بررسی سیر تدوین و تطور تفاسیر فقهی و رجالشناسی مؤلفین آنها
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/نعمتالله سلیمانی
Subsequent Statement of Responsibility
؛استاد مشاور: محمدباقر حجتی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۳۷۳ - ۱۳۷۲
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۰۷ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص.۲۰۳ - ۲۰۷
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در مقدمه فصل اول، محورهای کلی و فرضیات چهارگانه را آوردهایم و بر اساس آنها ساختار کلی رساله را تبیین نموده ایم .آنگاه جایگاه تفاسیر و اهمیت بحث را بیان داشته و هدف خود را از این پژوهش به همراه روش اعمال شده در رساله بیان داشتهایم. در فصل دوم، سیر تطور و تفسیر بطور کلی مورد بحث قرار گرفته است. مسائلی همچون: معنی تفسیر و تاویل و فرق بین آن دو ، تفسیر در عهد پیامبر(ص) و صحابه و تفاوت صحابه در فهم و درک قرآن، و اثراتی که این اختلاف فهم در تفاسیر بعدی گذاشته است، می باشد. آنگاه مصادر تفسیر در عصر پیامبر بررسی شده که شامل: قرآن کریم، وجود مبارک پیامبر اکرم(ص)، قوه استنباط و اجتهاد شخصی، و اهل کتاب از یهود و انصاری، می باشد. بحث از مفسرین معروف صحابه اختصاص به: عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود، علی بن ابی طالب، و ابی بن کعب دارد که مشخصات و ارزش تفسیر آنان بحث بعدی است که به همراه مدارس تفسیر در عصر تا بعین شامل :مدرسه تدسیری مکه، مدینه و عراق پیدایش اختلاف در تفسیر که مهمترین ممیزه آن دور شدن از عترت طاهره(ع) بوده، به همراه علل دیگر تبیین شده است. فصل سوم، شامل: تفسیر فقهی از زمان پیامبر(ص) تا پیدایش مذاهب بزرگ فقهی با پیدایش روح تقلید و تعصب مذهبی در تفسیر فقهی، و بحثی پیرامون نخستین مفسران آیات الاحکام، می باشد. نگاهی به نحوه رجوع صحابه به پیامبر(ص) در مسائل احکام و نحوه برداشت صحابه و تابعین در استنباط احکام قرآنی، داشتهایم .در آغاز پیدایش مذاهب فقهی، هنوز روح تعصب مذهبی و تقلید، رواج چندانی نداشته است. ادوار فقه و تشریع اسلامی و مقتضیات سیاسی اجتماعی هر دوره فقهی و اثر آن در تطور تفسیر بخصوص تفسییر فقهی، بحث بعدی است. آنگاه نحوه ظهور ائمه فقهی مذاهب بزرگ و پیدایش تعصب مذهبی در تفسیر فقهی در بین شاگردان آنان، را بیان داشتهایم.ادوار فقه شیعه ظهور ائمه فقهی شیعه و اثرات روایات آنان بر تفاسیر فقهی، تبیین گردیده است. در فصل چهارم، طبقات مفسرین تفاسیر فقهی در طی چهارده قرن به همراه نام کتاب تفسیرشان و دیدگاههای مذهبی و فرقه ای آنان، شامل48 مورد، بررسی شده است. در آخر فصل چهارم دو نمودار رهیستوگرام که نشانگر توزیع فراوانی تفاسیر فقهی است، عرضه شده است. در فصل آخر، نمونه هایی از تفاسیر فقهی به همراه شرح حال مولف، معرفی کتاب و روش تفسیری مولف و ذکر نمونهها شامل: دو تفسیر از هریک از مذاهب شیعه امامیه و شافعیه و مالکیه و حنیفیه و نیز یک تفسیر معروف از زیدیه را، بررسی نمودهایم.آنگاه نتیجه رساله را به همراه چندپیشنهاد در خاتمه رساله متذکر شده ایم