GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
آغاز موجود: به خدمت آورد پادشاه حقیقت پرسید سقا ابتدا تا انتها به عرض رسانید و آن بیمروت همان به سقا دعوی ده اشرفی و انگشتر داشت.
Text of Note
انجام موجود: دید که سری برهنه کرده چیزی مینویسد از عقبش درآمد و سرش را به دندان گرفت. میر گفت هنوز از مغز خر خوردن سیر نشدهای.
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
مقدمه مولف از آغاز نسخه افتاده اما چند جا او به احوال خود اشاره کرده که اکثر آنها هم مربوط به سفرش به هند است: «محمدحسین پسر کوچک خواجه مذکور (خواجه درویش محمد کلانتر حومه شیراز) به هند آمده نوکر خان زمان شد. خان را پادشاه لشکر عظیمی همراه داده به جنگ دکنی و تاخت ولایت بیجاپور مقرر فرمود. راقم این حروف که در سلک منصبداران و بندگان درگاه خلایق پناه منسلک است از همراهان خان مشارالیه بود. چون از بیجابور لشکر دکنی آمد و به حوالی عساکر پادشاهی رسید» (ص ۳۵۳-۳۵۴) و «دیگر راقم این حروف در سفر هندوستان از بنارس به اکبرآباد میآمد و در اثنای راه به سرایی رسید» (ص ۳۹۶).
Text of Note
مولف مدتی نیز در شیراز میزیسته است (ص ۲۰۶).
Text of Note
وی اشعار زیادی هم از خود نقل کرده است.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات نسخه:
رکابه نویسی:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نستعلیق.
Text of Note
عناوین و نشانیها شنگرف.
Text of Note
معمولا بر فراز کلمات آغازین هر حکایت خط شنگرف رنگی کشیده شده است.
Text of Note
بین پارههای اشعار سه نقطه مثلثی شنگرف.
Text of Note
دارد.
Text of Note
حنایی آهار مهره.
Text of Note
میشن قهوهای. قطر: ۳/۱.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
3
Text of Note
آغاز نسخه ۳ برگ معرفی کتاب از باستانیراد.
Text of Note
جزوها ۸ برگی.
Text of Note
آثار سطرانداری در بعضی از برگها باقیمانده است (با مسطر).
Text of Note
در حاشیه صفحات هم یادداشتهای مطالعه او بسیار نوشته شده است.
Text of Note
نشان صحاف در گوشه بالای سمت راست ورق وسط هر جزو (به صورت خط کوچک مورب و مشکی).
PROVENANCE NOTE
1
Text of Note
خریداری از حسینعلی باستانیراد در مهر ۱۳۴۸ش.
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
این عناوین در این نسخه دیده میشود:
Text of Note
فصل دویم: در بیان بعضی از حکایات فرج بعد از شدت (ص ۳۹).
Text of Note
فصل سیوم: در بیان حکایات متفرقه که از هر کتاب انتخاب نموده و از هر کس شنیده و ذکر هر کدام از آن مشتمل است بر یک گونه فایده و نصیحت و تجربه و از بعضی حکایات آن طبیعت را انتعاش و شکفتگی حاصل آید و لحظهای به مطالعه آن فرحی دست دهد (ص ۹۷)
Text of Note
فصل چهارم: در بیان فراست و لطایف قاضیان و فقیهان و واعظان و تدبیرات پسندیده معبران و احکام برگزیده منجمان و بعضی از لطایف و ظرایف به رتبه مشایخ و طبیبان و شاعران (ص ۱۶۸).
Text of Note
شامل این بخشها:
Text of Note
- ذکر فراست حکما و اطبا و لطایف و ظرایف ایشان (ص ۱۸۱).
Text of Note
- مذکور تعبیرات معبران (ص ۱۹۲).
Text of Note
- مذکور لطایف و ظرایف شعرا و سخنان بدیهه ایشان (ص ۲۰۱).
Text of Note
- مذکور لطایف عارفان (ص ۲۰۸).
Text of Note
فصل پنجم: در احکام عجیبه از علم غریبه شانهبینان (ص ۲۰۹).
Text of Note
فصل ششم: در بیان سخنان با رتبه دیوانگان و ذکر فراست و شعور طفلان دانشمند سرشت و حرفهای غلامان و ظرایف و لطایف هر کدام از ایشان (ص ۲۲۳). شامل:
Text of Note
- ذکر سخنان اطفال صاحب شعور و لطایف ایشان (ص ۲۳۰).
Text of Note
- مذکور لطایف و ظرایف غلامان و سخنان به موقع ایشان (ص ۲۳۹).
Text of Note
فصل هفتم: در حکایات زنانه عاقله و سخنهای به موقع بامزه و لطایف خاطر خواه ایشان و ذکر مکر و فریب ناقص عقلان آن طایفه و ظرایف آنها (ص ۲۴۳).
