NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص. ۱۸۰ - ۱۸۳؛ همچنین به صورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
علوم حدیث(گرایش کلام و عقائد)
Date of degree
۹۲/۸/۲۹
Text preceding or following the note
۱۸
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
موضوع اصلی این تحقیق نقد و ارزیابی مدل حکمرانی خوب است. این اصطلاح تعبیری جدید از مفاهیمی نظیر دموکراسی، حقوق بشر، پاسخگویی، مشارکت و حاکمیت قانون بوده که با ارایه قالبی جدید تلاش در جمع آوری این ارزش ها به طور یکجا دارد، و یکی از معروف ترین مدل های پیشنهادی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول برای توسعه کشورها بوده و مورد حمایت بزرگترین سهام دار و مؤثرترین عضو یعنی آمریکا است. این دو نهاد به مرجعی برای تعیین میزان توسعه یافتگی کشورها تبدیل شده و بخش مهمی از اعتبارات و وام های خود را منوط به تحقق این مدل در کشور وام گیرنده نموده اند. در حالیکه مدل های پیشنهاد داده شده برای توسعه توسط این دو نهاد پیش از این غالبا با شکست مواجه شده و خسارات عظیمی را متوجه کشورهای در حال توسعه نموده است، این تحقیق به ارزیابی این مدل از منظر کارایی عملی و مفید بودن پرداخته و نظریه های پشتیبان آن مانند نظریه لیبرال دموکراسی، سکولاریسم، اومانیسم را توصیف و نقد کرده است و نتیجه گرفته که این مدل با مبانی،اصول و اقتضائات اسلامی در قرائت حد اکثری از دین ناسازگار است و تنها می توان ازبرخی مؤلفه های آن به صورت منقطع از مدل و به عنوان یک گزاره ناقص استفاده نمود. مؤلفه های آن شامل قانون گرایی، شفافیت، حق اظهار نظر و پاسخگویی، ثبات سیاسی و عدم خشونت، اثربخشی، کیفیت مقررات، مبارزه با فساد است. از نظر این تحقیق اهداف مد نظر این مدل برای توسعه همه جانبه مادی و معنوی مورد نظر اسلام کافی نیست براین اساس در فصل پایانی با چینش مبانی، اهداف و اصول، ساختار، محتوا، کارکرد حکمرانی در اسلام مدل اولیه حکمرانی اسلامی پیشنهاد داده شده است. اهم مبانی شامل واقع نمایی معرفت و ارزش حس، خیال و عقل و برتری وحی به عنوان منابع معرفت. توحید در ربوبیت و ولایت ، حاکمیت و مالکیت خداوند، نیازمندی وجود انسان، آزادی و عدم بندگی غیر خدا، مسئولیت و تربیت پذیری انسان، مطلق و جاودانه و عقلانی بودن ارزش های اخلاقی. حاکمیت قوانین الهی در جامعه و ...اهداف کلان شامل پیشرفت و توسعه فکری وعلمی، معنوی و اخلاقی، پیشرفت در سبک زندگی مؤمنانه، عادلانه و کریمانه در همه ساحت های زندگی جمعی و...اهم اصول شامل حفظ بیت المال، مبارزه با فساد کارگزاران حکومتی، توجه به حال فقرا و فقر زدایی، وحدت جامعه، مقبولیت نظام و رضایت عمومی جامعه، بصیرت و هوشمندی راهبردی در عرصه بین الملل، تولید گرایی، گردش نخبگان و...؛ مدل حکمرانی اسلامی نیز شامل ساختار با مؤلفه های ولایت فقیه، مردم، قوای سه گانه، مرجعیت و نهادها، محتوای حکمرانی؛ محتوا با مؤلفه های عقلانیت مهذّب، ایمان و اخلاق، عدالت و سبک زندگی مؤمنانه؛ کارکرد با مؤلفه های فرهنگی ، سیاسی، اقتصادی، امنیتی و قضایی، محیط زیستی، می باشد. پنج متغیر اصلی و هشت شاخص کلان عناصر و مؤلفه های مدل را به یکدیگر پیوند داده قابلیت ارزیابی فعالیت ها را عینیت و تحقق می بخشد. متغیر های اصلی شامل انسجام، هم گرایی و هم افزایی بین ارکان حکمرانی؛ اعتماد ارکان حکمرانی به یکدیگر؛ فرآیند انتخاب اصلاح و نظارت برحکومت؛ توسعه ظرفیت ها، سیاست ها و اقدامات در راستای پیشرفت و تعالی همه جانبه؛ حاکمیت و توسعه ی ارزش های اسلامی در فرآیندها شاخصها نیز شامل: مشارکت؛ هم گرایی، قانون گرایی و عدالت محوری؛ علم و عقل گرایی؛ شفافیت؛ شایسته سالاری؛ امر به معروف و نهی از منکر؛ کاهش فساد؛ پاسخگویی؛ استقلال و عزّت اسلامی؛ رشد و تعالی مستمر؛ اثر بخشی؛ اخلاق محوری و سلوک اسلامی؛ رعایت محرومین؛ کاهش و محو فقرمی باشد.