بررسی فراوانی اختلالات اسکلتی عضلانی و عوامل موثر بر آن در دستیاران تخصصی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۹۹
General Material Designation
[پایان نامه]
First Statement of Responsibility
سارا ترابی زیارتگاهی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۲۶ص
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری پزشکی عمومی
Date of degree
۱۴۰۱/۰۶/۰۱
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
هدف: تاثیر بیماری های اسکلتی عضلانی در افزایش هزینه ها و کاهش کیفیت زندگی و افزایش موربیدیتی در بسیاری از کشور ها اثبات شده است. گرچه شغل تنها عامل ایجاد کننده ی بیماری نیست اما مهم ترین و عامل یک سوم موارد میباشد. بعضی از شغل ها به عنوان شغل پر خطر برای این بیماری ها پذیرفته شدند که از جمله ی انها میتوان به شغل مراقبت سلامت اشاره کرد. با توجه به اثر این بیماری بر توان کاری و بازده افراد و پر خطر بودن رشته ی پزشکی برای این بیماری ها، در این مطالعه شیوع این اختلال و عوامل موثر بر آن را در دستیاران تخصصی دانشگاه علوم پزشکی تهران سنجیدیم تا با توجه به یافته های پژوهش جهت ارتقای سلامت رزیدنت ها پیشنهاداتی ارائه گردد.روش مطالعه: این طرح به صورت بررسی مقطعی ( توصیفی- تحلیلی) انجام پذیرفت. از بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران 8 بیمارستان بصورت رندوم انتخاب شدند. در مرحله ی بعد، از لیست رزیدنت های بیمارستان های منتخب، تعداد نمونه ی مورد نیازدر هر بخش بیمارستان، بر اساس نسبت تعداد رزیدنت های بخش های منتخب به کل تعداد رزیدنت ها آن بیمارستان برآورد گردید. نمونه ها بصورت تصادفی از لیست هر بخش انتخاب شدند و در صورتی که رضایت به شرکت در پژوهش نداشتند جایگزین شده و افراد جدید با رعایت معیار های ورود، وارد مطالعه گردیدند. سپس پرسشنامه ها که شامل چهار بخش بود: پرسشنامه ی اطلاعات دموگرافیک ، پرسشنامه ی بومی شده ی کرنل ، 21DASS و SBQ در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت. در پایان بر اساس معیار های امتیاز دهی پرسشنامه و با استفاده از نرم افزار SPSS ver. 24.0 داده ها مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: در این مطالعه از بین 205 فرد، 88 مرد (42.9%) و 117 زن (57.1%) حضور داشتند که میانگین و انحراف معیار سنی 3.27±30.22 (25-41) سال بود. میانگین BMI و انحراف معیار نیز 3.59±24.64 (37.04 -17.16) کیلوگرم بر مترمربع بود. بیشترین تعداد افراد در تخصص چشم 39 نفر (19%) و رشته قلب 38 نفر (18.5%) تحصیل می کردند. بیشتر تعداد رزیدنت ها نیز در بیمارستان امام خمینی 59 نفر (28.8%) و بیمارستان شریعتی 43 نفر (21%) بودند. 89 نفر (%43.4) نیز شغل خود را عامل درد می دانستند. بیشترین درد اسکلتی عضلانی مربوط به ناحیه پایین کمر در 88 نفر (42.9%) و گردن در 70 نفر (34.1%) بود. بیشترین تکرار درد اسکلتی عضلانی در طول هفته مربوط به شانه چپ و قسمت تحتانی پا به صورت تکرار چند بار در روز در 7 نفر (3.4%) بود. شدت (میزان) زیاد درد اسکلتی عضلانی نیز بیشتر در نقاط پایین کمر در 10 نفر (4.9%)، بالای کمر در 9 نفر (4.4%) و پا راست در 8 نفر (3.9%) بود. هم چنین تاثیر زیاد درد اسکلتی عضلانی بر توان کاری بیشتر در پا راست در 18 نفر (8.8%) و پایین کمر در 16 نفر (7.8%) وجود داشت. در نهایت درد پایین کمر با 20.87 درصد و درد گردن با 14.53 درصد امتیاز کل بیشترین درصد اختلالات عضلانی اسکلتی را به خود اختصاص داده اند. درحوزه استرس 17 نفر (8.3٪) سطح استرس خیلی شدید و 24 نفر(11.7%) سطح اضطراب شدید را تجربه کردند. هم چنین میانگین نمره کل استرس نیز 9.68±18.01 (0-42) بود. در حوزه اضطراب 19 نفر (9.3٪) سطح اضطراب زیاد و در 29 نفر (14.1%) سطح اضطراب بسیار شدید را تجربه کردند. هم چنین میانگین نمره کل اضطراب نیز 8.64±9.78 (0-40) بود. در حوزه افسردگی 16 نفر (7.8٪) سطح افسردگی شدید و در 28 نفر (13.7%) سطح افسردگی خیلی شدید را تجربه کردند. هم چنین میانگین نمره کل افسردگی نیز 10.96±13.36 (0-42) بود. بر اساس پرسشنامه SBQ 46 نفر (%22.4) ریسک خودکشی دارند. هم چنین میانگین نمره کل پرسشنامه SBQ نیز 2.92±4.74 (3-17) بود. نتایج انالیز رگرسیون لجستیک نشان داد، جنسیت زن شانس افزایش یافته ای برای درد در ناحیه شانه دارد. همچنین افزایش تعداد کشیک در ماه با افزایش شانس معنی دار درد در زانو و پا همراه می باشد. درد در ناحیه پایین کمر با افزایش سال های رزیدنتی و اضافه وزن همراهی دارد . این درحالی است که کمبود وزن افزایش ریسک معنی داری را برای درد بالای کمر نشان داد. دستیارانی که در بیمارستان جنرال تحصیل میکردند شانس بیشتری برای داشتن درد در زانو و پایین پا داشتنند.رزیدنت هایی که سنی در بازه 25-27 سال داشتندریسک افزایش یافته ای برای درد در پایین پا و ساعد نشان دادند .تحصیل در سال اول رزیدنتی با افزایش شانس وجود درد در پایین پا همراه است. در بررسی پرسشنامه های مربوط به بهداشت روان بین داشتن ریسک خودکشی و وجود درد در گردن،سطح بالای استرس و درد پایین پا و سطح بالای اضطراب با درد پایین کمر و شانه ارتباط معنا دار وجود دارد.مجرد بودن با درد در ناحیه باسن ارتباط معنا داری نشان داد.(P<0.05)نتیجه گیری: بر طبق نتایج این مطالعه نشان داده شدکه درد پایین کمر و گردن بیشترین درصد اختلالات عضلانی اسکلتی را در رزیدنت ها به خود اختصاص داده بودند. ارتباط این درد ها با عوامل مختلفی هم چون سن،جنس، نوع بیمارستان ،تعدد کشیک ، ،سال رزیدنتی و BMI مشخص شد .علاوه بر این عوامل ، فاکتور های روانشناختی نظیراسترس ،اضطراب و خودکشی در تشدید این درد ها و مشکلات موثر شناخته شدند . با شناخت این عوامل و تعدیل انها می توان از بروز این دردها جلوگیری کرد و فرسودگی شغلی چه از نظر جسمی و چه از نظر روحی را کاهش داد تا نهایتا بتوان با بهبود بهره وری از دستیاران در جهت ارتقا ارائه خدمات سلامت به مردم کوشید.