شیوه های برخورد حضرت ابوالحسن الرضا(ع) در مناظرات از کتاب عیون اخبار الرضا(ع)
First Statement of Responsibility
مهناز رحیم پور
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Place of Publication, Distribution, etc.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
Date of Publication, Distribution, etc.
1387
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
یکی از کتب ارزندة حدیثی شیعه کتاب عیون اخبار الرضا(ع) اثر مرحوم شیخ صدوق(ره) است. در این اثر سعی شده تا شیوه های برخورد حضرت ابوالحسن الرضا(ع) در مناظرات از کتاب عیون اخبار الرضا(ع) بیان گردد. این تحقیق از سه بخش تشکیل شده که بخش اول آن شامل دو فصل می شود: فصل اول شرح حال مختصری از زندگانی شیخ صدوق(ره) و نظر علمای اعلام مذهب ما دربارة جلالت قدر او، سال تولد، اساتید، شاگردان و آثار تألیفات ایشان توضیح داده شده است. فصل دوم این بخش به معرفی کتاب عیون اخبار رضا(ع) می پردازد و انگیزه تألیف و نحوة تهیة این کتاب را بیان می کند و نگاهی گذرا به برخی روایات این کتاب از نظر متن و سند دارد. اما بخش دوم نگاه مختصری است به زندگانی حضرت امام ابوالحسن الرضا(ع) و تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عصر امامت آن حضرت. و هدف از تشکیل جلسات مناظره توسط مأمون. بخش سوم که تحت عنوان شیوه های برخورد حضرت رضا(ع) در مناظرات بیان گشته است مقصود از آن مطرح نمودن شیوه های برخورد و استدلالی حضرت رضا(ع) در مناظرات و نیز در مقابل جریانات و عقاید منحرف فکری آن عصر می شود. این بخش شامل یک مقدمه و سه فصل می شود در مقدمه به توضیح مباحثی در ارتباط با مناظره در زمینه تعریف مناظره، شیوه قرآن در مناظرات، مراحل دعوت و خط مشی قرآنی دعوتگران الهی می پردازند. در فصل اول تحت عنوان شیوه های جدلی در برخورد مستقیم حضرت رضا(ع) در مناظریات و نمونه ای از مناظرات آن حضرت را با علمای ادیان و متکلمین اسلامی که مصداق جدل احسن می باشند را بیان می دارد. در فصل دوم تحت عنوان نمونه هایی از شیوه های استدلالی حضرت رضا(ع) به مناظرات آن جناب با زنادقه و عدم تقیه ایشان را در بیان احکام و عقاید صحیحه بر اساس کتاب و سنت و استفاده ایشان را از ضرب المثل برای تفهیم قرآن بیان می دارد. فصل سوم به شیوه های برخورد غیر مستقیم حضرت رضا(ع) با عقاید انحرافی آن روز جهان اسلام با استناد و علم به کتاب خدا و روایات صحیحه و نیز از طریق تربیت شاگردان در مکتب اهل بیت(ع) می پردازد. در بخش چهارم بررسی واژه حکمت و موعظه در لغت و تفسیر آمده است و ویژگیهای این شیوه را در امر تبلیغ و ترسیم آیه«ادع الی سبیل ربّک بالحکمه و الموعظه الحسنه» را با توجه به سیرة حضرت رضا(ع) در مناظرات بیان می نماید.