NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص. ۱۷۹ - ۱۸۴؛ همچنین به صورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
علوم حدیث (گرایش اخلاق)
Date of degree
۲۷/۰۶/۱۳۹۳
Text preceding or following the note
۷۵/۱۸
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در اين پژوهش پس از معرفي«خواجه افضل الدين كاشاني»،مشهور به«بابا افضل»،حكيم و عارف پارسي گوي قرن ششم و هفتم هجري و اشاره به زندگاني،آثار و برخي از مفاهيم و كليات اخلاق از ديدگاه وي،مي كوشيم با بررسي مباني معرفت شناختي، هستي شناختي وانسان شناختي اخلاق از منظر او،يكي از زمينه هاي لازم براي استخراج نظريه اخلاقي اسلام را فراهم آوريم تا زمينه اي باشد در كنار نظرگاه هاي ديگر دانشمندان مسلمان ونيز آموزه هاي اخلاقي قرآن كريم و احاديث اهل بيت(عليهم السلام) براي استنتاج نظريه فلسفه اخلاق اسلامي.خواجه افضل الدين«علم اخلاق»را يكي از زير شاخه هاي علم النفس وعلوم رفتاري دانسته كه به اصلاح،هدايت و تربيت ويژگي هاي نفس انساني مي پردازد.وي علم اخلاق را«علم شناخت خصلت هاي نيك و بد انسان و روش هاي كسب خوبي و پرهيز از بدي ها» يا «علم شناخت مكارم و رذايل اخلاقي و روش آراستن خود به مكارم و زدودن رذايل از خويش» دانسته است.جايگاه شناخت و آگاهي در آموزه هاي اخلاقي بابا افضل به قدري پررنگ است كه وي حتي خير وشر را نيز بر اساس آگاهي و دانش تعريف مي كند؛چنان كه افعال خير را اعمالي مي داند كه سبب افزودن آگاهي شود وانسان را در رسيدن به كمال مطلوبش ياري رساند و شرور را كار هايي مي داند كه به جهل و ناآگاهي بينجامد و انسان را از نيل به هدف حقيقي اش باز دارد. بابا افضل علاوه براعتقاد به جدايي بدن ونفس انساني،امكان تغيير و تربيت پذيري اخلاقي انسان را مي پذيرد وبا تاكيد بر رابطه شناختي و وجودي مثلث«خداشناسي،هستي شناسي وانسان شناسي»،بر آن است كه اگر كسي از اين معارف محروم باشد،ادراك و شناختش همانند ادراك و شناخت خفتگان،ناقص و غير حقيقي خواهد بود.از ديدگاه وي،وجود تام و حقيقي هر چيز،صورت علمي ومعقول آن است وبر همين اساس، كمال نهايي انسان نيز در بقاي عقلاني اوست؛زيرا كمال حيات وحس،به قوه ادراك و تعقل است و كمال ادراك وتعقل،به فعليت آن و كمال فعليت تعقل و دانش،به«اتحاد عاقل و عقل و معقول».از حيث اخلاق عملي نيز به عقيده حكيم افضل الدين،نشان كمال انسان در اين است كه قواي غضبي و شهوي او در حد اعتدال باشند وتحت حاكمبت خرد عمل كنند و مطيع و مسخر آن باشند.كليد واژگان:بابا افضل،افضل الدين،اخلاق نظري،فلسفه اخلاق ،مباني هستي شناختي اخلاق،مباني انسان شناختي اخلاق.