#تهیه نقشه پراکنش آلودگی فلزات سرب، کادمیم و نیکل در اراضی کشاورزی جنوب تهران با استفاده از زمین آمار وGIS
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
#۹۵ ص.: جدول، نمودار
Specific Material Designation and Extent of Item
1
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
#خاک دریافتصکننده اصلی هزاران نوع ضایعات و مواد شیمیایی مورد مصرف در جامعه امروزی میصباشد .عناصر سنگین بخش مهمی از این آلایندهصها را تشکیل میصدهند از این رو دستیابی به تصویر کلی از پراکنش عناصر سنگین در حاشیهصی شهرهای بزرگ که زیر کشت محصولات باغی و زراعی نیز قرار دارند امری ضروری جهت مدیریت مناطق آلوده است .در همین راستا زمین آمار یکی از روشصهایی است که امروزه در جهت بررسی تغییرصپذیری مکانی ویژگی های خاک بکار میصرود .در این مطالعه از روش شبکهصبندی منظم با فواصل 1000 در 1000 متر تعداد 196 نمونه خاک از تقاطع بین خطوط و عمق0 - 30سانتیصمتری برداشته شد .نمونههای مرکب حاوی حدود3 کیلوگرم خاک جهت آنالیز به آزمایشگاه منتقل شدند .اندازهصگیری عناصر سرب، نیکل و کادمیم به دو صورت، فرم قابل جذب و اندازهصگیری کل انجام گرفت و قرائت غلظت عناصر فوق و اندازه صگیری کل با کمک دستگاه جذب اتمی صورت گرفت .متوسط غلظت کل عناصر سرب و نیکل به ترتیب 19/24 و 7/80 میلی گرم بر کیلوگرم خاک و متوسط غلظت قابل جذب سرب و نیکل به ترتیب 7/2 و 8/0 اندازهگیری شد .بهترین مدل واریوگرام برای فرمصهای قابل جذب و کل عناصر نیکل و سرب مدل کروی بود .در این تحقیق از تخمینصگرهای زمین آماری کریجینگ و عکس فاصله وزنی در برآورد تغییرات مکانی استفاده گردیدکه با توجه به واریانس تخمین دو روش مورد استفاده، تخمینگر کریجینگ برای دو متغیر سرب و نیکل میانگین خطا و ریشه میانگین مربعات خطای کمتری نسبت به تخمینگر عکس فاصله (Idw) با پارامترنمای متفاوت نشان داد، بنابراین بر اساس روش کریجینگ پهنه بندی غلظت عناصر مورد مطالعه صورت گرفت .بر اساس مطالعه انجام شده اراضی جنوب تهران از نظر نیکل کل در حد سمیت و از نظر سرب کل در آستانه آلودگی قرار نداشتند .بیشتر تمرکز آلودگی در نواحی شمال و شمال شرقی منطقه در اطراف اتوبان تهران- قم و آزادگان مشاهده شده است . .اراضی کشاورزی جنوب تهران از نظر غلظت کل عنصر نیکل کل 6/825هکتار بالاتر از حد آلودگی و 64/3896هکتار در آستانه آلودگی بود . 44/4173هکتار از اراضی بیشترین تجمع سرب کل را نشان داد .این اراضی در شمال و شمال شرقی منطقه جایی که در نزدیکی بزرگراه آزادگان و خلیج فارس، در مرکز منطقه مورد مطالعه در حاشیه رودخانه کن و نیز در جنوب شرقی در مجاورت اتوبان کهریزک قرار دارند .علت بالا بودن عنصر سرب در نواحی حاشیه اتوبان را میصتوان به ورود سرب ناشی از سوخت بنزین در این نواحی نسبت داد و نیز علت عمده بالا بودن نیکل را به فعالیتهای صنعتی و ورود فاضلاب و پسابهای صنعتی به خاکهای منطقه مورد مطالعه نسبت داد.