GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
3
Text of Note
حمدی که حامدان ملاء اعلا و ذاکران کره غبرا ... .
Text of Note
... که بپایان رسید این گفتار.
Text of Note
تمت کتاب کشف الحق من تصانیف العلامه الحلی ۱۲۸۶ بید این بنده میرزا احمد.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ تعلیق متوسط.
Text of Note
عناوین به همان خط به سرخی نوشته شده.
Text of Note
فرنگی سفید رنگ.
Text of Note
تیماج خرمایی رنگ.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد چهارم، صفحه ۲۸۷۰-۲۸۷۱.
Name of source
(مربوط به عنوان): این کتاب در فهرست مجلس ج ۶ (چاپ اول) کتاب در امامت و مولف ان شمس الدین محمد بن علی بن خاتون عاملی عیناثی معرفی شده است. این کتاب همان حدیقه الشیعه معروف است که در حقیقت جلد دوم حدیقه الشیعه تالیف مولی احمد اردبیلی است و تنها خطبه و دیباچه مفصل ان حذف گردیده است. انچه مسلم است این انتحال بدست یکی از معاصران و نزدیکان سلطان عبدالله قطب شاه انجام یافته و در اغاز نسخه ما نام خاتون ابادی امده و مرحوم نفیسی او را مولف شناخته اند اما علاوه بر این که بر این نسبت دلیلی وجود ندارد، این انتحال از دانشمند مزبور دور است. اشکال دیگر مقام نام کشف الحق است که کاتب بدین کتاب داده و ان را از مولفات علامه حلی دانسته نسبت ان به علامه حلی (همان گونه که مرحوم نفیسی نیز توجه داشته اند) به کلی نابجاست اما دور نیست کشف الحق نامی باشد که منتحل برای این کتاب برگزیده است. خاصه این که در نسخه دیگر (که به تاریخ ۱۰۰۰ نوشته شده و ضمیمه مجموعه طباطبائی است) نیز کاتب بدین نام تصریح کرده اما از مولف ان نام نیاورده، رقم کاتب در نسخه مزبور بسیار روشن و مفصل است. (عبدالحسین حائری) جلد ۷ چاپ اول ص ۶۲۹. اینک توضیح مرحوم نفیسی که در جلد ۶ (چاپ اول ص ۶۷) امده، در اینجا نقل می شود. مولف خود در خطبه کتاب و نیز در پایان ان (ص ۴۶۲) تصریح می کند که هنگام تالیف ان در حیدر اباد (هندوستان) می زیسته و این کتاب را به نام پادشاهی که وی را ابو الموید ابو المظفر عبدالله قطب شاه می نامد پرداخته است که مراد ششمین پادشاه سلسله قطب شاهی (۱۰۲۰ - ۱۰۹۸ ق) هندوستان باشد. و از طرف دیگر مولف خود در پایان کتاب این اشعار را سروده است: شکر حق را که این جسته کتاب/ که در او نیست غیر صدق و صواب. بود پنجاه و پنج بعد هزار/ که به پایان رسید این گفتار. از این قرار تردیدی نیست که این کتاب در ۱۰۵۵ ق یعنی ۳۲۹ سال پس از مرگ علامه حلی تالیف شده است. یگانه دانشمند مولف شیعه که در این زمان در حیدراباد در دربار عبدالله قطب شاه می زیسته همان انب خاتون عاملی از دانشمندان نامی ان زمانه است که از شاگردان معروف شیخ بهایی بوده و به نام همین عبدالله قطب شاه شرحی بر اربعین شیخ بهایی نوشته که معروف است و ان را ترجمه قطب شاهی نام گذاشته و دو بار در ایران و هندوستان چاپ شده و به جز ان مولف دیگر هم دارد. یکی شرح ارشاد و دیگر شرح جامع عباسی و چون مولف روضات الجنات در ترجمه وی کتابی در امامت به فارسی نام می برد شکی نیست که ان همین کتاب است.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
اگر چه کاتب در انجامه نام کتاب را چنین آورده ولی این اشتباه محض است و نام این کتاب کشف الحق و مولف ان علامه حلی نیست. زیرا که کشف الحق تالیف علامه حلی بنا بر گفته مولف کشف الحجب و الاستار (ص ۴۶۶) همان کتاب معروف نهج الحق اوست که به زبان تازی نوشته و مطلقا علامه حلی به فارسی چیزی از خود نگذاشته و نزدیک به یقین است که زبان فارسی نمی دانسته. فهرست فصول ان را مولف خود در دیباچه کتاب چنین اورده است: « فصل اول. در بیان ان که امام لطف است و بیان عصمت امام (ع). فصل دوم. در بیان ان که امام باید افضل از رعیت باشد. فصل سوم. در طریق تعیین امام (ع). فصل چهارم. در ادله داله بر امامت. فصل پنجم. در مطاعن... . فصل هفتم. در مطاعن مخصوص به خلیفه دوم. فصل هشتم. در مطاعن مخصوص به خلیفه سوم. فصل نهم. در ایات و احادیثی در حق صحابه... . فصل دهم. در قضایا و احکام حضرت علی (ع)... . فصل یازدهم. در بیان ان که عدد اوصیاء دوازده است و اسامی و القاب و کنیت هر یک منقول از کتب فریقین. فصل دوازدهم. در نقل از کتب متفرقه...».