۱۳۹۴ (دکتری تخصصی MPH)
General Material Designation
[پایان نامه]
First Statement of Responsibility
علی گلستانی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۳۳ص.
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری پزشکی عمومی
Date of degree
۱۴۰۱/۱۰/۱۸
Text preceding or following the note
۲۰
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
بیماری پرفشاری خون از بیماری های غیرواگیر شایع می باشد که بار سلامتی و هزینه درمانی زیادی را بر سیستم سلامت تحمیل می کند. هزینه درمان دارویی پرفشاری خون براساس پزشک معالج بیمار متفاوت است و برآورد آن می تواند به توزیع بهتر بیماران در جهت کنترل هزینه منجر شود. در این مطالعه الگوی کیفیت خدمات بیماران مبتلا به پرفشاری خون براساس سه معیار الگوی تجویز داروها، پیوستگی درمان و بهره مندی درمان از پزشکان مختلف و هزینه درمان دارویی پرفشاری خون براساس داده های نسخ بیمه سلامت بین سال های 1391 تا 1394 ارزیابی شد. قدم اول در این مطالعه شناسایی بیماران مبتلا به پرفشاری خون براساس داروهای تجویز شده برای آنان می باشد. ذکر این نکته ضروری است که در داده های موجود تشخیص بیماری افراد ذکر نشده است. جهت شناسایی بیماران مبتلا به پرفشاری خون، از الگوریتم قواعد تصمیم تهیه شده براساس داروهای مختلف پرفشاری خون استفاده شد. در تعریف این قواعد از اپیدمیولوژی بیماری، کاربردهای مختلف داروهای آنتی هایپرتنسیو و بررسی تجویز داروها در تخصص های مختلف استفاده شد. بعد از شناسایی بیماران از آماره های توصیفی جهت توصیف کیفیت خدمات بیماران و هزینه ها استفاده شد. از رگرسیون لجستیک در تحلیل آماری عوامل موثر بر پیوستگی درمان و بهره مندی درمان، از داده کاوی قواعد همبستگی در شناسایی الگوهای هم تجویزی داروها در نسخ مرتبط به پرفشاری خون و از Generalized linear model در تحلیل آماری عوامل موثر بر هزینه درمان دارویی پرفشاری خون استفاده شد. پس از اعمال الگوریتم، از 4590486 بیماری که حداقل یک نوبت یکی از داروهای آنتی هایپرتنسیو را دریافت کرده بودند، 3529854 (76.89%) بیمار مبتلا به پرفشاری خون (با میانگین سنی 15.20±56.48) تشخیص داده شدند. داروهای دسته بتابلاکرها (BB) بیشترین میزان تجویز را در طی بازه مطالعه داشته اند (از 33.9% در سال 1391 تا 31.3% در سال 1394) و داروهای مهارکننده گیرنده آنژیوتانسین (ARB)، مهارکننده های کانال های کلسیمی (CCB)، مهارکننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسینوژن (ACEI) ، دیورتیک ها، تیازیدها و دیگر دسته ها در رده های بعدی قرار داشتند. روند تجویز داروهای ARB در طی زمان مطالعه بیشترین افزایش را داشته است. در مقایسه پزشکان عمومی و متخصصان پرفشاری خون به عنوان دو گروهی که اکثر ویزیت های مرتبط به پرفشاری خون را انجام می دهند، تفاوت چندانی در استفاده از دسته های اصلی داروهای آنتی هایپرتنسیو مشاهده نمی شود و در هر دو دسته BB ها و ARB بیشترین کاربرد را دارند. براساس نتایج این مطالعه، با افزایش سن تعداد داروهای نسخه ها بیشتر می شود، . بیشترین هم تجویزی مشاهده شده در همه حالات (به جز نسخ متخصصان داخلی) مربوط به آتورواستاتین و آسپیرین می باشد. ، پیوستگی درمان در بیماران قابل ارزیابی، حدود 66% بوده است. به بیان دیگر حدود یک سوم مبتلایان به پرفشاری خون در طی سال کمتر از 2 ویزیت با فاصله حداکثر 6 ماه دارند. بیشترین بهره مندی درمان پرفشاری خون در اکثر استان ها از پزشکان عمومی است. در بررسی هزینه های درمان دارویی بیماران مبتلا به پرفشاری خون، از نزدیک به 7000 میلیارد ریال هزینه کل دارویی این بیماران در سال 1394، حدود 17% مربوط به نسخ پرفشاری خون و حدود 5% مربوط به داروهای آنتی هایپرتنسیو است.و بیشترین هزینه دارویی صرف شده در نسخ پرفشاری خون مربوط به دسته ARB می باشد. از نتایج به دست آمده از این مطالعه می توان در جهت بهبود شاخص های تعریف شده کیفیت خدمات براساس عوامل موثر بر آن ها و برآورد هزینه-اثربخشی درمان دارویی آنتی هایپرتنسیو استفاده کرد.