کلید واژه:نظریه تفسیری، شیخ مفید، مبانی تفسیری، روش تفسیری، گرایش تفسیری، قلمرو تفسیر
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص.۱۵۸ - ۱۵۳ ؛ همچنین بصورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
، علوم حدیث(گرایش تفسیر اثری(
Date of degree
1391/08/18
Body granting the degree
، دانشکده علوم حدیث(قم(
Text preceding or following the note
۱۹
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
مفید صاحب مکتبی غنی و کامل در تفسیر بوده و تقریبا تمامی روش های مرسوم در تفسیر مورد استفاده وی قرار گرفته است .به جرات می توان او را پیرو مکتب تفسیر اجتهادی و عقل گرایی دانست که با تمسک به آیات محکم قرآن کریم و روایات صحیح منقول از معصومین(ع( و علوم مرسوم در آن روزگار، تفسیری کامل و همه جانبه از قرآن ارائه داده و با استفاده بجا و عالمانه از منابع مورد قبول خود، روشی نو را در تفسیر پایه گذاری نموده است .شخصیت بارز کلامی او باعث نشده است که از منبع عقل افسار گسیخته بهره برد بلکه او شرع را راهنمای عقل در روش اندیشیدن و استنتاج درست می داند از این رو تفسیر به رای در دیدگاه او جایی نداشته و استفاده از آن موجب بی اعتباری قول مفسر می گردد .اما منابع شرعی نیز بدون نقد و بررسی سند و محتوا و سنجش با قطعیات قرآنی، روایی و حتی عقلی مورد استدلال او نیست .او را می توان موسس کامل ترین و بی نقص ترین و بهترین روش تفسیری در میان مسلمانان دانست .از جمله مبانی او در تفسیر می توان به پذیرش وحیانیت قرآن، نزول تدریجی، اعجاز صرفه قرآن، عدم وقوع زیاده و نقصانی در آیات قرآن، حجیت ظاهر و باطن آن، امکان عام تفسیر برای غیر معصوم، نسخ حکمی و بقای قرائت و وجود آیات و سور مکی و مدنی در قرآن اشاره نمود .مرزبندی امروزی در تعیین قلمرو تفسیر در آرای او قابل ردیابی نبوده ولی می توان حدس زد تاویل و جری و تطبیق نیز در محدوده فعالیت تفسیری وی قرارداشته و مرزبندی مشخص امروزی را مانند معاصرین خود رعایت نمی کرده است