بررسی جایگاه ژئوپلیتیک انرژی در تأمين امنیت ملی ایران از منظر سه رویکرد امنیتملی (گسترشمحور، حفظمحور و توسعهمحور)
First Statement of Responsibility
/ علیرضا محرابی
Subsequent Statement of Responsibility
؛ يحيي صفوی، حسين مهديان
GENERAL NOTES
Text of Note
رتبه علمي- پژوهشي
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
ژئوپلیتیک انرژی ایران در دو بعد ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک، قابلیت بالقوه تأمين منافع و امنیت ملی کشور را دارا میباشد. در بعد ژئواکونومیک، ایران بهعنوان دومین دارنده نفت و گاز جهان، ظرفیت تبدیل شدن به یکی از اصلیترین شرکای انرژی مصرفکنندگان بزرگ نفت و گاز جهان را دارد. در بعد ژئواستراتژیک نیز ایران در موقعیتی قرار دارد که میتواند در امنیت انرژی منطقهای و جهانی نقشی محوری ایفا نماید. موارد یاد شده باعث افزایش قدرت ژئوپلیتیک در راستای تأمين امنیت ملی کشور میگردد. در بین عناصر تعیینکننده سرنوشت کشور ایران، عوارض مثبت و منفی ژئوپلیتیک همواره حضوری پررنگ داشتهاند. هماکنون نیز یکی از مهمترین متغیرهای ژئوپلیتیک مؤثر بر سرنوشت کشور، متغیر انرژی میباشد و یکی از راههایی که ایران میتواند ضریب امنیت ملی خود را افزایش دهد، توجه به سیاست خارجی مبتنی بر امنیت انرژی است.استدلال اصلی این مقاله که با روشی توصیفی- تحلیلی بررسی گردیده، این است که اگر در سطح تصمیمگیری کلان، از بین رویکردهای امنیت ملی کشور یعنی رویکردهای گسترشمحور، حفظمحور و توسعهمحور، اولویت به رویکرد امنیت ملی توسعهمحور برای تعامل بیشتر با نظام جهانی داده شود در آن صورت است که میتوان از طریق یک دیپلماسی انرژی منسجم و قوی، از ژئوپلیتیک انرژی در راستای توسعه قدرت ملی و تأمين امنیت ملی بهره جست.