عنوان

ماهیت خواب و رویا از نگاه فارابی، سهروردی و ابن‌عربی

.Language of Text, Soundtrack etc

فارسی

Title Proper

ماهیت خواب و رویا از نگاه فارابی، سهروردی و ابن‌عربی

First Statement of Responsibility

وحیده حداد، محمد بیدهندی

Place of Publication, Distribution, etc.

شیراز

Date of Publication, Distribution, etc.

زمستان /1392

Name of Publisher, Distributor, etc.

دانشگاه شیراز

Text of Note

معنا و جایگاه خواب و رؤیا در فلسفه بحثی است که کمتر فیلسوف برجسته‌ای از آن غافل مانده و به بررسی آن از منظر اصول و مبانی فلسفی خود نپرداخته باشد. در نظر حکمای اسلامی، رؤیا حاصل فاصله گرفتن روح از حواس ظاهری و میل آن به قوای باطنی است، به این معنی که انسان گاهی در عالم خواب به ادراک حقایق هستی و وقایع آینده موفق می‌شود و از این رهگذر، به ادراک و معرفت شهودی دست می‌یابد. این احوال اگر در عالم خواب طبیعی است و در صورتی که ضعیف و مبهم باشد، پیام آن باید با تأویل و «رؤیای صادقه»، پیش آید، در صورتی که شفاف باشد تعبیر، روشن می‌شود. سهروردی در تبیین مسأله‌ی خواب و رؤیای صادقه، جایگاه ظهور صور رؤیا را نفس، و منشأ اصلی آن را نفوس فلکی می‌داند. از نظر فارابی، رؤیا صورتی ذهنی است که به وسیله‌ی خیال ایجاد می‌شود و هنگام خواب و بر اثر قطع رابطه با فعالیت‌های زمان بیداری، گنجایش آن افزایش می‌یابد. فارابی به این قائل می‌شود که شخص به مدد خیال، قادر است با عقل فعال متّحد شود، لاکن چنین قدرتی تنها در دسترس افراد ممتاز و برگزیده است. از نظر ابن عربی، دنیای رؤیا دنیای رمز و نماد است و برای فهم معنای رؤیا باید مآل نمادهای رؤیایی را پیدا کرد. وی خواب را نخستین مبدأ تلقی وحی الاهی برای اهل عنایت می‌داند.

Entry Element

مکاشفه;فلسفه (عام);رویا;علم نفس;حس مشترک;

Topical Subdivision

تجرد نفس;وحی;نبوت;تعبیر خواب و رویا;رابطه فیلسوف و نبی;وحی و تخیل پیامبر;وحی در حالت رؤیا;دایره شمول خواب;عدم خوابیدن اهل آخرت;علت خواب;نقش ملائکه سماوی در دیدن خواب;تفاوت نوم و رؤیا;نفوس ناطقه فلکی;انحباس روح از ظاهر در باطن;جایگاه ظهور صور خواب;رؤیای صا

Uniform Resource Identifier

مقاله;