عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Number
۱۰-۲۳۱۱۴
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
عربی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
شرح اثبات الواجب
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از: محمد حنفی هروی تبریزی( زنده ۹۲۶ ق.)
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
، قرن ۱۱ ق یا اوایل قرن ۱۲ ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
؛ رقعی. ۱۰*۱۸ سم.۱۴۴ ص. ۱۷ س.
GENERAL NOTES
Text of Note
شرح بر اثبات الواجب قدیم دوانی.در کشف الظنون و ذریعه این شرح با عنوان حاشیه بر اثبات الواجب شناسانده شده اما مولف خود در پایان، آن را شرح رساله اثبات الواجب خوانده و در دیباچه نیز می گوید: «این رساله در حل رساله اثبات الواجب پرداخته شد» و این تعبیر با عنوان شرح انسب است.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
الحمد لله لمن تقدس جنابه من ان یکون شریعه لکل وارد و تنزه عن یطلع علیه الا واحد بعد واحد، تحیرت العقول و الافهام فی کبریاء ذاته و تولهت الاذهان و الاوهام فی بیداء عظمه صفاته و ثبت وجوده بذاته... فهذه فوائد شریفه... فی حل رساله اثبات الواجب... منهم من زعم ان جمیع براهین هذا المطلب یتوقف علی ابطال الدور والتسلسل و هذا ناش من عدم الفرق بین اللزوم من الدلیل و بین ابتناء الدلیل علیه من انه بین... .
Text of Note
... و اعلم انه لم یزد الشیخ الرئیس و غیره... یعنی انهم لم یزید و اعلی الاستلزام و لم یدعوا التقدم فلا یکون ما ذکره المتءخرون من التقدم تاما... هذا آخر ما قصدنا ایراده فی شرح رساله اثبات الواجب وقع الفراغ من تألیفه یوم الاربعاء التاسع من شعبان سنه ست و عشرین و تسعمائه بحمد الله و منه.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات جلد:
Text of Note
شکسته نستعلیق.
Text of Note
تیماج قهوه ای- داخل جلد قرمز-بدون مقوا.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
1
2
Text of Note
در فاصله اثبات الواجب و شرح حنفی ۲ صفحه سفید است که در شماره گذاری صفحه ها محسوب گردیده.
Text of Note
در آغاز نقل عبارت متن، کاتب(قوله) یا (قال المنصف) ننوشته و جای آن را سفید گذارده.
Text of Note
بر کنار صفحات شرح حنفی حاشیه هایی با نشان (منه رحمه الله) و حاشیه هایی بدون نشان نوشته شده.
PROVENANCE NOTE
3
Text of Note
بر پشت نخستین برگ دفتر چند یادداشت کوچک و چند مهر دیده می شود که نقش آن «خاک ره شاه شهیدان حسین» است.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
نک: ذریعه، ۶/ ۱۰؛ مدرس رضوی، رساله در احوال و آثار خواجه، ۲۶۳ و ۳۴۴؛ کشف الظنون، اثبات الواجب؛ آستان قدس، ۱/۱ و ۴/۶۵-۶۶؛ نشریه، دفتر دوم، مهدوی، ص ۱۱۴.
Name of source
فهرست ماخذ: مجلد سوم، صفحه ۲۵۲۴-۲۵۲۵
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
یادداشتی نیز از مرحوم تنکابنی «مالک قبلی نسخه» هست متضمن فهرست رساله های این دفتر و او در این یادداشت نیز مولف شرح اثبات الواجب را (نامعلوم) نوشته.
Text of Note
صاحب ذریعه، مولف این شرح را ملا میرزا شیروانی ( -۱۰۹۸ ق) یاد کرده، ولی علاوه بر نوشته کشفالظنون و رضوی، تاریخ فراغت از تألیف شرح (که در پایان کتاب نسخه ما و نسخه آستان قدس ضبط شده) مسلم می سازد که از شیروانی نیست، شارح در پایان شرح نوشته است که در ۹ شعبان ۹۲۶ ق از تألیف آن فراغت یافته. در جامع الرواه اردبیلی در شمار مولفات شیروانی حاشیه ای بر اثبات الواجب دوانی، شمرده اند اما نگارنده تاکنون نسخه ای از آن را ندیده و نشانی از آن به دست نیاورده است.ملا حنفی مولف این کتاب، اثبات الجواهر المفارق خواجه طوسی را نیز شرح کرده و در ۹۲۲ق به انجام رساند.و بر پشت صفحه نسخه ای از آن که در رضوی به نام شرح نصیریه معرفی شده، از مولف بدین گونه یاد شده: «حضرت استادنا و مخدومنا مولانا محمد امین الحنفی مد الله تعالی ظلاله العالی الی یوم الدین».
Text of Note
در فهرست رضوی حاشیه ای بر حاشیه گرگانی بر شرح شمسیه کاتبی از شمس الدین محمد حنفی معرفی شده و در ج ۴ رضوی پس از معرفی نسخه ای از حاشیه باغنوی بر اثبات الواجب قدیم ش ۴۵۸، نسخه ای دیگر ش ۴۵۹ معرفی و مکرر شماره پیش دانسته شده این نسخه دیباچه ندارد. اما سطر آغاز موجود آن نقل شده نشان می دهد حاشیه تبریزی است نه باغنوی. مرحوم تنکابنی نیز نسخه ای فاقد دیباچه و ناقص از شرح حنفی را در دفتر ش ۲/ ۱۸۳۴ به خط خود نوشته و مولف آن را نشناخته. حنفی این شرح را به بزرگی ملقب به حبیب الله هدیه ساخته اما نام او را نیاورده و القاب فراوان برای او می شمارد: « و جعلتها هدیه لمحفل من کان عنده اشرف الخصائل ترویج قوانین العلوم و الفضائل و هو صاحب آیات الفطنه و الجلال و ناصب رایات المکرمه و الکمال، و جالس و ساده العز و الاقبال حارس طریق الافاده بالفضل و الافضال ناظم مناظم المله الزهراء عالم معالم الشریعه الغراء نظام مبانی الدوله الرفیعه قوام مدارج الحشمه المنیعه... الملقب من لسان الغیب به وفور محبه الاله بحبیب الله... ».
BOUND WITH
Title
اثبات الواجب
Author
/ جلال الدین محمد بن اسعد دوانی.
Number of Section or Part
(ص ۲-۶۳)
Bibliographic Record Identifier
1038747
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۸۴۳
/
۲
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20121022
MF
87856
a
Y
