بررسی ترتیب نزول قرآن در روایات (یا پژوهشی در ترتیب روانی نزول قرآن)
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/جعفر نکونام
Subsequent Statement of Responsibility
؛استاد مشاور: صادق آیینهوند، محمدعلی آذرشب
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۷۳
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
یب، ۳۵۲ ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص.۳۴۲ - ۳۵۲ ؛ همچنین به صورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری
Body granting the degree
، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
مراد از ترتیب روائی نزول قرآن که موضوع این پژوهش را تشکیل می دهد، ترتیبی است که در روایات ترتیب نزول آمده است .این روایات که به چهارده تن از صحابه و تابعان می رسد، تقریبا ترتیب واحدی از نزول سوره های قرآن را ارائه می دهند. حاصل همه پژوهشهای موجود در این زمینه آن است که ترتیب روائی لااقل در شماری از سوره های مدنی معتبر نیست؛ اما آن نادرست به نظر میرسد. نظر ما آن است که ترتیب روائی نزول سوره ها به طور کلی معتبر بوده و منعکس کننده ترتیب سور مصحف علی(ع)است که با فرمان و وصیت پیامبر(ص) گردآوری و مرتب شد؛ برخلاف ترتیب سور مصحف عثمانی که با اجتهاد صحابه فراهم آمده و به فرمان و وصیتی از آن حضرت مسبوق نبود. با اتکاء به روایات اسباب نزول که قصصی انطباق یافته بر مضامین سورههایند و یا با نظر به مضامین برخی سورههای مدنی که با مضامین سوره های مکی مشابهت دارند، نمی توان اعتبار ترتیب روائی نزول سوره ها را نقض کرد، و حتی تصریح فقره ای از یک سوره از سوره های مدنی به یک رویداد خاص مکی موجب نقض اعتبار ترتیب مذکور نمی شود؛ زیرا چنین فقره ای در صورت وجود داشتن، دلیل بر آن است که صحابه آن را به اجتهاد خود برخلاف ترتیب نزول و توقیف پیامبر(ص)مرتب کرده اند، و ترتیب روائی ناظر به فقرات دیگر آن سوره است؛ نه فقره مذکور. بنابر نتایج این پژوهش هیچ دلیل قاطعی بر بی اعتباری ترتیب روائی نزول سوره های قرآن حتی در شماری از سوره های مدنی وجود ندارد. پیشنهاد ما آن است که برای پژوهش نهائی نظر مذکور؛ موضوع دیگری قریب به موضوع این پژوهش به نام پژوهشی در تقویم نزول قرآن مورد تحقیق قرار بگیرد. مباحث اساسی این موضوع در پیوست های پژوهش ما آمده؛ ولی تقویم و تاریخگذاری یکایک سوره ها و واحدهای نزول قرآن در خور تحقیق است