عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Country Code
IR
Number
۱۰-۲۶۷۰۴
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
COUNTRY OF PUBLICATION OR PRODUCTlON
Country of publication
IR
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
شرح مشاعر
First Statement of Responsibility
/ از: محمد دنبلی پسر عبدالرزاق دنبلی ( -۱۲۴۳ق)
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۲۴۲ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
وزیری ۱۱*۱۵ سم.۴۱۶ص.۱۸ س.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
الحمد لله رب العالمین و الصلوه و السلام علی نبیه و وصیه و آله و اولاده المطهرین و بعد لما کان هذا الفقیر الحقیر اقل الطلبه خادم الطلاب حاوی الاوراق محمد بن عبدالرزاق بن نجفقلی الدنبلی التبریزی فی اوان التحصیل ناظرا الی کتب الحکمه سیما بالامور العامه و الالهی شائقا بمطالعه مطالبها کماهی.و کان مذاق صدرالمحققین و رئیس المدققین فی مذاق القوم احلی و روس مسائله اجلی.و صدق مضامین فقراته فی الاشتهار کالشمس فی رابعه النهار...فاردت امضآء النظر بکتابه المسمی بالمشاعر قال المصنف نحمد الله و نستعین بقوته ای بقدرته...قوله و بکلمه عطف علی قوله بقوته...
Text of Note
...و اتصل اوله بآخر دائره الوجو و انه مفیض الخیر و الجود قد تمت الرساله الشریفه المسماه بشرح المشاعر یوم الثلثا سبعه عشر من شهر محرم الحرام من شهور سنه اثنی و اربعون و ماتین بعدالالف من الهجره فی ید جانی الفانی (کذا) محمد بن عبدالرزاق بن نجفقلی الدنبلی التبریزی فی 1242.
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
مرحوم تربیت این کتاب (ن ش 1869) را در کتابخانه مجلس دیده و در دانمندان از آن یاد کرده و آن را به اشتباه تالیف عبدالرزاق بیک (پدر مولف) دانسته.ابن یوسف نیز عینا گفته تربیت را تکرار کرده‌اند (ش 915 فهرست 3 قدیم تالیف مرحوم ابن یوسف).در ذریعه یاد نشده.مولف این شرح دیوانی نیز دارد (ذریعه، 9/585). در جای دیگر از ذریعه (11/323) این دیوان از بهاء‌الدین محمد آقا فرزند عبدالرزاق بیک دانسته شده و مولف ذریعه نوشته‌اند وی: «فرزند عبدالرزاق بیک و صاحب دیوان است و دارای فرزندانی بوده و از آن جمله حسینقلی آقا معاصر ریاضی طبیب».محمد حسن منشی اشتهاردی پسر میرزا عبدالکریم مورخ (دستیار میرزا رضی تبریزی در تالیف زینه التواریخ) که رساله‌ای در شرح حال دنبلیان نوشته و خود نیز چندی در خدمت بهاء الدین آقا (برادر مولف شرح مشاعر) به هنگام حکومت وی در اصفهان به سر برده.در ذیل شرح حال عبدالرزاق بیک نویسد: عبدالرزاق بیک دو پسر داشت یکی را نام حاجی محدآقا که در مبادی حال ترک قیل و قال و جاه و مال کرده به اسلوب تجرد و تفرد از ابنای زمان گوشه عبادت گرفت و توشه قناعت...و دیگر گوهر آن صدف گرانبها بهاء‌الدین آقاست».سپس درباره فرزند دوم (بهاء‌الدین آقا) نویسد «از طرف پادشاه قاجار حکومت‌های مختلف داشته و چندی حاکم اصفهان بوده و هنگامی که برای دیدن شاه از اصفهان به دارالخلافه رفته، بدرود گفته و از او سه پسر مانده به ترتیب: علی آقا، حسینقلی آقا و مرتضی آقا نام دارند (تذکره الدنابله نسخه خطی کتابخانه مجلس، ص 187 و 189). از نوشته تذکره الدنابله به دست می‌آید که محمد آقا پسر عبدالرزاق «و مولف این کتاب» از آغاز گوشه نشین بوده و در معرض مناصب دولتی نبوده و شاید فرزندی نیز نداشته.بنابراین نوشته ذریعه که: «پسر عبدالرزاق بیک، بهائ‌الدین محمد آقا حاکم تبریز و دارای دیوان شعر و چندین فرزند بوده» (11/323) از چند نظر نادرست است.
