GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
Text of Note
و به نستعین. یامن نصب رایات آیات قدرته علی کواهل هیاکل الممکنات..اما بعد فهذا ایها الذکی المتوقد شرح هیاکل النور یحاکی بحسن دقائقه شواکل الحور...و تمت غرته باسم من سمی باسمه الالقاب و زهی بذاته الانساب...السلطان بن السلطان بن السلطان، غیاث المله و السلطنه و الخلافه و الدنیا والدین محمود الملقب به خواجه جهان...فاقول لما کان الوجود و توابعه من الکمالات فائضه علی الدوام...فقال یا قیوم هو صیغه مبالغه للقائم... .
Text of Note
...اقول و انا الفقیر...محمد بن اسعد...الدوانی هذا ما تیسرلی فی شرح هذه اللمعه فی اثناء عوائق شتی...و ملازمه بیت الاجزان...فمن یجد فیه هفوه فیقبل معذرتی...فانی معذلک معترف بقصور باعی فی هذه الصناعه و قله ذات یدی من هذه البضاعه و الله ولی الطول و الافضال و بیده تحقیق المطالب و الآمال و الصلوه علی...سیدنا الکل و آله تم تحریره بیمین مولفه فی شهر شوال سنه اثنین و سبعین و ثمانماه بدارالموحدین تبریز.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
نسخ. که برگ آخر آن افتاده و از نو به خط نستعلیق نوشته شده.
Text of Note
بر کنار صفحات حاشیههایی بدون نشان موجود است «هیکلها» به شنگرف بر کنار صفحهها نوشته شده.
Text of Note
شکری آهارمهره شده.
Text of Note
تیماج قهوهای ضربی با عطف و حاشیه از تیماج قهوهای روشن.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
2
Text of Note
بالای متن هیاکل خط قرمز کشیده شده.
Text of Note
ص 254 (یک روی برگ نونویس) در متن و حاشیه نوشته شده.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد سوم، صفحه ۲۵۸۰- ۲۵۸۲.
Name of source
نک: کشف الظنون، هیاکل النور، مشار عربی، 576؛ ذریعه، 14/ 177، 241؛ دارالکتب، 1962 2/ 87 و چ 1924 1/ 253؛ دانشگاه، 3/ 290- 292؛ رضوی، 1، ش 198 و 4 ش 866- 869؛ خدیوی مصر، 6/ 99، ص 18 (در فاضلیه تاریخ درگذشت دوانی 902ق آمده).
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
شرح است بر هیاکل النور سهروردی. دوانی این شرح را در بیشتر موارد با متن آمیخته و گاه نیز با «قال» یا «قوله» جدا ساخته. وی گویا این شرح را یک بار به نام خواجه جهان کرده و بار دیگر به نام سلطان ابوسعید گورکان و نسخههایی که تاکنون دیدهام، در دیباچه برخی نام غیاثالدین محمود خواجه جهان و در برخی دیگر نام ابوسعید گورکان آمده (بدون هیچ تفاوت دیگر در دیباچه و متن). در دیباچه نسخه آستان قدس (به نوشته فهرست آن کتابخانه) نام خواجه جهان و در کنار آن نام ابوسعید گورکان به عنوان نسخه بدل آمده.
Text of Note
دوانی خود در پایان کتاب نوشته: «در شب پنجشنبه یازدهم شوال 872 در زاویه مظفریه تبریز، از نوشتن این شرح فراغت یافته». این نوشته در برخی از نسخ نیست و در نسخههایی که هست، کمابیش با اختلاف است. و اختلافی دیگر نیز در میان نسخ این شرح دیده میشود بدینگونه که دوانی در ذیل این شرح از مختصر بودن آن چنین عذر خواسته که «گرفتاریها مانع رجوع به مطولات بود» و آنگاه در شرح دشواریهای زندگی و موانع کار، با شعر و نثر سخن گفته و سرانجام نوشتن شرحی مبسوط را اگر اجل مهلت دهد نوید داده و آنگاه درباره سفر و کشته شدن جهان شاه بانی زاویه مظفریه (که وی تالیف این شرح را در آنجا پایان داده) سخن گفته. اما این مطالب در پایان بسیاری از نسخ شواکل الحور موجود نیست و تنها در برخی از نسخهها دیده میشود.
Text of Note
هیاکل النور سهروردی دارای هفت «هیکل» است و هر هیکل یک خاتمه دارد و دوانی آنها را با عناوین آورده: الهیکل اول فی اشیاء هی کالمبادی للمباحث الآتیه...
Text of Note
الهیکل الثانی فی اثبات تجرد النفس.
Text of Note
الهیکل الثالث فی مسائل من علم ما بعد الطبیعه...یتوقف علیها اثبات الواجب.
Text of Note
الهیکل الرابع فی مباحث نفیسه من الالهیات...
Text of Note
الهیکل الخامس فی اثبات تسلسل الحوادث و استنادها الی حرکه سرمدیه.
Text of Note
الهیکل السادس فی اثبات بقاء النفس بعد بوار البدن...
Text of Note
الهیکل السابع فی النبوات و المعجزات و الکرامات...
Text of Note
دوانی در شرح فصل اول از هیکل رابع که در توحید است، شبهه معروف ابن کمونه را در مورد تعدد واجب از «یکی از مولفات» او نقل کند و گوید: «دلیلی که سهروردی و دیگران برای امتناع تعدد واجب، اقامت کردهاند، برای دفع این شبهه کافی نیست و برای پاسخ به این شبهه، برهانی دیگر باید و من تاکنون آن برهان را نیافتهام» سپس از کتاب الکاشف ابن کمونه پاسخ شبهه مذکور را نقل و ابطال کرده. نسخه ش ۱۸۸۵ این فهرست.
Text of Note
غیاثالدین منصور در شرح هیاکل، سخن دوانی را در طرفداری از شبهه معروف ابن کمونه نقل کرده و آن را «ایراد بارد» خوانده و جواب گفته نسخه ش 1889 این فهرست.
Text of Note
دوانی خود بر شواکل الحور حاشیههایی نگاشته که در کنار برخی نسخهها دیده میشود.