عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۱۰-۲۲۴۰۳
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
حاشیه شرح تجرید
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: مولی میرزای شیروانی یا شروانی (محمد پسر حسن) ( -۱۰۹۸ق)
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
، در حدود قرن ۱۳ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
؛ خشتی. ۳*۱۲*۱۸ سم. ۵۴۵ ص. ۱۶ س.
GENERAL NOTES
Text of Note
شیروانی در دیباچه مفصل این حاشیه که در برخی از نسخه‌ها موجود است (برخی دیگر از نسخ مانند یکی از نسخه‌های ما و نسخه کتابخانه آستان قدس از مسئله قدس (یکی از مسائل کلام باری) شروع شده است تا اواسط مبحث جبر و اختیار و فاقد دیباچه است) از شاه سلیمان صفوی با تجلیل فراوانی که چند صفحه را گرفته یاد و کتاب خود را به او اهداء کرده. شیروانی کمتر از دیگران نام برده و تعلیقات خود را تا مبحث جبر و اختیار (اوائل فصل سوم = افعال باری) داده.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
خیر ما یوشح به معاقد الکلام و یحلی به مخانق المحابر و الاقلام، حلی الحمد لله الذی تفرد بالتجرید التام و توحد بالتقدیس فوق التمام...فجمعت هذا الحواشی عصمها الله من طعن الذم و الواشی و البه من جلابیب صونه الغواشی علی الهیات التجرید من مصنفات...نصیر المله و الدین الطوسی و شرحه الجدید...و هو الذی لا یشق غباره...و لم یتفق له من الاذکیاء غیر تعلق بقضاء حق التبیان ماطل (معلوم نیست مقصود شیروانی اشاره به کدام تعلیق است و شاید همان تعلیقات خفری است و به هر حال پیداست که از تعلیقات فراوانی که بر تجرید و شروح آن نوشته شده هیچکدام را شایسته ذکر ندانسته جز تعلیقات خفری و آن را هم مغلق و دور از اذهان شمرده است) فبقی ذلک المقصد من الکتاب کجید عاطل و کانت الحواشی الخفریه علیه کشنف لایجاوز تعلیقه الاذان و هی مع ذلک معلق مغلق...فاظهرت ماخفی من اسرارها تحت استارها. قال الشارح لاشک فی وجود موجود...قیل علیه هذا التردید قبیح اذا الموجود الغیر المشکوک فیه ممکن بلا شبهه فلا یحتمل ان یکون واجبا... .
Text of Note
...و ان الثواب و العقاب لما کان فعل الله تعالی (این فقره از شرح قوشچی و آخرین جمله‌ای است که شیروانی به حاشیه بر آن پرداخته (ص 538 نسخه سطر آخر) )قد تقرر عند الاشاعره و تکرر فی هذا الکتاب...و لو استقرت آیات الکتاب وجدت ما بدل علی بطلان هذا التفسیر لکتاب الله تعالی فویل للذین یفترون علی الله الکذب و قد سبق فی اوائل هذا المبحث نبذ مما یدل علی بطلان القول بان المالک لا یقبل شیء من التصرفات فی ملکه.
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
مولی میرزا یکی از چهار داماد معروف مجلسی اول ( -۱۰۷۰ق) است و مولی حیدرعلی حفید معروف مجلسی اول و داماد مجلسی ثانی است.
Text of Note
وی استاد صاحب ریاض العلماء و مولی محمد اکمل (پدر آقا باقر بهبهانی) بوده.
Text of Note
مولی میرزا به نوشته صاحب روضات حاشیه‌ای بر حاشیه خفری بر شرح تجرید، حاشیه‌ای بر حاشیه قدیم دوانی (در فهرست آستان قدس نسخه‌ای که اول و آخر آن افتاده به عنوان حاشیه ملا میرزا بر حاشیه شرح تجرید معرفی شده و از سطر اول و آخر آن استفاده می‌شود مربوط به مسائل الهیات نیست) و حاشیه‌ای بر شرح تجرید قوشچی نگاشته اما صاحب جامع الرواه حاشیه او را بر شرح تجرید ثبت نکرده و دیگران نیز در این باره به اختلاف سخن گفته‌اند.
Text of Note
در نجوم السماء دو حاشیه از وی یاد شده است.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نستعلیق.
Text of Note
اصفهانی. آهار مهره دار.
Text of Note
تیماجی قرمز روشن عطف دامن‌دار.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
2
1
Text of Note
بر کنار برخی از صفحات به خصوص نیمه اول نسخه حاشیه‌هایی از مولف با نشان «منه» یا «منه رحمه الله» با قلمی دیگر نوشته‌اند.
Text of Note
بر پشت نخستین برگ نوشته شده: «ملک الاقل جعفر بن الشیخ خضر» و گویا این همان کاشف الغطاء است.
PROVENANCE NOTE
3
1
1
Text of Note
بر پشت نخستین برگ مهری است که نقش آن محمدباقر بن محمدمهدی حسینی است و روی یک برگ اضافی نام محمد مهدی بن محمدحسین حسینی دیده می‌شود.
Text of Note
یکی از مالکان نسخه نام خود را چنین نوشته «محمدرضا نجل مرحوم آقاباقر».
Text of Note
این نسخه در ملک آقا علی مدرس بوده و مهر و امضا او بر پشت نخستین برگ دیده می‌شود.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۳۲۵- ۲۳۲۷.
Name of source
نک: جامع الروات، ۲/ ۹۲؛ روضات الجنات، ۵۴۳- ۵۴۴؛ فوائد الرضویه، ۴۶۷- ۴۶۸؛ کنی و القاب، ۱۸۵؛ تذکره نصر آبادی، ۱۷۳؛ نجوم السماء، ۲۹۳؛ ذریعه، ۶/ ۶۶- ۱۱۷، ۱/ ۱۰۷؛ آستان قدس، ۴/ ۷۹ و ۱/ ۳۱، ش ۸۳.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در ذریعه در ذیل حواشی حاشیه خفری، از حاشیه شیروانی یاد کند و گوید: بحرالعلوم در فوائد رجالیه دو حاشیه بر حاشیه خفری از او نوشته (ذریعه، ۶/ ۶۶- ۶۷) و در ذیل «حواشی شرح تجرید قوشچی» نیز از حاشیه شیروانی یاد کرده و به ص ۶۶ ارجاع کرده است.
Text of Note
کتابی که در کار معرفی آن هستیم تعلیقات او است بر شرح تجرید قوشچی و بر حواشی خفری، و مولف به سخنان دوانی نیز نگریسته. از سخنان وی در آغاز دیباچه نیز پیداست که به شرح تجرید و حاشیه خفری هر دو نظر دارد و در خود کتاب نیز گاه عبارت شرح قوشچی و گاه فقره‌ای از عبارات خفری را عنوان سخن قرار داده است.
Text of Note
حاشیه‌ای است بر الهیات شرح تجرید و حواشی خفری.
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۷۶۴
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20121004
MF
87856
a
Y
