بررسی تاثیر درمان باید رادیواکتیو بر روی عملکرد غدد جنسی در مبتلایان به سرطان تمایز یافته تیروئید
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/نویدعلی یاری زنوز
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۸۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۷۲ص.
Other Physical Details
: جدول، نمودار
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری تخصصی پزشکی
Discipline of degree
پزشکی هستهای
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
سرطانهای تمایز یافته تیرویید، در صورت درمان به موقع و قاطع، معمولا پیشآگهی خوبی دارند.یکی از اجزای عموما ضروری درمان این نوع سرطان، ید رادیواکتیو(131I) است که متعاقب جراحی بیماران، برای از بین بردن بقایای بافت عملکردی تیرویید در محل غده و نیز کانون های متاستاز در دوردست تجویز می شود. با ورود ید رادیواکتیو به بدن، پرتوتابی به نقاط مختلف مانند مغز استخوان، دستگاه گوارش، بیضه ها، تخمدان ها، مثانه، و... صورت می گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر ید رادیواکتیو روی عملکردغدد جنسی در هر دو جنس است. شیوه انجام: نمونه های خونی ۱۵۹ بیمار زن در فواصل مختلف جهت تعیین سطح سرمی FSH، LH، استروژن، و پروژسترون گرفته شد. همچنین نمونه های خونی ۸۷ بیمار مرد نیز در فواصل مختلف برای تعیین سطح سرمی FSH، LH، و تستوسترون گرفته شد. ضمنا ۵۳از بیماران مرد، تحت آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی به طور دوره ای قرارگرفتند تا اثر ید رادیو اکتیو روی تعداد و تحرک اسپرم ها بررسی شود. بیماران بر حسب مقادیر تجمعی ید دریافتی گروه بندی شدند. نتایج: در آقایان، مقدار متوسط FSH سرم بعد از درمان در تمام گروه ها، نسبت به سطح قبل از درمان افزایش قابل توجه نشان می داد و این افزایش، با میزان تجمعی ید دریافتی نیز ارتباط حایز اهمیت آماری داشت.از طرفی کاهش تعداد اسپرم ها نیز در تمام گروه ها پس از درمان نسبت به قبل از درمان دیده شد که با مقدار تجمعی ید دریافتی ارتباط قابل توجه داشت. این کاهش تعداد، در اکثر موارد با کاهش تحرک اسپرم ها نیز همراه بود. کاهش تعداد اسپرمها و افزایش FSH به ترتیب در ۳۶/۸ و ۲۰/۸ درصد مردان، دایمی به نظر می رسید. مقادیر متوسط LH و تستوسترون سرم، قبل و بعد از درمان، تفاوت حایز اهمیتی نشان ندادند. در بانوان، سطوح متوسط FSH، LH، استروژن، و پروژسترون، قبل و بعد از درمان با ید رادیواکتیو، تفاوت قابل توجه نشان ندادند. ضمنا ۲۱ خانمی که تصمیم به باردار شدن پس از ید درمانی گرفته بودند، همگی(بجز یک مورد سقط) فرزندان سالم به دنیا آوردند. سرانجام اینکه در هیچ یک از دو جنس، بین سطح سرمی TSH(در حالت هیپوتیروییدی) و سطح هورمون های جنسی ارتباطی دیده نشد. نتیجه گیری: درمان با ید رادیواکتیو می تواند باعث اختلال گذاری عملکرد سلول های زاینده بیضه شود که در صورت بالا بودن میزان ید تجمعی، ممکن است دایمی شود. کلمات کلیدی: ید درمانی، سرطان تیرویید، بیضه، تخمدان، FSH، LH، استروژن، و پروژسترون، تستوسترون، و ناباروری. با انجام این مطالعه، می توان چنین نتیجه گیری کرد که غدد جنسی مذکر ممکن است پس از درمان با 131I جهت کارسینوم تمایزیافته تیرویید(خصوصا در مقادیر بالای ید) صدمه ببیند. این صدمه محدود به سلول های رده اسپرماتوگونی است که امکان دارد برگشت ناپذیر باشد. سلول های لیدیگ ظاهرا بر اثر پرتوتابی آسیب نمی بینند.از آنجا که بسیاری از افراد مبتلا به سرطان تمایزیافته تیرویید جوان می باشند و ممکن است تمایل به بچه دار شدن در آینده داشته باشند، باید تلاش های خاصی در جهت کم کردن حداقل برخی از منابع پرتودهی به بیضهها صورت بگیرد. به عنوان مثال، این کار را می توان با هیدراته کردن بیماران، ادرار کردن مکرر، و حداقل ۱-۲بار اجابت مزاج در طی ۲-۴ روز اول پس از درمان انجام داد. در مورد بیمارانی که در معرض خطر چشم گیر برای صدمه بیضه ها بر اثر 131Iمی باشند، باید ذخیره سازی درازمدت مایع اسپرم به دست آمده پیش از ید درمانی در مرحله ای که بیمار یوتیرویید است، مد نظر قرار بگیرد.