عنوان

بزرگترین بدبختی: سنگدلی و قساوت قلب از دیدگاه قرآن و سنت

.Language of Text, Soundtrack etc

فارسی

Title Proper

بزرگترین بدبختی: سنگدلی و قساوت قلب از دیدگاه قرآن و سنت

First Statement of Responsibility

زهره زهرائی

Place of Publication, Distribution, etc.

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

Date of Publication, Distribution, etc.

1391

Text of Note

موضوع این پژوهش « سنگدلی و قساوت قلب از دیدگاه قرآن و سنت، عوامل قساوت قلب و پیامدهای فردی و اجتماعی آن» می باشد. این پژوهش سعی دارد با توجه به کلید واژه های « قلب، قساوت، سنگدلی، رأفت و قلب سلیم» فرد و جامعه را با مفهوم سنگدلی و قساوت قلب که یکی از بیماری های قلبی می باشد آشنا کند و به بررسی علل و موجبات قساوت قلب بپردازد و با بیان پیامدهای فردی و اجتماعی، انسان ها را از عواقب شوم این بیماری مهلک بر حذر می دارد. همچنین با ارائه دادن راهکارهایی به مبارزه با این بیماری می پردازیم. لذا با استفاده از کتب تفسیری، روایی و اخلاقی همچنین از طرقی روش کتابخانه ای سعی شد تا به این مهم دست پیدا کنم. مراد از قلب همان روح و نفس آدمی است که می تواند منشأ همه صفات عالی و ویژگی انسانی باشد. همچنانکه می تواند منشأ سقوط انسان و رذایل اخلاقی باشد و نیز با قلب جسمانی که همان، قطعه گوشت صنوبری شکل واقع در قفسه سینه انسان است، در ارتباط می باشد. در منطق و بیان ائمه اطهار ( ع) حالت طبیعی قلب رقت آن می باشد چون خداوند فطرت انسان را رقیق آفریده و ساختار اصلی او مهربان و هندسه هویتی آن رأفت، نرمی و انجذاب به حق می باشد و نیز چنین قلبی دارای حالات پسندیده ای مانند خشوع و شرح صدر می باشد که این صفات همه از صفات قلب سلیم است بنابراین سختی آن که به قساوت تعبیر شده حالتی عارضی است که در اثر یک سلسله انحرافات و کجروی بر قلب عارض می شود. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از کلام وحی و سخنان ائمه ( ع) به بررسی و تبیین عوامل قساوت قلب پرداخته که تحت عنوان چهار فصل بیان شده است: 1- عوامل اعتقادی که شامل ترک یاد خدا، پیمان شکنی و ... می باشد. 2- عوامل اخلاقی، آن دسته از خلقیاتی هستند که با عقل و شرع منافات دارد چون: اقدام به گناه و تکرار آن، آرزوهای دراز، حرامخواری و ... می باشد. 3- عادات رفتای چون پرخوری، پرخوابی، پرگویی و ... که باعث قساوت قلب می شوند. 4- عوامل شغلی و سرگرمی چون صید و شکار، قصابی و نوازندگی که در قساوت قلب لازم به ذکر است بعضی از این عوامل تا به مرحله حرمت نرسد مکروه است یعنی تا به مرتبه شدید قساوت نرسیده است مکروه می باشد. قساوت قلب آثار و پیامدهایی دارد که شامل پیامدهای فردی و اجتماعی می باشد پیامدهای فردی شامل ناخشنودی از عبادت، محرومیت از رشد، شقاوت، نفاق و ... می باشد و پیامدهای اجتماعی شامل: آسیب رسانی به جامعه، رنجش مردم، گریز از رهبر و هادی و ... می باشد. اصلاح و درمان قساوت قلب نیاز به پیشگیری و درمان دارد و از این دو راه می توان با عیوب معنوی و خلقیات ناپسند مبارزه کرد تا جامعه با سلامت فکر و پاکی زندگی کند. برای اینکه انسان بتواند قساوت را از قلب خود بزداید و در مقابل رقت، خشوع و شرح صدر را جایگزین آن کند، بهترین و نزدیکترین راه اصلاح قلب دانسته شده است. که علمای اخلاق برای این اصلاح و درمان راه هایی را بیان کرده اند که شامل راه های علمی و عملی می باشد. همه مطالب فوق را به طور مشروح در پنج بخش گنجانده ایم که بخش اول را به کلیات بحث که شامل تبیین موضوع، ضرورت و اهمیت آن، فرضیه ها و طرح پرسش های تحقیق، فواید و اهداف آن، پیشینه و سابقه موضوع، تعریف مفاهیم پژوهش، ساختار و محدوده تحقیق می باشد. بخش دوم تحت عنوان مفهوم سنگدلی و قساوت قلب که شامل سه فصل می باشد در فصل اول آن به واژه شناسی قلب پرداخته و در فصل دوم معنای قساوت قلب را مود بررسی قرار داده و در فصل سوم واژگان مقابل قساوت را نام برده و مورد بررسی و تبیین قرار داده است. بخش سوم به عوامل و موجبات قساوت پرداخته که شامل چهار فصل می باشد: فصل اول عوامل اعتقادی و فصل دوم عوامل اخلاقی، فصل سوم عادات رفتاری و فصل چهارم عوامل شغلی و سرگرمی می باشد. بخش چهارم پیامدهای فردی و اجتماعی قساوت را مورد بررسی قرار داه که شامل دو فصل می باشد: فصل اول پیامدهای فردی و فصل دوم پیامدهای اجتماعی. بخش پنجم به اصلاح و درمان قساوت قلب پرداخته که شامل دو فصل می باشد: فصل اول به پیشگیری و ضرورت درمان قساوت قلب پرداخته و فصل دوم راه های درمان قساوت قلب را مورد بحث و بررسی قرار داده است. روش تحقیق بر اساس هدف، توسعه ای و کاربردی، به اعتبار ماهیت و روش، توصیفی و تحلیلی بوده و طریقه جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای می باشد. امید است که خداوند متعال با فضل و کرامت خویش به این سخنان ناقص و نارسا که مانند قطره ای است در کنار دریاهای مواج مواعظ و نصایح بزرگان، خاصیت احیاء ببخشد و نور در دل های تاریکمان بیفکند و عاقبت همه را قرین خیر و سعادت سازد.

Uniform Resource Identifier

پ‍ای‍ان‌ن‍ام‍ه;