Text of Note
فصل هشتم: در نقل سخنان مدعیان نبوت و گفتار ابلهان و حرفهای سادهلوحان و کارهای دزدان و مهمانی بخیلان و طمع گدایان و هزل و ظرافت هر کدام از ایشان (ص ۳۳۵). شامل:
Text of Note
- مذکور سخنان مدعیان نبوت (ص ۳۷۶).
Text of Note
- بیان کارهای دزدان و ظرافت ایشان (ص ۳۷۹).
Text of Note
- ذکر مهمانی بخیلان و طمع گدایان و ظرافتهای ایشان (ص ۴۰۳).
Text of Note
فصل نهم: در ذکر سخنان کران و کوران و عوران و احولان و لطایف آنها و بعضی از ظرافتهای هر کس (ص ۴۲۰). شامل:
Text of Note
- مذکور احولان و عوران (ص ۴۲۴).
Text of Note
- بیان لطایف و ظرایف هر کس (ص ۴۲۵).
Text of Note
علاوه بر عناوین بالا بنا بر فهرست باستانی راد (در آغاز نسخه) این حکایات نیز راجع به سلاطین صفوی و شعرای معاصر و امرا و بزرگان ایران در کتاب درج شده است:
Text of Note
۱. حکایت سوداگر اصفهانی و زن عیار و یارانش و تدبیر شاه عباس در یافتن جواهرات بازرگان (ص ۸).
Text of Note
۲. حکایت مرد جواهری و دزدیدن رفقا ازو و تدبیر شاه عباس در یافتن دزدان (ص ۱۳).
Text of Note
۳. حکایت حاکم کاشان و شکایت نداف (ص ۳۲).
Text of Note
۴. حکایت سپاهی که از خراسان به تبریز میرفت (ص ۱۲۸).
Text of Note
۵. سیاست شاه عباس قاضی غلامعلی اصفهانی و پسرش نورا را به جهت رشوه گرفتن (ص ۱۷۵).
Text of Note
۶. حکایت شاه طهماسب و قاضیزاده کرهرود (ص ۱۷۳).
Text of Note
۷. حکایت شاه صفی و حکم محمود شانهبین خراسانی در شکست عثمانیان در ایروان و انتحار سرعسکر (ص ۲۲۰).
Text of Note
۸. عیاشیهای شاه عباس و لطیفهگوئی شاه با محبوبه و مطرب خاص خود لاله خاتون (ص ۳۲۲).
Text of Note
۹. شاه عباس و گل عنایت مسخره دربار (ص ۲۸۸).
Text of Note
۱۰. راجع به دزدانی که در اردوی عثمانیها بوده و اسب سربازان را کشته و برای شاه عباس جاسوسی میکردهاند (ص ۳۸۸).
Text of Note
۱۱. راجع به صوفیان عراق و ستایش شیخ صفی در مجالس و حلقه ذکر و اوراد خود و خلیفه آنان (ص ۳۲۴).
Text of Note
۱۲. راجع به صفی قلی خان پسر امام قلی والی فارس (ص ۲۳۴).
Text of Note
۱۳. حکایت فصل گل کاشان و روزهای شنبه و میر قدرت شاعر کاشی (ص ۲۳۹).
Text of Note
۱۴. حکایت ملک طیفور در کاشان (ص ۲۸۸).
Text of Note
۱۵. حکایت غنی تفرشی (ص ۲۸۹).
Text of Note
۱۶. لطیفهای چند از حکیم شفایی اصفهانی (ص ۱۸۴، ۲۰۳، ۳۲۰).
Text of Note
۱۷. حکایت غیاثای حلوائی و نظامای مگس شیرازی (ص ۴۲۵).
Text of Note
۱۸. حکایت ملا حاتم شاعر کاشی و حالات او (ص ۲۰۲).
Text of Note
۱۹. حکایت معزی قهستانی (ص ۲۰۴).
Text of Note
۲۰. ملا محمد صوفی (ص ۲۰۶).
Text of Note
۲۱. ملا فریبی و خود مولف (ص ۲۰۶).
Text of Note
۲۲. شاعر کور اعمی تخلص قمی (ص ۴۲۴).
Text of Note
۲۳. شاعر درویش دهکی و ادعای پیغمبری او (ص ۲۰۲).
Text of Note
۲۴. شاعر مظفر هروی و ملک حسین کرت (ص ۲۰۶).
Text of Note
۲۵. شاعر شمس دده و کارهای او در هند و شعرش (ص ۲۹۰).
Text of Note
۲۶. محبوبه شاعره شیرازی نهانی تخلص و شعر او (ص ۲۴۶).
Text of Note
۲۷. راجع به میر شمس هروی (ص ۲۳۵).
Text of Note
۲۸. راجع به معزالملک اردستانی و طراریها و کارهای عجیب او (ص ۱۲۱، ۱۲۵، ۱۲۷).
Text of Note
۲۹. راجع به حاجی اسد بیگ تبریزی خالوی امامقلی خان والی فارس و حالات او (ص ۳۴۶).
Text of Note
۳۰. راجع به داود خان برادر امامقلی خان (ص ۳۵۰).
