عنوان

مطالعه ی تطبیقی کفائت در نکاح از دیدگاه مذاهب خمسه

Number

پ۲۹۱۲

.Language of Text, Soundtrack etc

فارسی

Title Proper

مطالعه ی تطبیقی کفائت در نکاح از دیدگاه مذاهب خمسه

General Material Designation

[پایان نامه]

First Statement of Responsibility

/ حمیدرضا نیکبخت

Subsequent Statement of Responsibility

؛ استاد راهنما: مرتضی چیت سازیان؛ استاد مشاور: ابوالقاسم نقیبی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: دانشگاه قرآن و حدیث(پردیس تهران)

Date of Publication, Distribution, etc.

، ۱۳۹۱

Specific Material Designation and Extent of Item

۱۲۷ص.

Text of Note

کلیدواژه: کَفائت، حقوق اسلام، اخلاق، نکاح، هم¬شأنی، تفاهم

Text of Note

کتابنامه: ص.: ۳۴۸ - ۳۵۴؛ همچنین به صورت زیرنویس

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

علوم قرآن و حدیث

Date of degree

۲۱/۳/۱۳۹۲

Text preceding or following the note

۵/۱۹

Text of Note

یکی از رهنمودهای بنیادین اسلام، ازدواج و تشکیل خانواده است. هدف از ازدواج آرامش زن و مرد در کنار هم، به وجود آمدن انس و الفت بین آن دو، کمک به یکدیگر در تهذیب و تزکیه نفس، انشا صورت انسانی و بستری مناسب جهت تربیت فرزندان صالح است. بدون تردید، اهداف یاد شده با تفاهم اصولی، سنخیت و همگونی، تناسب فکری و روحی، سازگاری معرفتی و اخلاقی بین زوجین، یعنی با «کَفائت در نکاح»، امکان¬پذیر است. تحلیل مفهوم کَفائت، بررسی معیارهای قرآنی و روایی، نیز دیدگاه فقها نشان می¬دهد که عامل اساسی و مهم در تحقق ازدواج موفق و خانواده¬ای صالح و شایسته علاوه بر تمکن مالی، زیبایی، اصالت خانوادگی، علم و سواد و... به عنوان شرط کمال، توجه به معیار دین و اخلاق در زندگی مشترک خانوادگی به عنوان رکن اصلی است. بسیاری از روانشناسان اجتماعی با مطالعات تجربی خود نیز به همین وجه از هم¬شأنی تأکید می¬کنند و آن را رمز و راز موفقیت در زندگی خانوادگی می-دانند.این قالب، اگرچه در روند تحقیقی فقه امامیه و اهل سنت یکسان است، اما ویژگی مهم کفویّت در فقه اهل سنت آن است که اولاً: غالب فِرَق اهل سنت، همان اثری که بر هم کفوی به عنوان شرط صحت یا لزوم عقد نکاح بار کرده‌اند، بر هم کفوی به عنوان خصال زوج مناسب نیز منطبق نموده‌اند؛ ثانیاً: دامنه‌ی شرایط و ویژگی های همسر مناسب را از آنچه امامیه مقید کرده‌اند، فراخ‌تر دانسته و بر سایر معیارهای عرفی، مانند حرفه، شغل، دارایی، حسب و نسب و مانند این‌ها، صحه گذاشته و آن‌ها را در تحقق عقد نکاح، دخیل دانسته‌اند.در این پژوهش خواهیم گفت به خلاف آنچه تصور می¬شود، کفائت درنکاح دارای معنای واحدی در علم فقه نیست، بلکه درهر یک از مباحث باب نکاح از معنایی خاص برخوردار است که با معنای آن در سایر مباحث متفاوت است. طبق هر معنا صفات و ویژگی‌هایی در آن معتبر می¬شوند که طبق معانی دیگر در آن معتبر نیستند. همچنین کفائت از دیدگاه اهل سنت نیز دارای معنایی است که با معانی آن نزد شیعه تفاوت دارد. همچنین خواهیم گفت که فقهای شیعه در سه مبحث در باب نکاح به بحث کفائت می‌پردازند:یکی جایی که از کفائت به عنوان شرط صحت نکاح یا عاملی که عدم رعایت آن موجب ایجاد حق فسخ می¬گردد یا آثار دیگری در پی دارد، سخن می¬گویند.دوم جایی که فقها بر اساس روایات به بیان مشخصات زوج مناسب یا کفو می¬پردازند و اموری را معرفی می¬کنند که یا رعایت کفائت در آنها مستحب است یا عدم رعایت در آنها مکروه می¬باشد.سوم در این بحث که اگر پدر یا جد پدری از نکاح باکره بالغه رشیده با کفو خود، ممانعت کنند، کسب اجازه ایشان برای نکاح لازم نیست.آرا و مذاهب فقهی اهل سنت درباره¬ی کفائت، در ابواب فقهی مربوط به آن را ارائه نموده و دیدگاه های آنان را در این باره، با فقه امامیه سنجیده و وجوه قابل تطبیق و نیز نقاط افتراق آن‌ها را بازشناسی کند. این مقایسه¬ی محتوایی می¬تواند، غنا و پویایی فقه اهل بیت: را بیش از پیش جلوه گر نماید. در ضمن مباحث فوق، مصادیق کفویّت را ارزیابی نموده و موارد ثابت آن را از وجوهی که به مقتضای شرایط زمانی، مکانی و عرفی قابل تغییرند، شناسایی کرده و حدود آن را مشخص نماید.

کفو بودن

Class number

Book number

Entry Element

نیکبخت

Part of Name Other than Entry Element

، حمیدرضا

Entry Element

چیت سازیان

Entry Element

نقیبی

Part of Name Other than Entry Element

، مرتضی

Part of Name Other than Entry Element

، ابوالقاسم

Relator Code

، استاد راهنما

Relator Code

، استاد مشاور

Country

ایران

Agency

موسسه علمی وفرهنگی دارالحدیث قم

Date of Transaction

20180114

Call Number

p ۲۹۱۲

p

TF

92029

1

a

Y