GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
شکر و سپاس بی حد و قیاس مر صانعی را... .
Text of Note
... والا دانسته بعفو در گذرند.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
تحریری متوسط معمول هندوستان.
Text of Note
برخی از صحایف جدول پنج خطی از مرکب سیاه و سرخ دارد. اشکال نجومی را با رنگ های سرخ و زرد و سیاه در متن ساخته اند و بعضی از انها زایل شده.
Text of Note
اصفهانی شکری آهار مهره دار معمول هندوستان.
Text of Note
ساغری سیاه فرسوده.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست، مجلد چهارم، صفحه ۲۸۹۶- ۲۸۹۷.
Name of source
مربوط به پدید اورنده: نگارنده با همه جستجویی که برای شناختن مولف این رساله کرد او را نشناخت و این رساله مشتمل بر یک مقدمه ۳ مقاله و یک خاتمه است. اینک فهرست مطالب این رساله نقل می گردد: مقاله اول معرفت مبداء سالها و تواریخ. وی در این مقاله درباره گاه شماری در ایران و مبداء تاریخ های ایران و عرب بتفصیل سخن گفته است. مقاله دوم: در معرفت افلاک وکواکب. این مقاله دارای ۱۰ فصل است. مقاله سوم: در معرفت زمین و اقسام ان به اقالیم. قسمت بزرگ و مبسوط کتاب همین بخش جغرافیا است و مولف کوشیده است همه دریه ها و دریاچه ها و شهر های اقالیم ربع مسکون ان روزگار و خاصه ایران زمین را با توصیف خصائص اب و هوا و درجات انها یاد کند. خاتمه در بیان سمت قبله. در دانشگاه کتابی است در هیئت و تقویم و جغرافیا با همین نام تحفه الملوک که مندرجات ان به طور کلی با کتاب حاضر نزدیکی و شباهت کامل دارد جز اینکه ان کتاب دارای ۴ مقاله است و سبک نثر ان از این کهنه تر می نماید. فهرست مقالات ان کتاب (بر طبق نوشته فهرست نگار) از این قرار است: اول مقاله در شناختن ترتیب فلکها و عناصر. دوم مقاله در شناختن اندازه زمین و هفت اقلیم. سوم مقاله در شناختن اندازه افلاک و ستارگان و دوری ایشان از زمین. چهارم مقاله در شناختن دریاها و چگونگی بودن با اقلیمها. کتاب حاضر با قطع نظر از مقدمه وخاتمه، از لحاظ ترتیب با نسخه دانشگاه مشابهت دارد. نک: فهرست دانشگاه، ۹ ص ۱۳۱۹- ۱۳۲۰. (ع. حائری) فهرست جلد ۷ (چاپ اول) ص ۶۳۳- ۶۳۲.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
کتابی است در معرفت تقویم و نجوم و جغرافیا، هر چند که در پایان نسخه کاتب نوشته است: « تمت کتاب تحفه الملوک بعون الملک الوهاب به تاریخ روز شنبه بسیت و ششم شهر ربیع الثانی سنه ۱۰۶۵ هجریه، محرره و مولفه حسن بن زین العابدین الملقب به ماتان غفر الله و لوالدیه و لاستادیه بمحمد و اله اجمعین الطیبین الطاهرین »، ولی مسلم است که این نسخه خط مولف نیست و کاتب از روی خط مولف نقل کرده و تاریخ را تاریخ زمان خود گذاشته زیرا مولف در صفحه ۱۱ صریحا می گوید: «از زمان هجرت پیغمبر ما(ص) تا زمان تالیف این کتاب که مسمی شده به تحفه الملوک گذشته بود نهصد و هفتاد و دو». پس این کتاب در ۹۷۲ ق تالیف شده و ۹۳ سال پس از تالیف در ۱۰۶۵ ق این نسخه برداشته شده. مولف خود در مقدمه تصریح می کند که این کتاب را برای سلطان محمود خان نوشته است که معلوم نشدکیست زیرا در ۹۷۲ ق پادشاهی که بدین نام در سلطنت بوده باشد نیست و ممکن است که کاتب نام او را تحریف کرده باشد.