Text of Note
۳۱. راجع به الهویردی خان والی فارس (ص ۳۵۱).
Text of Note
۳۲. راجع به خواجه درویش محمد کلانتر حومه شیراز و کارهای احمقانه او (ص ۳۵۲).
Text of Note
۳۳. حالات میر ابو محامد شیرازی و سادهلوحیهای او (ص ۳۴۹).
Text of Note
۳۴. حالات شاه خلیلالله یزدی و کارهای عجیب و رفتارهای او (ص ۳۶۱ - ۳۶۶).
Text of Note
۳۵. بهرام بیگ پسر سلطانعلی بیگ اردوبادی و نوکر شدن او نزد امامقلیخان در شیراز و داروغگی خنج (ص ۳۷۵).
Text of Note
۳۶. طراریهای کمال رنگریز اصفهانی (ص ۳۹۸).
Text of Note
۳۷. شاه حسین بیگی و طراریها و دزدیها و کارهایی که در گرمسیرات فارس کرده (ص ۴۰۰).
Text of Note
۳۸. حالات مردم فارساین قزوین (ص ۳۹۱).
Text of Note
۳۹. سفر آقا تقی همدانی به هند و نوکر شدن او نزد مولف و حالات او (ص ۳۷۴).
Text of Note
۴۰. راجع به اسکندر لودی و حالات او (ص ۵۷).
Text of Note
۴۱. راجع به ملک عنبر غلام نظامشاه دکنی والی دولتآباد و فطانت او (ص ۳۳).
Text of Note
۴۲. راجع به نظامشاه والی دکن (ص ۳۶).
Text of Note
۴۳. راجع به سید مبارک حاکم حویزه (ص ۹۸).
Text of Note
۴۴. راجع به مقرب خان و اکبر شاه (ص ۱۸۱، ۱۸۷).
Text of Note
۴۵. راجع به یوسف شاه کشمیری (ص ۲۱۰).
Text of Note
۴۶. راجع به بیرام خان ترکمان ملقب به خانخانان (ص ۱۷۳).
Text of Note
۴۷. راجع به کردیسم بن ابراهیم کردی (ص ۶۰).
Text of Note
۴۸. راجع به قاضی محمد هروی و لطائف او (ص ۱۷۴).
Text of Note
۴۹. راجع به بشیر بریان پز شیرازی و کارهای طرارانه او (ص ۴۳۲).
Text of Note
۵۰. راجع به میر نورالله و محمدباقر منشی شیرازی (ص ۴۳۵).
Text of Note
۵۱. راجع به شیخ فیضی و عرفی شیرازی (ص ۲۰۷).
Text of Note
۵۲. راجع به شیخ فیضی و پسر خان عالم (ص ۲۰۷).
Text of Note
۵۳. راجع به حسن خان بیگ عمری صاحب صوبه کابل (ص ۲۱۶).
Text of Note
۵۴. راجع به خاف و مردم آن جا (ص ۲۱۴).
Text of Note
۵۵. راجع به یکی از اعزه قزوین که در هند به مرتبه امارت رسید و کارهای او و سخنانش (ص ۳۴۲).
Text of Note
۵۶. راجع به ذوالفقار خان ایلچی شاه عباس و مکالمه و جواب خردمندانه او به خواندگار روم (ص ۲۸۸).
Text of Note
۵۷. راجع به گلپری فاحشه اصفهانی (ص ۳۲۸).
Text of Note
۵۸. راجع به شاجی فاحشه هندی (ص ۳۳۰).
Text of Note
۵۹. راجع به غوریها و حماقت و ابلهی آنان (ص ۳۴۷).
Text of Note
۶۰. راجع به شاه طاهر ادکنی و اخلاق و رفتار بزرگوارانه و افتخارآمیز او در هند (ص ۲۸۹).
Text of Note
۶۱. راجع به ریش تراشیدن اکبر شاه هندی و ابوالقاسم بیگ (ص ۳۵۸).
Text of Note
۶۲. آمدن حاجی وقاس از ماوراءالنهر به هند و خدمت آصف خان پسر اعتمادالدوله (ص ۳۷۴).
Text of Note
۶۳. مسافرت مولف از بنارس به اکبرآباد و وقایع او (ص ۳۹۶).
Text of Note
۶۴. راجع به گرانی و قدر اسب در ملک دکن و عادلشاه والی بیجاپور و حکایاتی در این مورد (ص ۴۰۱).
Text of Note
۶۵. حکایات متعدد درباره چند تن از معاریف شانهبینی و مهره آنان که کارهای آنها را آنچه خود شاهد بوده و یا شنیده آورده (ص ۲۰۹).
Text of Note
۶۶. حکایت میرزا میران شاه ابن امیر تیمور و محمد شیرین مغربی و کمال مجید (ص ۲۰۵).
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۵۴۴-۵۴۷.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
مجموعه داستانها و اشعار و حکایات مختلف است که از لحاظ تاریخ اجتماعی و مردمشناسی دوره صفوی اهمیت دارد.