بررسی غفلت از یاد خدا از منظر آیات و روایات و آثار و پیامدهای آن
First Statement of Responsibility
طیبه دهقان بنادکی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Place of Publication, Distribution, etc.
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
Date of Publication, Distribution, etc.
1391
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
موضوع تحقیق « بررسی غفلت از یاد خدا از منظر آیات و روایات و آثار و پیامدهای آن» می باشد. هدف از انتخاب این موضوع به دست آوردن تصویری روشن از ماهیت غفلت و خطرات غفلت از یاد خدا و پیام های الهی برای سعادت انسان ها می باشد. در این راستا تلاش شده است، با بیانی گویا و با استفاده از آیات کریمه، روایات شریفه و با بهره مندی از منابع معتبر شیعه عواقب سوء غفلت از یاد خدا و نقش ذکر در زندگی انسان، بررسی و تبیین شود. این نوشتار در سه بخش تنظیم شده است، که به بررسی غفلت از یاد خدا و ابعاد مختلف آن پرداخته است. بخش اول از سه فصل تشکیل شده است. فصل اول، مفهوم شناسی غفلت را مورد بررسی قرار داده ، فصل دوم، جایگاه غفلت از منظر آیات را تبیین نموده است و فصل سوم نیز جایگاه غفلت در روایات را تبیین می کند. بخش دوم در سه فصل تنظیم شده است. فصل اول به عوامل و اسباب غفلت پرداخته، در فصل دوم به آثار و پیامدهای آن اشاره داشته و آخرین فصل راههای درمان آن را بیان نموده است. بخش سوم شامل دو فصل می باشد که فصل اول آن به بررسی مفهوم یقظه، یقظه از منظر آیات و روایات و یقظه در کلام برخی از بزرگان پرداخته و فصل دوم آن موضوع ذکر، ( مفهوم ذکر، انواع ذکر و نقش ذکر در زندگی انسان) را تبیین نموده است. در تهیه مطالب و تدوین این رساله سعی شده از کتب تفسیری مانند: «تفسیرالمیزان، علامه طباطبایی»؛ « تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی» و همچنین کتب روایی از جمله: «اصول کافی، شیخ کلینی»؛ « وسائل الشیعه، حرعاملی» و نیز کتب معتبر اخلاقی از جمله: «اخلاق در قرآن، مصباح یزدی»؛ « اخلاق و معنویت، سیدعلی خامنه ای» استفاده گردد تا مطالب از جامعیت و اتقان کافی برخوردار باشد. روش انجام کار در این تحقیق به اعتبار نوع تحقیق بنیادی ( به قصد حل مشکل و رسیدن به وضعیت بهتر) می باشد. به اعتبار موضوع تحقیق دینی یا وحیانی است و روش جمع آوری مطالب کتابخانه ای است. از نتایج تحقیق می توان به موارد ذیل اشاره نمود: الف « غفلت» دارای مفهوم وسیع و گسترده ای است که هرگونه بی خبری از شرایط زمان و مکانی که انسان در آن زندگی می کند، واقعیت فعلی و آینده و گذشته خویش، صفات و اعمال خود و از پیامها و آیات حق و همچنین هشدارهایی که حوادث تلخ و شیرین زندگی به انسان می دهد را شامل می شود. ب « غفلت» و « بویژه غفلت از یاد خدا» امری مذموم و ناپسند است، که آیات و روایاتی در نکوهش آن آمده و انسان را از این صفت منع نموده است. اما تغافل ( خود را به غفلت زدن) در برخی موارد از جمله: در امور تربیتی و خطاهای دیگران به قصد رفع مشکل و با رعایت شرایطی استثناء شده است، که نه تنها مورد نکوهش قرار نگرفته، بلکه انجام آن توصیه شده است. ج اسلام برای پیشگیری و درمان این معضل، راه حل هایی را در قرآن و سنت ارائه داده است. که یکی از مهمترین این راهکارها « ذکر» است. ذکر خدا در مقابل غفلت از او قرار گرفته و تأثیر بسزایی در پیشگیری و درمان غفلت از خدا دارد. واژگان کلیدی: غفلت، تغافل، یقظه و ذکر.