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
کاتب این نسخه گویا نسخه اصل و به خط مولف است.تاریخ کتابت سال درگذشت عبدالرزاق بیک و یا یک سال بیش از سنه درگذشت او کتابت شده.و این همان نسخه است که مرحوم تربیت آن را خط و تالیف عبدالرزاق بیک گمان برده.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات جلد:
Text of Note
خط: نسخ شکسته نستعلیق
Text of Note
بر بالای متن خط قرمز کشیده است.
Text of Note
چرم مشکی بدون مقوا.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
Text of Note
بر کنار برخی از صفحات توضیحات لغوی و غیر لغوی نوشته شده است.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۵۶۶-۲۵۶۸.
Name of source
نک: ذریعه، 9/985 و 1083 و 11/323؛ دانشمندان آذربایجان، ص 353-357؛ مجلس، ش 915؛ فرهنگ سخنوران، ص 557؛ تذکره الدنابله، مجلس، ش 8345، ص 174-192.
Name of source
(مربوط به پدیدآور): درباره عبدالرزاق بیک دنبلی متخلص به مفتون پسر نجفقلی بیک دنبلی، نک: تذکره الدنابله از محمد حسن بن عبدالکریم منشی اشتهاردی؛ ریاض الجنه زنوزی؛ سبک‌شناسی بهار، ج 3؛ فرهنگ سخنوران؛ مجلس، ش 915 حدائق الادباء.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
دنبلی در دیباچه شرح مشاعرچنین گوید: «صدرالمتالهین در مشاعر برای رعایت اختصار، شرح و تفسیر مطالب را به دیگر مولفات خود مانند شواهد الربوبیه، اسفار و مبدء و معاد مطالبی احالت کرده لذا من بر آن شدم که موارد مبهم و نیازمند به شرح و تفصیل را در این جا روشن سازم و تفسیر کنم تا مردم کوتاه همت این دوران از مراجعه به کتاب‌های مبسوط بی نیاز گردند». تقریبا نیمی از این کتاب، شرح دیباچه مشاعر است و دنبلی صفحات بسیاری از حیوه النفس شیخ احمد احسایی و مفاتیح الغیب صدرا و ثمره الفواد قطب‌الدین لاهیجی و رساله او در تحقیق عالبم مثال عینا نقل کرده و رساله اخیر را با دیباچه آورده.یکجا نیز این بیت شعر را از خود آورده: چند از خواب گران مرگ می‌‌پرسی مپرس/دیده عقل تو نشناسد رگ این خواب را (گ 76 الف نسخه حاضر) در جای دیگر پس از نقل چند سطر از عبارات شیخ احمد احسایی در عقائد گوید:" «و ما ذکره الشیخ معتمدی و اعتقادی و دینی و ایمانی فاشهدوا بهذا الجانی الفانی محمد یا اخوانی یوم یقوم الاشهاد».دنبلی در پایان این شرح چند صفحه از مشاعر را عینا نقل کرده و کتاب را پایان داده و به نوشته خود او، در 17 محرم 1242ق از تالیف آن فراغت یافته است.
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
فلسفه
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۸۶۹
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20121103
ELECTRONIC LOCATION AND ACCESS
Date and Hour of Consultation and Access
06-00542.pdf
فهرستنویسی قبلی
MF
87856
1
Y
