عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۱۰-۲۳۱۱۵
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
شرح قصیده عینیه
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: ناشناخته
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
، قرن ۱۱ ق یا اوایل قرن ۱۲ ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
؛ رقعی. ۱۰*۱۸ سم.۱۴۴ ص. ۱۷ س.
GENERAL NOTES
Text of Note
شرحی است بر قصیده عینیه شیخ الرئیس ابن سینا. نویسنده این شرح پس از نقل هر یک یا دو بیت از ابیات قصیده، نخست با یک یا دو بیت پارسی آن را ترجمه کرده و سپس به شرح مضمون آن بیت، به عربی پرداخته به جز بیت آخر که ترجمه نکرده.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
Text of Note
هبطت الیک من المحل الارفع، اعلم ان الهبوط الانحدار و الاوراق البعیر الذی لونه لون الابل الاغیر و الحمامه الورقارء و المراد من الورقاء النفس الناطقه و المراد من هبوطها اتصالها بالبدن و تعقلها به تعلق التدبیر و التصرف... .
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات جلد:
Text of Note
شکسته نستعلیق.
Text of Note
تیماج قهوه ای- داخل جلد قرمز-بدون مقوا.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
1
1
2
Text of Note
در فاصله اثبات الواجب و شرح حنفی ۲ صفحه سفید است که در شماره گذاری صفحه ها محسوب گردیده.
Text of Note
این نسخه دیباچه و خطبه ای ندارد. بیت آخر قصیده عینیه (قانعم برد جواب ما انا سائل) آمده ولی ترجمه و شرح ندارد.
Text of Note
در آغاز نقل عبارت متن، کاتب(قوله) یا (قال المنصف) ننوشته و جای آن را سفید گذارده.
Text of Note
بر کنار صفحات شرح حنفی حاشیه هایی با نشان (منه رحمه الله) و حاشیه هایی بدون نشان نوشته شده.
PROVENANCE NOTE
3
Text of Note
بر پشت نخستین برگ دفتر چند یادداشت کوچک و چند مهر دیده می شود که نقش آن «خاک ره شاه شهیدان حسین» است.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
فهرست ماخذ: مجلد سوم، صفحه ۲۵۲۵-۲۵۲۷
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
یادداشتی نیز از مرحوم تنکابنی «مالک قبلی نسخه» هست متضمن فهرست رساله های این دفتر و او در این یادداشت نیز مولف شرح اثبات الواجب را (نامعلوم) نوشته.
Text of Note
۲۰ شعر فارسی که در ترجمه ۲ بیت عربی قصیده، در این شرح به ترتیب اشعار قصیده آمده نقل می گردد:
Text of Note
نزول کرد به نزدت ز عالم بالا/ ز آشیانه عزت کبوتر ورقا
Text of Note
نهان ز دیده هر عارف از کمال ظهور/ عجب چگونه بود هم نهان و هم پیدا
Text of Note
وصول او نه به طوع و بسا که روز فراق/ برآورد ز تألم فغان و واویلا
Text of Note
چه باز داشت و را پای بند جسمانی/ ز اوج عالم علو و مقام او ادنا
Text of Note
درین مضیق همی بود تا که شد نزدیک/ اوان رحلت او سوی آن وسیع فضا
Text of Note
وداع کرد و در آن خاکدان تیره گذاشت/ کسی که وقت سفر پیروی نکرد ورا
Text of Note
چه لحن ها که سرائید چون مشاهده کرد/ هر آنچه دیده نمی دید بعد کشف غطا
Text of Note
فراز کنگره کبریا ندارد داد/ که علم رهبر مرد است تا رسد اینجا
Text of Note
ز بهر چیست فرود آمدن ز جای بلند/ بسوی پستی دلگیر و جای جان فرسا
Text of Note
نخست عار همی بودش انس می نگرفت/ گرفت الفت به آخر درین خراب بنا
Text of Note
گمان بردم که فراموش کرد آن عهدی/ که داشت خرم خوش با مجاوران هما
Text of Note
چو شد ز گلشن روحانیان ز بد و حدوث/ بخه ای که نمی روید از زمینش گیا
Text of Note
چنان ز گلشن جسمانی اندرو آویخت/ علاقه بدو می شد مقیم کهنه سرا
Text of Note
ز یاد عهد قدیم آن چنان بگرید زار/ ز اشک دیده خونین روان کند دریا
Text of Note
شد است نوحه سرا بر سرا که می فرسود/ گه از دبور و شمال و گه از جنوب و صبا
Text of Note
نزول او اگر از بهر حکمت است که او/ حلول می نکند در ضمیر هر دانا
Text of Note
دگر تعلق او لازمست تا شنود/ هر آن سخن که نمی کرد پیش از این اصغا
Text of Note
و دیگر آنکه بدبند نهان هر دو جهان/ پس ای سلیم کنون حاجتش نکرد روا ،(در بیت ۱۸ «سلیم» گویا تخلص گوینده ابیات فارسی است.)
Text of Note
زمانه راه زد{و} نقد او ربود چنانک/ طلوع اوست محال از پس غروب و فنا
Text of Note
وجود او بیقین گویا که برقی بود/ که جست باز نهان شد به نور خود گویا
BOUND WITH
Title
اثبات الواجب
Author
/ جلال الدین محمد بن اسعد دوانی.
Number of Section or Part
(ص ۲-۶۳)
Bibliographic Record Identifier
1036286
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۸۴۳
/
۳
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20121021
MF
87856
a
Y
