اجازه حدیث: تاریخ، تطور و نقش آن در نشر حدیث و پالایش آن
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/محمد رضا شهبازی
Subsequent Statement of Responsibility
؛استاد مشاور: محمد کاظم رحمانستایش
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشکده علوم حدیث (شهرری)
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۸۶
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
ح، ۳۳۷ ص
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص.۳۳۴ - ۳۰۴ ؛ همچنین به صورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Body granting the degree
، دانشکده علوم حدیث (شهرری)
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
حدیث پس از قرآن کریم دومین منبع شرعی و آموزه های اخلاقی است .کلام معصومین(ع)با توجه به عصمت حجیتشان از اهمیت خاصی برخوردار است .مسلمانان با توجه به این اهمیت، در آغاز در جهت حفظ کلام معصوم، نقل آن و عمل به آن اهتمام ورزیدند .در دوره حضور معصومان(ع)، مسلمانان کلام ایشان را مستقیما دریافت و نقل می کردند و در برخی موارد نیز حدیث را با یک یا چند واسطه دریافت می کردند.اما پس از دوره حضور، تنها راه دستیابی به کلام معصوم، شنیدن احادیث از راویان حدیث بود.با توجه به زیاد شدن واسطهها و راهیابی احادیث دروغ به مجموعه روایات و برخی مشکلات طبیعی، مسلمانان بر آن شدند تا از راستگو بودن راویان و وثاقت آنان مطمئن شوند و برای جلوگیری از ورود دیگر مطالب به حوزه احادیث و حفظ و صیانت آن، قوانین و قواعدی را بنیان نهند و راههای متعددی را برای نقل حدیث وضع کنند.اجازه یکی از راههایی است که مسلمانان برای نقل حدیث برگزیدند.اجازه کلامی است که از سوی اجازه دهنده صادر می شود و بر اساس آن اذن روایت کردن روایات خویش را، بعد از اطلاع دادن از مرویاتش صادر می کند.اجازه تقسیمات گوناگون دارد؛ با توجه به اجازه دهنده به معین، نا معین، مجهول، معدوم، طفل، مجنون، کافر و معلق و مشروط تقسیم می شود.با توجه به چیزی که به آن اجازه داده می شود به معین، نا معین، مجهول، تحمل نشده و مجاز تقسیم می شود.برخی اجازات، شفاهی و برخی کتبی است .اجازات کتبی از نظر اندازه و حجم مطالب، به مختصره، متوسطه و کبیره تقسیم می شود.نخستین اجازه را به لحاظ تاریخی، اجازه سلیم بن قیس هلالی برای ابان بن ابی عیاش درباره نقل کتاب سلیم دانستهاند.پس از آن اجازه گرفتن و اجازه دادن اجازه متداول شد و در قرن سوم و چهارم به اوج خود رسید.تا قرن چهارم بیشتر اجازات به صورت شفاهی بوده است؛ ولی پس از آن بیشتر به صورت کتبی صادر شده است.هر چند امروزه نیز اجازه صادر می شود، ولی اهمیت و جایگاه خود را از دست داده است.بسیاری از عالمان و محدثان صدور اجازه را پس از تدوین احادیث در کتب و مصنفات، برای تیمن و تبرک می دانند؛ ولی برخی دیگر آن را، حتی در دوران ما، لازم و ضروری می شمارند .اجازات فواید زیادی دارد.از این جمله می توان به اتصال اسناد به احادیث معصومان(ع)و ذکر حدیث با سند، ارائه فهرست آثار و تالیفات عالمان و مشایخ، ارائه اطلاعاتی درباره تراجم و شرح حال ایشان، انتساب کتاب به مولف، مشخص کردن رواج کتابها در دوره های مختلف و ...اشاره کرد