NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
عبرت در سرگذشت خود در حرف (ع) این کتاب (ص ۶۵۸) گوید: در ۱۲۸۵ق. بدین جهان آمده، غزل را بینهایت خوب میسراید. قصائد خوب و اقسام دیگر شعر هم دارد، خط نسخ را خوب مینگارد و زندگانیش از راه کتابت میگذرد، نسخ بسیار به خط وی در این کتابخانه میباشد و با اینکه اینک هفتاد و پنج سال از عمر وی گذشته روح جوانی و نشاط کامل دارد.
Text of Note
گذشته از این تذکره که خود آن را نامه فرهنگیان نام نهاده به نگارش تذکرهای مفصل مشغول است که گذشته از شرح حال و عکس شعرا و منتخبی از اشعار آنان، نمونهای از خط آنان را نیز شامل میباشد و تاکنون به آخر نرسیده امید است که موفق به انجام آن گردد.
Text of Note
نامه فرهنگیان تذکرهای است از ۳۵تن (با خود مولف) از شعرای مشهور ق ۱۴ق. که در تهران و نادرا در چند شهر بزرگ ایران زندگانی میکرده و میکنند و در حدود بیست هزار (۲۰۰۰۰) بیت نظم و نثر عربی و فارسی میباشد و آنان که در این کتاب نام برده شدهاند به ترتیب عبارتند از:
Text of Note
۱. امیری فراهانی (ص ۱-۶۰)، ۲. ادیب نیشابوری (۶۱-۱۰۴)، ۳. حاج میرزا ابوالفضل تهرانی (۱۰۵-۱۳۳)، ۴. ادیب کرمانی، غلامحسین خان افضل الملک (۱۳۵-۱۷۶)، ۵. اختر طوسی (۱۷۷-۱۸۴)، ۶. ادیب نیشابوری (۱۸۵-۱۹۶)، ۷. ایرج میرزا (۱۹۷-۲۱۶)، ۸. اخضر (شرح حال و عکس این شاعر را ندارد)، (۲۱۷-۲۲۲)، ۹. بقای اصفهانی (۲۲۵-۲۷۰)، ۱۰. بهار خراسانی ملک الشعرا (ص ۲۷۱-۳۰۱)، میان این شاعر و شاعر نامبرده بعد چهار برگ ننوشته گذارده به امید اینکه اگر کسی را به تخلص حرف تاء بیابد نام او را در آنجا دهد، ۱۱. ثریا، محمدحسین هروی (۲۱۱-۳۳۰) پس از این شاعر هم هشت صفحه ننوشته میباشد، ۱۲. جلوه، میرزا ابوالحسن اصفهانی (۳۳۹-۳۶۷)، سه صفحه ننوشته پس از این شاعر میباشد، ۱۳. حیرت قاجار، شیخ الرئیس ابوالحسن میرزا (۳۷۱-۳۹۱)، ۱۴. حضوری، میرزا حسین خان سلماسی پیشخدمت ناصرالدین شاه (۳۹۱-۴۲۱)، ۱۵. حاجب شیرازی، حیدرعلی (۴۲۳-۴۵۰)، هشت صفحه ننوشته پس از این شاعر میباشد، ۱۶. خسروی شرح حال این شاعر را ننوشته و فقط منتخبی از اشعار او را نگاشته است (۴۵۹-۴۷۷)، ۱۷. دانش تبریزی (۴۷۷-۶۰۴)، ۱۸. دانای حائری (۶۰۵-۶۰۶) فقط به شرح حال وی پرداخته و دو صفحه و نیم برای منتخب اشعار او سفید گذارده، ۱۹. سرخوش تفرشی (۶۰۹-۶۲۰)، ۲۰. صبوری ملک الشعرای خراسان پدر آقای بهار (۶۲۳-۶۲۶)، پس از شرح حال صبوری و چند بیت که از وی نقل نموده هشت صفحه ننوشته است، ۲۱. حاجی میرزا علیاکبر قائم مقامی نوه پسری میرزا ابوالقاسم قائم مقام (۶۳۵-۶۳۴)، هفن صفحه ننوشته نیز اینجا است، ۲۲. سید عبدالرحیم اصفهانی (۶۵۱-۶۵۷)، ۲۳. عبرت نائینی مولف کتاب (۶۵۸-۶۶۶)، ۲۴. عنقای طالقانی، ابوالفضل بن علی (۶۶۷-۶۹۲)، ۲۵. حاج میرزا سید علی اخوی (ص ۶۹۳) پنج صفحه ننوشته پس از شرح حال این شاعر میباشد، ۲۶. فرصت شیرازی محمدنصیر حسینی (۶۹۹-۷۰۷) نه صفحه ننوشته پس از این است، ۲۷. کمالی اصفهانی حیدرعلی (۷۱۷-۷۴۶)، دو صفحه ننوشته اینجا است، ۲۸. مایل توسرکانی، یدالله بن ابیالقاسم (۷۴۹-۷۵۴)، ۲۹. مایل تهرانی، حبیبالله (۷۵۵-۷۶۰) و چهار صفحه ننوشته مانده، ۳۰. محمودخان کاشانی، عندلیب تخلص (۷۶۵-۸۲۲)، ۳۱. ناظم، علی بن علیاکبر ایروانی (۸۲۲-۸۲۳)، ۳۲. نعمت میرزا محمودخان شیرازی فسوی (۸۲۷) پنج صفحه ننوشته، ۳۳. نثار شیرازی، میرزا محمد پسر آخوند ملاعلی بابای شیرازی (۸۲۹-۸۵۲)، ۳۴. حاج سید نصرالله تقوی اخوی (۸۵۳-۸۷۵) نه صفحه ننوشته و ۳۵. وحدت کرمانشاهانی، طهماسب قلی بن رستم خان کلهر (ص ۸۸۵-۹۰۲).
Text of Note
چنانکه گفته شد این تذکره به نام امیری فراهانی قائم مقامی آغاز گردیده ولی مولف شرح حالی از وی نیاورده و فقط در حاشیه صفحه نخستین عکسی چاپی از او چسبانیده و زیر آن نوشته است: «ولادتش شب پنجشنبه پانزدهم محرم الحرام سنه ۱۲۷۷ق. وفاتش سنه ۱۳۳۶ق.».
Text of Note
آغاز: امیری فراهانی قائم مقامی در افتتاح مجلس شورای ملی و مدح مظفرالدین شاه و مشیرالدوله گوید:
Text of Note
شاد باش ای مجلس ملی که بینم عنقریب/ از تو آید درد ملت را در این دوران طبیب
Text of Note
در پایان نسخه، اشارهای به انجام رسیدن و اتمام کتاب نیست و صفحه آخر بدین بیت ختم شده است:
Text of Note
وحدت آسا برو قناعت کن/ تا نگردی ز دوست شرمنده
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ خوب.
Text of Note
فرنگی.
Text of Note
میشن.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
Text of Note
اگرچه تاریخ نگارش را در آخر نسخه ننگاشته ولی پیداست که در سالهای نزدیک به تالیف (۱۳۴۷ق.) نگاشته شده و گذشته از اینکه به خط نویسنده آشنایی داریم، پشت صفحه نخستین تصریح گردیده که نویسنده آن خود مولف است. عکس ۲۲ نفر از آنان که در این نسخه معرفی شده در آغاز شرح حال آنها موجود و از آن دیگران را ندارد. مولف پس از نگارش در آن نظر کرده و مطالبی را محو کرده و یا افزوده.