موضوع تحقیق این پایان نامه « جهنم و جهنمیان از دیدگاه قرآن و سنت» می باشد. هدف نهایی در این تحقیق آن است که خوانندگان نسبت به بسیاری از مسائل آخرتشان مطلع شوند و به راه راست هدایت شوند و بدانند که چه کسی هستند؟ و برای چه زندگی می کنند؟ و به کجا می روند؟ و بندگان شایسته ای شوند که ایمانشان نسبت به خدای رحمان و کل کائنات مستحکم گردد و به دنیایی از اعتماد به نفس وخودباوری برسند. شکی نیست که بشارت و انذار هر دو پشتوانه مهمی برای پیاده کردن برنامه های تربیتی محسوب می شوند، همان گونه که بشارت به پاداش های عظیم بهشتی تأثیر نیرومندی در دعوت به اطاعت خدا و ترک گناه دارد، تهدید به مجازات های دردناک دوزخی نیز عامل نیرومندی است، بلکه تجربه نشان داده که مجازات ها در دوری از گناه و زشتی در بسیاری از افراد تأثیر قوی تری دارند. انسان در زندگی خود هر روشی را که دنبال می کند و هر راهی را که می پیماید فقط به خاطر رسیدن به سعادت و کمال نهایی است و این تحقیق که پیرامون « جهنم و جهنمیان» نگارش یافته است به دنبال آن است که اصلا آیا جهنم آفریده شده است؟ ماهیت و فلسفه وجود جهنم چیست؟ و دارای چه مراتب و درکاتی هست؟ و چه کسانی در آنجا جاودانه اند و چه کسانی جاودانه نیستند و چه نوع عذاب هایی را می چشند؟ و ... . از مجموع آیات و روایات استفاده می شود که هم اکنون دوزخ آفریده شده و در عالم هستی موجود می باشد. ولی الآن از نظرها پوشیده است آن را روز قیامت می آوردند و در قیامت جهنم هم مانند دیگر پدیده ها حی و زنده است، هم سخن می گوید، هم شکایت می کند، و هم هیبت دارد. فسلفه تحقق دوزخ و کیفرهایش به این دلیل است که از یک سو تهدید انذار به کیفرها به عنوان ضمانت اجرایی لازم است و از سوی دیگر عمل به این وعده ها برای دفع هر گونه قبح از ذات خداوند ضروری است. قرآن کریم برای جهنم هفت دَرَک ذکر می کند که نام های آن در روایت چنین است: «جحیم، لظی، سقر، حطمه، هاویه، سعیر، جهنم». کافران و غیر شیعه دوازده امامی که حجت بر آنها تمام شده، در آتش دوزخ جاویدان و برای کسانی از آنها که حجت بر ایشان تمام نشده، امید عفو خدا هست. برای گنهکاران دوازده امامی نیز امید عفو خدا وجود دارد و اگر به جهنم داخل شوند بدون شک عذابشان موقتی است. از نظر قرآن همه مردم با گذشتن از صراط، از جهنم عبور می کنند و تنها پرهیزکاران از افتادن در آتش نجات پیدا می کنند. مأموران دوزخ افرادی را که بخواهند از آتش فرار کنند، بر می گردانند و فرمان خدا را در مورد آنان به طور کامل اجرا می کنند. جهنمیان در جهنم دچار عذاب روحی و جسمی می باشند که عذاب جسمی آنان مثل خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی های جهنم می باشد و عذاب روحی مثل نزاع و مشاجره با شیطان و سرزنش و تحقیر فراوان از سوی خدا و موکلین او خواهد بود. بنابراین در این تحقیق سعی بر این است که مسائل مربوط به قیامت، برای رسیدن به تصور روشنی از جهنم و جهنمیان در قرآن و سنت مورد بررسی قرار گیرد و بر این اساس از منابع معتبری مانند بحارالانوار، پیام قرآن، تصویری از بهشت و جهنم و کتب تفسیری استفاده گردد، تا کسی که به دنبال سعادت خویش است، راه را از بیراهه تشخیص دهد و با انجام کارهای شایسته و اجتناب از کبائر مرضی حق تعالی قرار بگیرد و بداند که وعده الهی حق است و هیچ گونه تخلف و سستی در آن راه ندارد و هرچه بیشتر به لطف و کرم خداوند امیدوار باشد، و در سختی ها و دشواری هایی که در زندگی با آن روبرو است، هر چقدر هم بزرگ و غیر قابل تحمل باشد هیچگاه دچار یأس و ناامیدی نشود زیرا زمام هر علتی و سببی هر چند نیرومند باشد بدست خدای بزرگ و توانا است و همه چیز زیر فرمان اوست.