تبیین موضوع تکامل معنوی انسان با بهره گیری از آیات و روایات است. پژوهش حاضر در چهار فصل به عناوینی همچون مراتب، راهنمایان، عوامل و موانع تکامل پرداخته است. نویسنده دربارة مراتب کمال به سیر تکاملی تمام موجودات با هدایت تکوینی اشاره کرده و تفاوت حرکت انسان با سایر موجودات را وجود اختیار و انتخاب در حرکت تکاملی می داند. وی در ادامه به لزوم وجود راهنمایی برای هدایت انسان پرداخته و در معرفی راهنمایان سیر تکامل به قرآن، پیامبران و عقل انسان اشاره می کند. عوامل تکامل انسان از دیگر مباحث اصلی پژوهش است که به سه عاملِ معرفتی، عامل قلبی و روانی و عامل عملی تقسیم شده اند. نویسنده در پایان موانع تکامل را برشمرده که عبارتند از موانع معرفتی همچون شیطان، مانع درونی یعنی هوای نفس و مانع عملی مانند دنیاگرایی که اگر انسان دلبسته به دنیا شود، جز مادیات چیزی را نمی بیند و باعث هلاکت و نابودی او می شود