کتاب «ضیاء العالمَین فی بیان إمامة الائمة المصطفَیْن» نوشته ابوالحسن بن محمد طاهر شریف عاملی فتونی، از فقیهان و محدّثان بزرگ قرن یازدهم و دوازدهم است که این کتاب را در آخرین سال های عمر خود نگاشت.این کتاب شامل هفت جلد است. جلد اول این کتاب شامل مقدمه و سه باب است که عبارتند از: باب اول: فی بیان الامتحان بمیل النفوس الی ما اعتادت علیه (در این باب سخن از طبع آدمیان است؛ در انس گرفتن به شیوه های پیشینیان خود، یعنی همان ویژگی نکوهیده که خداوند، مردم را از آن باز داشته و ترک حمیّت و عصبیّت منفی را از آنان خواسته است). باب دوم: فی بیان الامتحان بمیل النفوس الی الهوی و ذکر النهی عنه (در این باب نیز سخن از طبع آدمیان است؛ اما این بار در جنبة شهوت های گوناگون؛ مانند حبّ ریاست، ثروت و مقام که عمده ترین سبب برای حسد، کینه و رقابت های ناروا و بیشترین انگیزه برای فتنه، اختلاف، نفاق و دروغ است).باب سوم: فی بیان الامتحان بامهال الظالمین فی الدنیا و ابتلاء المومنین (در این باب می خوانیم که خداوند، بندگان خود را می آزماید؛ بدین سان که به ستمگران و سرکشان مهلت می دهد و مانع از گسترش باطل نمی شود؛ به گونه ای که حق و باطل با هم مشتبه می شوند. غلبة اهل باطل بر حق جویان و آزار دیدن اولیای خدا از دشمنان، مردم عادی را می فریبد. این شیوه، از زمان حضرت آدم علیه السلام بوده و بسا که در این امّت، شدّت گرفته؛ زیرا حقیقتی کامل تر و مهم تر در اختیار آنهاست).