بحث از معاد در نظام فلسفی ابن سینا و ملاصدرا جایگاه ویژه ای دارد. مبانی فلسفی در زمینه چیستی نفس، حدوث روحانی نفس، تناسخ و مادیت قوه خیال در نظام سینوی، پذیرش معاد با بدن مادی جسمانی را ناممکن می کند و در نتیجه، پذیرش تقلیدی معاد جسمانی در برخی آثار ابن سینا باید بر معنای دیگری از جسمانیت توجیه شود. اما صدرا با تدقیق در مباحث علم النفس و پذیرش و برهانی کردن اصولی همچون تجرد خیال و جسمانیه الحدوث بودن نفس، به تبیینی عقلی از معاد جسمانی دست یافت.